علی رستگار  / روزنامه نگار
او هر بار خلاف توصیه برخی سامانه‌های پخش فیلم که می‌گویند تیتراژ را رد کنید، بر تیتراژ یک یا چند فیلم متمرکز می‌شود؛
این بار چند فیلم «دیوید فینچر»
شش سال پس از دختر گمشده دوباره سروکله دیوید فینچر در سینما پیدا شده، آن هم با فیلمی درباره فیلمنامه‌نویس همشهری کین، هرمن جی منکویچ؛ فیلمی که در چند نظرسنجی در مقاطع مختلف، عنوان بهترین فیلم تاریخ سینما را به دست آورد. اگرچه منک، چندان فیلمی فینچری نیست و آن هیجان و تعلیق و فضای معمایی و عمدتاً دلهره‌آور، جای خود را به درامی درباره سینما و احوالات یک نویسنده فیلمنامه داده، اما می‌توان با گذراندن پیش‌نیازی به نام همشهری کین، از شخصیت جذاب منک با بازی گری اولدمن لذت برد و از فینچر و پدرش تشکر کرد که موشکافانه سراغ جنبه‌های کمتر مطرح شده درباره اثر بزرگ اورسن ولز رفتند.‌

1.  منک /2020
پدر-پسری
فینچر قرار بود منک را خیلی زودتر از اینها و در دهه 90 بسازد، اما اصرارهای او برای ساخت یک فیلم سیاه و سفید با اقبال مدیران کمپانی‌های فیلمسازی روبه‌رو نشد. صبوری فینچر سرانجام در 2020 نتیجه داد و منک به سبک همشهری کین و برای ایجاد حال و هوای همان دوره، به شکل سیاه و سفید ساخته شد. اگرچه فیلمساز در تیتراژ اول، از فونتی آشنا و کلاسیک استفاده کرده و نوشته‌ها مثل برخی فیلم‌های دهه 40 به سمت بالا حرکت می‌کند، اما شاید بهتر بود فینچر از همان فونت همشهری کین در تیتراژ اول استفاده می‌کرد. با این حال حرفی که فیلم منک می‌زند، یعنی اهمیت فیلمنامه‌نویس در تیتراژ فیلم رعایت شده و اسم گری اولدمن به عنوان بازیگر نقش منکویچ به شکل بزرگ و برجسته‌ای روی تصویر ظاهر می‌شود. فیلمنامه‌نویس فیلم منک هم جک فینچر، پدر دیوید فینچر است؛ فیلمنامه‌نویسی که سال 2003 و در 72 سالگی از دنیا رفت و عمرش قد نداد تا متن خلق شده خودش را به‌صورت فیلم ببیند.


2.  دختر گمشده / 2014
براساس رمان...
فینچر از جمله کارگردان‌های سینماست که به اقتباس ادبی اهمیت می‌دهد و چند فیلم این‌چنینی در کارنامه دارد. یکی از این فیلم‌ها دختر گمشده است و همان‌طور که در تیتراژ اول فیلم اشاره می‌شود، فیلمنامه را خانم گیلیان فین براساس رمان دخترگمشده به قلم خودش نوشت. دختری با خالکوبی اژدها، مورد عجیب بنجامین باتن، زودیاک و باشگاه مشتزنی، از دیگر آثار اقتباسی فینچر است.‌

3.  دختری با خالکوبی اژدها/ 2011
حال و هوای جیمزباندی
دنیل کریگ، آخرین جیمزباند تاریخ سینما تا اینجا باوجود تلاش‌هایی برای بازی‌های مختلف و کاراکترهایی دور از باند، همچنان زیرسایه باند است. حضور و بازی‌اش در همین دختری با خالکوبی اژدها، اگرچه در فضایی جیمزباندی نیست، اما شمایل باند روی فیلم سایه انداخته و بجز اینکه روزنامه‌نگار بزن بهادری می‌بینیم که کم از مأمور ‌ام آی سیکس ندارد، تیتراژ فیلم هم حال‌و‌هوایی جیمزباندی دارد و آن تصاویر گرافیکی با آهنگ ضربی و پرحجم، انگار به‌خاطر حضور دنیل کریگ است.

4.  زودیاک/ 2007
مرموز و نامحسوس
فینچر در همان تیتراژ اول فیلم زودیاک هم حواسش به مرموز بودن این قاتل زنجیره‌ای و «هیچگاه دستگیرنشده» بود و اسم فیلم (زودیاک) بدون کوچکترین

5.  هفت/ 1995
‌غایب بزرگ
فیلم هفت همان‌قدر که یکی از جذاب‌ترین آثار تاریخ سینماست، تیتراژ درخشانی هم دارد؛ این تیتراژ ساخته کایل کوپر با اِلمان‌هایی از قتل و جنایت که چشم‌اندازی از فضا و قصه فیلم را با همراهی موسیقی مخوف و بیمارگونه هاوارد شور، به‌طور سربسته پیش روی تماشاگر قرار می‌دهد. اما شاید مهم‌ترین نکته این تیتراژ بجز بحث گرافیکی و محتوایی، غیبت اسم یکی از بازیگران نقش‌های اصلی باشد. در تصمیمی خودخواسته اسم کوین اسپیسی، بازیگر نقش قاتل فیلم، جان دو در تیتراژ اول نوشته نمی‌شود تا تماشاگران، پیش‌زمینه ذهنی درباره قصه نداشته باشند و نتوانند قاتل فیلم را حدس بزنند. درست برعکس فیلم‌های وطنی که معمولاً اسم بازیگران اسم و رسم دار نقش قاتل را به‌صورت (و) می‌نویسند و تماشاگران حتی با اندک علم سینمایی می‌توانند از میانه‌های فیلم و حتی اوایلش از قاتل بودن آن بازیگر مطمئن باشند! مورد دیگر رفاقت اسپیسی و فینچر است که ادامه پیدا کرد و اسپیسی بعدها مجری طرح «شبکه اجتماعی» و بازیگر «خانه پوشالی» به کارگردانی فینچر شد. او قرار بود نقش منک را هم بازی کند که این اتفاق نیفتاد و درنهایت و بعد از سال‌ها نقش به اولدمن رسید.

و سر آخر ایـــن‌که

6. بیگانه 3/ 1992
بعد از 28 سال
یکی از بازیگران بیگانه 3، اولین فیلم سینمایی فینچر، چارلز دنس بود. فینچر بعد از 28 سال دوباره سراغ دنس رفت و نقش ویلیام راندولف هرست – که شخصیت مورد الهام منک برای خلق شخصیت چارلز فاستر کین بود - را به او سپرد و با (و چارلز دنس) در تیتراژ، به دوستی دیرپا و همکاری دوباره‌اش با این بازیگر ادای احترام کرد.

بزرگنمایی و فونتی بزرگ‌تر از دیگر نوشته‌ها بر گوشه‌ای از تصویر – نه حتی وسط قاب – نقش می‌بندد. یکی دیگر از نکات قابل اشاره تیتراژ، ظاهرشدن اسم سه بازیگر اصلی فیلم (مارک رافالو، جیک جیلنهال، رابرت داونی جونیور) به‌صورت همزمان است که می‌توان آن را به عنوان اندازه اهمیت این سه نقش در حل پرونده زودیاک درنظر گرفت.