علی رستگار  / روزنامه نگار
او هر بار خلاف توصیه برخی سامانه‌های پخش فیلم که می‌گویند تیتراژ را رد کنید، بر تیتراژ یک یا چند فیلم متمرکز می‌شود؛ این بار چند فیلم مرتبط با رشت و گیلان

عمر اکران آنلاین «ناگهان درخت» به روز رشت (12 دی) قد داد. فیلمی که اگرچه به اندازه ساخته قبلی صفی یزدانیان، کارگردان رشتی‌تبار، ما – بویژه تماشاگرانی با رگ و ریشه گیلانی- را به وجد نمی‌آورد، اما همچنان مقادیری متریال حال خوب کن رشتی دارد که کار دل و دلبستگی‌های بومی و اقلیمی را راه می‌اندازد؛ بویژه آنجا که فرهاد (پیمان معادی) در گفت‌و‌گو با دکتر روانشناس خود که چه چیزهایی را به یاد می‌آورد، می‌گوید: «رشت، سفرهای عید به رشت، سفرهای تابستان به رشت، هر سفری به رشت.» ما هم اینجا به بهانه روز رشت، نشانی از تیتراژ برخی فیلم‌هایی گرفته‌ایم که در رشت، بندرانزلی- روز بندرانزلی هم 23 مهر است- و برخی دیگر از نقاط استان گیلان فیلمبرداری شده‌اند. شیمی جان قربان.

1.  ناگهان درخت/ 1397
رشتی آدم حسابی
 پیمان معادی چند وقت پیش به مناسبت تولد صفی یزدانیان، پستی در اینستاگرام منتشر کرد و در بخشی از آن نوشت: «رشتی آدم حسابی هستی دیگه. ما رو هم که قبول نداری که یه رگ رشتی داریم. باشه فقط تو رشتی هستی تو دنیا.» اگر همین تبار یکسویه را حساب کنیم، پرچم رشتی‌ها در همان اول تیتراژ بالاست و نقش اصلی با امریه همین پست معادی، رشتی است. نویسنده و کارگردان کار هم که رشتی بودنش با همین دو فیلم اول ثابت شده است. شهروز آقایی‌پور (پلیس فیلم) هم که اسمش به عنوان یازدهمین بازیگر روی تصویر نقش می‌بندد، گیلانی است. در تیتراژ پایانی و در بخش (با سپاس بسیار از) هم از برخی ادارات و نهادهای شهرهای رشت، لاهیجان، رودسر، سیاهکل و دیلمان تشکر شده است.

2.  در دنیای تو ساعت چند است؟/ 1393
می‌ارزید
در تیتراژ اول و بعد از اسامی لیلا حاتمی، علی مصفا و زهرا حاتمی، چهارمین نام ابراهیم ضمیر است؛ از بازیگران باسابقه تئاتر گیلان که نقش آقای نجدی را بازی کرد. اسم زینب شعبانی، بازیگر نقش عروس هم هشتمین اسم میان بازیگران است؛ او تجارب زیادی در تئاتر و تلویزیون گیلان دارد. در تیتراژ پایانی هم اسم یکی از بازیگران نام‌آشنای گیلان به عنوان نهمین اسم نوشته می‌شود: اردشیر کاظمی بازیگر نقش آقای مهربان که انزلی‌چی است. در بخش (با سپاس از) هم پس از قدردانی از برخی ادارات و نهادهای رشت، لاهیجان و استان گیلان، به‌طور ویژه‌ای از امیربانو کریمی (مادر علی مصفا)، حمیرا ساعدسمیعی (مادر صفی یزدانیان)، مانی مصفا و عسل مصفا (فرزندان علی مصفا و لیلا حاتمی) تشکر شده است.

3.  ماهی‌ها عاشق می‌شوند/ 1383
با تشکر از مردم خونگرم گیلان
تیتراژ این نخستین فیلم سینمایی دکتر علی رفیعی را شهره مهران و مانی حقیقی ساخته‌اند؛ به شکل گرافیکی، ماهی‌هایی با موسیقی علی صمدپور مرتب و از چپ و راست به کادر وارد می‌شوند و اسم‌ها روی تصویر ظاهر می‌شوند. در تیتراژ اول بازیگر رشتی و گیلانی نداریم اما مائده طهماسبی، بازیگر بابلی حضور دارد که اسمش به عنوان پنجمین بازیگر نوشته می‌شود.
در تیتراژ پایانی هم اگرچه بیشتر تشکرها از برخی ادارات و نهادهای بندرانزلی (لوکیشن اصلی فیلم) می‌شود، اما عجیب که اشاره‌ای به لنگرود نمی‌شود که برخی سکانس‌های فیلم از جمله سکانس حضور رویا نونهالی و گلشیفته فراهانی و بعداً نونهالی و کیانیان در بازار ماهی‌فروشان و در پایان، حضور کیانیان روی پل خشتی این شهر فیلمبرداری شده است. احیاناً سازندگان فکر کردند، همان عبارت (مردم خونگرم استان گیلان) در تیتراژ پایانی برای اشاره و قدردانی کفایت می‌کرد.

4.  رنگ خدا/ 1376
بینایی در بهشت
میخ اول رشتی‌ها را در تیتراژ فیلم، حسین محجوب می‌کوبد؛ بازیگر نقش پدر که متولد رشت است. خود نویسنده و کارگردان، مجید مجیدی هم که نام اصلی‌اش مجید طالش مجیدی است. زنده‌یاد بهزاد رفیعی، دستیار مجیدی و بازیگر نقش معلم، یکی از رشتی‌های این فیلم بود. در تیتراژ پایانی هم اسم ساقی زینتی البته با نام معصومه زینتی (بازیگر نقش زن جوان) نوشته می‌شود. همچنین تشکر شده از اهالی روستای سرسبز و چشم نواز ییلاقی ارده رضوانشهر که لوکیشن اصلی فیلم بود.

5.  ای ایران/ 1368
ای گیلان
این فیلم ناصر تقوایی یکی از بهترین تیتراژها را دارد؛ تیتراژ کار ابراهیم حقیقی و با خط بیژن بیژنی است و همزمان با تصاویر خامی که تبدیل به تصویر اصلی می‌شود، اسم خانواده‌ها و گروه‌های مختلف شخصیتی در فیلم را می‌نویسند. در بخش کسبه محلی، اسم برخی بازیگران رشتی و گیلانی همچون انوش نصر را می‌بینیم که روی تصویر لوازم آرایشگاه نقش می‌بندد. آرایشگری هم که از آن شغل‌هایی است که گیلانی‌ها و بویژه رشتی‌ها روی آن ادعا دارند. در تیتراژ پایانی هم از بچه‌های خوب رشت و ماسوله (لوکیشن اصلی فیلم) تشکر شده است.


و سر آخر ایـــن‌که

6. از تارا تا باشو
اگرچه فیلم‌ها و تیتراژهای بسیار دیگری در این مورد از قلم افتاده‌اند، اما این نوشته بدون اشاره به ماهی و گربه شهرام مکری، سه‌گانه کوکر عباس کیارستمی و فیلم‌های سوسن تسلیمی و بهرام بیضایی (چریکه تارا) و (باشو غریبه کوچک)، قطعاً ناقص است.