جام جهانی 2022 قطر امروز آغاز شد
سوتِ کور!
علی رضایی/ «یا برنده شوید یا بمیرید»؛ این تهدید 5 کلمهای از سوی «بنیتو موسولینی» پیشوای وقت ایتالیا و البته بنیانگذار فاشیسم کافی بود تا بازیکنان این کشور در جام جهانی سال 1938 -که درست یک سال پیش از آغاز جنگ جهانی دوم آغاز شد- نهتنها پیش از مسابقه سلام فاشیستی بدهند، بلکه در سایه حمایت و به عبارت دقیقتر نفوذ او، چارهای جز قهرمانی نداشته باشند. خیلیها معتقدند بازی سیاست در زمین فوتبال، با ورود موسولینی صلحگریز به مستطیل سبز شروع شد؛ خودکامهای که حتی زمین بازی را میدان نزاعی میدید که باید ترجمان عملی شُعار و شَعائِر فاشیسم میشد. امروز سوتِ آغاز بازیهای جام جهانی 2022 در قطر در حالی نواخته میشود که چهار دهه از آن «جامِ سیاسی» و به عبارت دقیقتر «جامِ جنگی» گذشته است. اگرچه در 39 سال اخیر، بودند مسابقاتی که تحتالشعاع زورآزماییهای نظامی، قهرهای دیپلماتیک، کدورتهای سیاسی و حتی بگومگوهای نژادپرستانه قرار گرفتند، اما فوتبال تلاش کرد در مسیر دگردیسیاش در دورترین فاصله از جنگ و سیاست پناه بگیرد.
صدها میلیون نفر در سراسر جهان از امشب، پای تلویزیونهای خود میخکوب میشوند و تا نواخته شدن سوت پایان، مانند هیپنوتیسمشدگان، مسخِ گردش توپِ سفیدی خواهند شد که از این سوی زمین به سوی دیگرش میغلتد. گویا سوتِ شروع فوتبال، مانند چشمهای فرشته عدالت کور است، اما یک کوری خودخواسته؛ و مانند آنچه در جهان داستانی ژوزه ساراماگوست، مسری. صدها میلیون نفر، عاشق فوتبال هستند، بدون آنکه بدانند چه پیوند یا جذابیتی آنان را مسحور کرده و به دنبال حرکت ناموزون توپ میکشاند. تا اینجای کار فقط میتوان گفت شاید فوتبال، همان جهان شبیهسازی شدهای باشد که البته در آن از عینکهای سهبعدی و هوشمند «مِتاوِرس» خبری نیست. چه برخلاف «دنیای مجازی» که تلاش دارد رونوشتی هرچه مانندتر به دنیای عینی باشد، فوتبال، جهانی است که درناخودآگاهش تلاش دارد شبیه دنیای آفتزده نباشد. یک دنیای سادهتر با یک توپ، دو کارت و چند قانون کوچک و 11 بازیکن. بازیکنانی که هرکدام بخشی از «بدنه» تیم نیستند، عضوی از یک «بدن» هستند که موقع شروع مسابقه، روح یک جمع، خواه مردم یک محله کوچک و حاشیهای باشد یا یک کشور بزرگ با جمعیت میلیاردی در کالبدش حلول میکند و نه تنها به بخشی از «حافظه جمعی» یا «آرکیتایپ» بدل میشود، بلکه بخش اعظمی از «حافظه حسی و احساسی» خواهد شد؛ حافظهای که بعد از شنیدن صدای سوتِ پایان، شبیه 90 دقیقه قبل خود نیست. فارغ از اینکه نتیجه مسابقه پیروزی باشد یا شکست، تا اینجای تاریخ هر اتفاقی که در زمین رقم خورده، یک تیم را تیمتر و یک ملت را ملتتر کرده است؛ چه وقتی حرف از «شادی مشترک» یا «غم مشترک» است، این پسوند سحرآمیز «مشترک» است که زیر پوست خوشایند یا بدآیند بودنش، میان کالبد و روح جمعی پیوندی دیگر زده است.
سازمان هواشناسی کشور نسبت به تشدید آلودگی هوای تهران و کرج و پایداری جوی در پنج شهر دیگر هشدار داد. این وضعیت جوی از روز دوشنبه (۳۰ آبانماه) تا روز چهارشنبه (۲ آذرماه) در تهران و کرج مورد انتظار است. براثر این مخاطرات احتمال افزایش غلظت آلایندهها و کاهش کیفیت وضع هوا در حد ناسالم برای تمام گروهها وجود دارد. همچنین این سازمان با صدور هشدار زردرنگ از پایداری هوا و سکون هوا و افزایش غلظت آلایندههای جوی در پنج شهر دیگر خبر داد. حاکمیت این شرایط جوی روز یکشنبه (۲۹ آبانماه) در اراک، ارومیه، اصفهان، تبریز، تهران، کرج و مشهد و از روز دوشنبه تا چهارشنبه (۳۰ آبان تا ۲ آذر) در اراک، ارومیه، اصفهان، تبریز و مشهد دور از انتظار نیست.
تیم ملی فردا به مصاف انگلیس میرود
حامد جیرودی/ تیم ملی فوتبال ایران از ساعت 16:30 فردا در اولین بازیاش در گروه B جام جهانی 2022 قطر، در ورزشگاه خلیفه دوحه به مصاف انگلیس میرود؛ کشوری که دیدگاه رایج این است که فوتبال توسط آن اختراع شده است. تیمی که حالا هم یکی از مدعیان اصلی قهرمانی جام جهانی به شمار میرود و امیدوار است تا جام بیست و دومین دوره این رقابتها را بالای سر ببرد، اما ایران در حالی ششمین دوره حضورش در جام جهانی را تجربه میکند که پس از قطع همکاری با دراگان اسکوچیچ که با او موفق به صعود به این مسابقات شد، حدود 3 ماهی است که زیر نظر کارلوس کی روش کار خود را دنبال میکند؛ سرمربی پرتغالی که تیم ملی با هدایت او به جامهای جهانی 2014 برزیل و 2018 روسیه صعود کرد و در آن دورهها به میدان رفت. کی روش حالا برای دومین بار سرمربی ایران شده تا این تیم را به مرحله بعدی جام جهانی رهنمون کند؛ اتفاقی که تاکنون در تاریخ فوتبال ایران رخ نداده و همه علاقه مندان به فوتبال کشورمان منتظرند تا شاهد صعود تیم ملی از مرحله گروهی باشند. کیروش سالها پیش در منچستریونایتد دستیار سر الکس فرگوسن بود و با فوتبال انگلیس و بازیکنان آن آشناست و باید دید شیوههای مقابله با این تیم پرستاره را چگونه به شاگردان خود منتقل کرده است.
سه شیرها بهدنبال قهرمانی
باید به این نکته توجه داشت که انگلیس بهعنوان نایب قهرمان یورو ۲۰۲۰ در جام جهانی قطر حاضر میشود و شانس اصلی صعود از گروه B رقابتهای جام جهانی 2022 به حساب میآید. این تیم که از سال ۱۸۷۲ در مسابقات بینالمللی به نمایندگی از کشور انگلستان حاضر بوده، درگروه مقدماتی جام جهانی با لهستان، آلبانی، مجارستان، آندورا و سن مارینو همگروه بود و توانست مقتدرانه با ۸ برد، ۲ مساوی و بدون باخت و کسب ۲۶ امتیاز بهعنوان تیم نخست راهی قطر شود. نایب قهرمان یورو 2020 و تیم چهارم جام جهانی 2018، در قطر بهدنبال تکرار قهرمانی جام جهانی 1966 خواهد بود. انگلیس تا کنون در ۱۵ دوره از رقابتهای جام جهانی حضور داشته، ۱۱ بار از مرحله اول این مسابقات فراتر رفته و در مجموع ۶۹ بازی ای که در جام جهانی داشته به ۲۹ پیروزی، ۲۱ تساوی و ۱۹ شکست دست یافته است. تیم ملی انگلیس همچنین در تمامی ادوار جام جهانی ۹۱ بار موفق به گلزنی شده و ۶۳ بار دروازه خود را باز شده دیده است. گرت ساوت گیت سرمربی این تیم از ستارههای زیادی در ترکیب خود بهره میبرد که از میان آنها میتوان به هری کین (تاتنهام)، جک گریلیش (منچسترسیتی)، رحیم استرلینگ (چلسی) و هری مگوایر (منچستریونایتد) اشاره کرد.
6 ستاره با تجربه مقابل انگلیس
در سمت مقابل، کیروش هم ستارههایی دارد که هراس را به دل انگلیسیها انداخته؛ مهدی طارمی از جمله آنهاست که با درخشش در ترکیب پورتو به یکی از چهرههای مطرح این فصل لیگ قهرمانان اروپا تبدیل شده است؛ مهاجمی که سابقه گلزنی به تیمهای انگلیسی را هم در کارنامهاش دارد. قیچی برگردان او به چلسی جزو گلهای زیبای فصل 21-2020 لیگ قهرمانان اروپا قرار گرفت و یکی از نامزدهای کسب جایزه پوشکاش شد. طارمی که در فصل گذشته لیگ قهرمانان، دروازه دیگر تیم بزرگ انگلیسی یعنی لیورپول را باز کرد، امید اصلی گلزنی ایران به شمار میرود و باید دید این بازیکن بوشهری در دومین جام جهانی اش، چه عملکردی خواهد داشت. در کنار طارمی، سردار آزمون هم قرار دارد که او هم سابقه گلزنی به چلسی در لیگ قهرمانان را دارد و با فضای رقابت با انگلیسیها آشناست. تیم ملی اما ستارههای دیگری هم دارد که به انگلیسیها ضربه زدهاند. کریم انصاری فرد، دیگر مهاجم تیم ملی اخیر با پیراهن اومانیا دروازه منچستریونایتد را در لیگ اروپا باز کرد. ضمن اینکه او، سابقه بازی در ناتینگهام فارست در فصل 19-2018 چمپیون شیپ انگلیس را هم دارد. علیرضا جهانبخش هم دیگر بازیکن ایران است که در لیگ برتر انگلیس سابقه بازی دارد. او از سال 2018 تا 2021، سه فصل برای برایتون بازی کرد و گل زیبای برگردان او به چلسی در خاطر علاقه مندان به فوتبال باقی مانده است. از دیگر بازیکنان ایران که تجربه بازی در انگلیس را دارند، میتوان به سعید عزتاللهی هم اشاره کرد که در فصل 19-2018 بهصورت قرضی برای ردینگ در چمپیون شیپ بازی کرد. در حال حاضر هم که سامان قدوس در برنتفورد بازی میکند. او که 4 فصل عضو این تیم است، همراه با برنتفورد، دومین فصل حضور در لیگ برتر جزیره را تجربه میکند. حالا باید دید این 6 بازیکن به همراه کیروش، از تجارب خود در مقابل انگلیسیها چطور استفاده میکنند.
داور بازی ایران - انگلیس را بهتر بشناسیم
رافائل کلاوس، داور 43 ساله برزیلی، قضاوت نخستین بازی تیم ملی ایران در جام جهانی فوتبال 2022 قطر را برعهده خواهد داشت. میانگین 7.4 کارت زرد در هر مسابقه برای این داور برزیلی به ثبت رسیده است.