وزیر نفت در گفتوگو با «ایران» مطرح کرد:
افزایش صادرات نفت علی رغم تشدید تحریم ها در ماه های اخیر
گروه اقتصادی - در حالی که برخی از رسانهها و صاحبنظران مدعی افزایش صادرات نفت ایران به سبب تخفیفهای امریکا در فشارهای تحریمی هستند، شواهد نشان میدهد که نه تنها اساس تحریمهای نفتی ایران سست نشده است، بلکه هر روز امریکا این دایره تحریمی را تنگتر میکند؛ بهطوری که وزیر نفت میگوید، امریکا در ماههای اخیر بارها برای توقف محمولههای صادراتی تعدی و به نفتکشهای ایران تعرض کرده است و فشارها علیه صادرات نفت ایران دیگر تنها به تنبیه خریداران محدود نمیشود.
وزیر نفت در گفتوگو با «ایران» با اشاره به ناکام ماندن حملات به نفتکشهای ایران بیان میکند: «تلاش برای کاهش صادرات نفت ایران و گرفتن کشتیهای کشور توسط دشمن در این مدت بارها اتفاق افتاده است. وقتی دشمن دید عاجز است و نمیتواند جلوی صادرات و قراردادهایمان را بگیرد، سراغ کشتیهایمان رفت.»
جواد اوجی با اشاره به اینکه این تلاشها ناکام مانده است، اذعان میکند: «افزایش صادرات نفت در این مدت بهخاطر تخفیف در تحریمها نبود. به لطف خدا و با اتکا به تمامی ظرفیتهای موجود در وزارت نفت، پتانسیلها، روشهای مختلف قراردادی و شناساییکردن خریداران مختلف، خوشبختانه از همان ماه اول شروع به کار دولت، یعنی از همان شهریوماه، به مرور، هم صادرات نفتخام و هم صادرات میعانات گازی را افزایش دادیم. این درحالی بود که هیچگونه تحریمی کم نشد و هیچ تخفیفی هم در تحریمها داده نشد. همان تحریمهای سفت و سخت پابرجا است و حتی بدتر هم شده است.»
حملات متعدد به نفتکشهای ایران
وزیر نفت درخصوص حملاتی که به نفتکشهای حامل نفت ایران میشود، توضیح میدهد: «اگر یادتان باشد، در دریای عمان سراغ کشتیهای ما آمدند که برادرانمان در نیروهای مسلح بخصوص نیروی دریایی سپاه اقدام به آزاد کردن نفتکش ایران کردند. حالا شما یک یا دو مورد را شنیدید، ولی چند مورد مشابه دیگر نیز اتفاق افتاد که خوشبختانه با توان خوبی که نیروهای مسلح داشتند، حملات مهار شدند. در مجموع این حملات نشان میدهد که تحریمها کمرنگ نشده است.»
وزیر نفت اظهار میکند: «صادرات نفت ایران در سختترین تحریمها افزایش یافته است؛ بدون آنکه مذاکرات وین تأثیری بر آن داشته باشد یا اینکه ما منتظر نتیجه مذاکرات باشیم. حتی این افزایش صادرات باعث شد که قدرت چانهزنی دوستانمان در وین هم اضافه شود. هماکنون هم امریکاییها و هم کشورهایی که ما را تحت تحریمهای ظالمانه قرار دادهاند، به این نتیجه رسیدهاند که به مرور این تحریمها بیاثر میشود و قصد آنها مبنی بر کاهش صادرات و رساندن آن به صفر، ممکن نیست. چنین اتفاقی نیفتاده و نمیافتد و حتی اکنون با افزایش صادرات نفت ایران دارد برعکس میشود.»
او ادامه میدهد: «بینتیجه ماندن تلاش دشمن برای صفر کردن صادرات نفت ایران و بازگشت ارز حاصل از صادرات نفت باعث شد که به هر جهت دشمنان ما مأیوس شوند. حضرت آقا هم در یکی از جلسات یکی، دو ماه پیش که با فعالان اقتصادی داشتند، فرمودند که امروز یکی از عبادات بزرگ همین بحث تولید و صادرات نفت و میعانات در این شرایط محدودیتهای سخت است. خوشبختانه به تبع آن این درآمدها هم بهطور جد و کامل وصول میشود. یعنی به جایی میفروشیم که کامل وصول درآمد ارزی داریم و این موضوع کمک بسیار مهمی هم به تأمین منابع ارزی کشور کرده است. صنعت نفت در این مدت تحت فشارهای متعدد و البته بیاعتنا به مذاکرات وین بود.»
اوجی میگوید که با وجود این شرایط دشوار، در سال ۱۴۰۰، وصول درآمدهای نفت و میعانات، فرآوردههای نفتی، محصولات پتروشیمی و خالص گاز صادراتی ۲.۵ برابر شده و در موضوع گاز این رقم به ۳.۵ تا ۴ برابر رسیده است.
بازار به دنبال نفت ایران و امریکا به دنبال فشار در مذاکرات
مذاکرات وین در حالی ادامه پیدا میکند که امریکا هنوز تلاش میکند با بازیهای رسانهای، به جای لغو مؤثر تحریمها، زیادهخواهی و درخواستهای فرابرجامی خود را پیش ببرد.خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه به وقت محلی امریکا مدعی شد که ایالات متحده محمولههای ۲ نفتکش مظنون به انتقال نفت ایران را توقیف کرده است. این رسانه خبری امریکایی مدعی شده که پیشتر نیز امریکا محمولههای نفتکش ایران را توقیف کرده است.
البته داستان این نفتکشها مربوط به ماههای اخیر نیست اما رسانه آسوشیتدپرس این را در روزهای گذشته، با هدف تشریح جزییات این توقف نوشته و بیان کرده است: «جزئیات توقیف این محمولهها ماه گذشته در یک پرونده فدرال پس از آنکه دو نفتکش تحت مدیریت شرکتهای یونانی به دستور نهادهای قضایی ایالات متحده بار خود به ارزش ۳۸ میلیون دلار را در باهاماس و هیوستون تخلیه کردند، ثبت شد.»
این ادعای توقیف محمولههای نفتی ایران در حالی مطرح میشود که دولت جو بایدن تلاش میکند توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران را از سر بگیرد، امری که مستلزم لغو تحریمهای واشنگتن علیه تهران است. با توجه به تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و تصمیم دولت ایالات متحده برای ممنوعیت واردات نفت روسیه که به معنای حذف روزانه ۱۰ میلیون بشکه نفت از بازارهای غربی است، احیای توافق هستهای با ایران ضرورتی فوریتر از قبل مینماید.
در همین حال، خبرگزاری ایرنا ادعای آسوشیتدپرس مبنی بر توقیف نفتکشهای ایران را یک نوع اقدامات ایذایی امریکا و بازی رسانهای برمیشمارد.
با وجود این، ادعای رسانه امریکایی نشان دهنده میزان فشار امریکاییها بر صادرات نفت ایران است. صادراتی که در سختترین شرایط، هر ماه بیشتر از ماه قبل است و برخی از مقامات از جمله معاون وزیر راه میگویند که اکنون از 1.5 میلیون بشکه در روز نیز عبور کرده است. علت این افزایش صادرات، نه تخفیف تحریمی بلکه تلاشها و بازاریابیهای مجموعه وزارت نفت برای گسترش بازار، مشتریان و میزان فروش است.
آیا ادعای فریبکاری در آمارهای صادراتی از سوی رئیس سابق بانک مرکزی درست است؟
تحلیل عجیب سلطان چاپ پول از آمارهای صادراتی
در سال های 98 و 99 که همتی رئیس بانک مرکزی بود،حدود 50 درصد از ارزهای حاصل از صادرات به
کشور بازگشته امادر 11 ماه امسال که دولت سیزدهم آمده، این عدد به 70 درصد رسیده است
مرتضی عبدالحسینی
خبرنگار
در روزهای اخیر عبدالناصر همتی رئیس کل سابق بانک مرکزی و البته کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در صفحه شخصی «توئیتر» خود نوشت: «اعلام شد رشد 40 درصد تجارت کشور و برگشت 73 درصد ارز صادراتی نشان میدهد وابسته کردن مسائل کشور به پذیرش FATF و برجام، یک دیوار ذهنی بود. تلاشها برای موفق جلوه دادن دولت سیزدهم قابل درک است. اما خوبه بدانیم: 1. قیمت جهانی کالاهای تجاری ایران بیش از 30 درصد رشد داشته است، 2. سال 99 کرونا مانع تجارت کشور بود، 3. برگشت 70 درصد از ارز صادراتی، کف همیشگی است، 4. تحریم و FATF دیوار ذهنی نیست بلکه مانع رسیدن حجم تجارت کشور به 200 میلیارد دلار است.» برای ما نیز قابل درک است که رقیب دیروز دولت و منتقد فعلی آن که دست بر قضا از معدود اقتصاد خواندههایی است که مقامهای اجرایی بالایی نیز داشته است، دستی بر تحلیلهای علمی با چاشنی تحریف ببرد. تحلیل علمی از این بابت که ایشان سالهاست تئوریهای اقتصادی را در دانشگاه آموزش دادهاند و احتمالاً در مدیریتهایی که بر عهده داشته، آزمودهاند. تحریف هم از این بابت که عبدالناصر همتی فعال با سابقه طولانی در رسانه است و نیک میداند که انتقاد سازنده گاه برش خبری و رسانهای ندارد و کمی تحریف و تعدیل برای اصابت مؤثر خبر و دست به دست شدن یک «توئیت» از اوجب واجبات است. در ادامه نشان داده شده رشد ارزش صادرات در سالجاری تنها به اتکای افزایش قیمتهای جهانی نبوده و بخشی از این جهش را افزایش وزنی صادرات نشان میدهد. همچنین بررسیها نشان میدهد که در دوره ریاست عبدالناصر همتی در بانک مرکزی در مجموع سال 97 و 98 در حدود 60 درصد و در سال 99 تنها 52 درصد از ارزهای حاصل از صادرات به کشور بازگشتهاند، در حالی این رقم در یازده ماه سالجاری به 70 درصد رسیده است.
راز جهش صادراتی صرفاً «قیمتهای جهانی» نیست
براساس اعلام گمرک ایران در ۱۱ماهه ابتدایی سال، حجم تجارت خارجی کشور به ۹۰میلیارد دلار رسیده که از این میزان 112 میلیون و 658 هزار تن کالا به ارزش 43 میلیارد دلار سهم کالاهای صادراتی است. این آمار نشان میدهد صادرات غیر نفتی کشور رشد 10 درصدی در وزن و 40 درصدی در ارزش داشته که با این شرایط میتوان گفت در فصل زمستان شاهد یخزدایی از تجارت خارجی بودهایم و احتمالاً حجم تجارت تا پایان سال به رکورد 100 میلیارد دلاری نزدیک میشود. رشد 10 درصدی در وزن و ۴۰ درصدی در ارزش صادرات کالاهای غیرنفتی در یازده ماهه اخیر بهترین عملکرد صادراتی از سال ۱۳۹۵ به بعد هم در بعد وزنی و هم در بعد ارزشی است. متوسط ارزش هر تن کالای صادراتی کشور نیز در این مدت 384 دلار بوده که بالاترین رقم از سال ۱۳۹۵ به بعد است. این در حالی است که در صادرات نفتی نیز، سه ماهه اخیر نقطه عطفی بوده و اوپک اعلام کرده که درآمد رسمی صادرات نفت خام ایران در سال 1400 به حدود 23 میلیارد دلار خواهد رسید که جمع این رقم با صادرات غیر نفتی نشان میدهد شاهد رشد 40 درصدی صادرات کشور بودهایم. پس از اعلام آمارهای تجارت کشور در یازده ماه ۱۴۰۰ و اعلام رشد صادراتی، این ابهام به وجود آمد که چنین رشدی با تکیه بر افزایش تعدد صادرات کشور بوده یا اینکه تحت تأثیر افزایش قیمتهای جهانی با آمار مثبت و گول زنندهای رو به رو هستیم که عبدالناصر همتی معتقد به آن است. بررسی جزئیات صادرات غیرنفتی کشور نشان میدهد که 5 گروه کالایی؛ «چدن، آهن و فولاد»، «مواد پلاستیکی و اشیای ساخته شده از آن»، «محصولات شیمیایی آلی»، «میوههای خوراکی و پوست مرکبات» و «مس و مصنوعات مسی» بیش از 61 درصد ارزش دلاری صادرات کشور را به خود اختصاص دادهاند به نوعی 9 میلیارد دلار از رشد 12 میلیارد دلاری صادرات کشور در سالجاری بهدلیل عملکرد این ۵ گروه بوده است. بررسیهای این گزارش نشان میدهد که از بین این ۵ گروه کالا ۳ گروه با افزایش وزنی در یازده ماه سالجاری در مقایسه با سال گذشته همراه بودهاند و ۲ گروه با افت صادرات وزنی رو به رو بودهاند. بررسی قیمتهای جهانی این کالاها نیز نشان میدهد که بهعنوان مثال قیمت آهن در یازده ماه سالجاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد ۳۰ درصدی و قیمت جهانی فولاد نیز به طور میانگین در همین مدت رشد 42 درصد داشته است، این در حالی است که رشد ارزش صادراتی گروه کالایی «چدن، آهن و فولاد» در مدت مذکور ۱۱۰ درصد بوده است. در مورد صادرات نفتی نیز داده منتشر شده از سوی اوپک نشان میدهد که صادرات نفت ایران از 800 هزار بشکه در روز در دی ماه به بیش از 1 میلیون و 500 هزار بشکه در بهمن ماه رسیده است. بنابراین مشخص است که جهش صادراتی تنها با یک تحلیل ساده به افزایش قیمتهای جهانی مربوط نبوده و بخشی از این جهش را افزایش وزنی صادرات نشان میدهد.
بازگشت ارز صادراتی در زمان همتی 50 درصد بود
یکی از موارد مورد ادعای همتی در گول زننده بودن آمار اعلامی از سوی دولت بازگشت ارزهای صادراتی است. همتی که در رسانه ها به عنوان سلطان چاپ پول مشهور شده است، معتقد است: «برگشت 70 درصد از ارز صادراتی، کف همیشگی است.» اما این واقعیت نیز با تحریف همراه است. جهت یادآوری باید اعلام کرد که بخشنامه «پیمان سپاری ارزی» یا همان ملزم کردن صادرکنندگان به بازگشت ارزهای صادراتی دومین اقدام مهم عبدالناصر همتی در سال 97 پس از نشستن بر کرسی ریاست بانک مرکزی بود که در همان زمان تعمیم این بخشنامه به کل صنایع کشور (نه فقط پتروشیمیها، صنایع نفتی، صنایع فولادی که خوراک مورد نیاز آنها با دلار 4200 تومانی تأمین میشد) مورد انتقاد گسترده فعالین اتاق بازرگانی، سازمان توسعه تجارت و... بود که معتقد بودند صنایع بخش خصوصی با این قانون آسیب زیادی خواهند دید. اما نکته اصلی که همتی آن را فراموش کرده است، سخنان خود در مرداد ماه 1399 است که بر اساس آن اولتیماتومی به صادرکنندگان برای بازگشت ارزهای حاصل از صادرات داده شد. در آن زمان همتی اعلام کرد صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات خود در سالهای ۹۷ و ۹۸ را در بازار نیمایی عودت ندادهاند تا روز ۳۱ تیرماه 1399 فرصت دارند. همتی اعلام کرد که این ضربالاجل مربوط به 27.5 میلیارد دلار از حدود 72.5 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی است که صادرکنندگان براساس تعهد خود به بانک مرکزی تحویل ندادهاند. در واقع بانک مرکزی بهدلیل بازگشت تنها 60 درصد از ارزهای حاصل از صادرات به سامانه نیما، آنها را تحت پیگرد قانونی گذاشت حالا چطور همتی میگوید برگشت 70 درصد از ارز صادراتی، کف همیشگی است؟ بررسیهای سامانه نیما (نظام یکپارچهسازی معاملات ارزی) نشان میدهد که در 11 ماهه سالجاری بیش از 30 میلیارد دلار از مجموع 43 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی (70 درصد) به کشور باز گشته است. این در حالی است که در سال 99 در همین بازه زمانی تنها 16 میلیارد دلار از 31 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی (52 درصد) به کشور بازگشته بود.
کاهش التهاب بازار نفت با امیدواری به افزایش عرضه
تب نفت فروکش کرد
گروه اقتصادی - قیمت نفت که در روزهای اخیر قیمت 139 دلار برای هر بشکه را نیز تجربه کرده بود، در یک حرکت ناگهانی چهارشنبه هفته گذشته کاهش یافت و بخشی از روند صعودی ماه جاری در بحبوحه اختلالات عرضه ناشی از حمله روسیه به اوکراین را جبران کرد. به طوری که نفت خام برنت، معیار بینالمللی، برای بزرگترین کاهش یک روزه خود از آوریل 2020، با 13 درصد کاهش معادل 16.8 دلار به 111.1 دلار رسید. نفت خام WTI نیز بیش از 12 درصد یا 15 دلار سقوط کرد و به 108.7 دلار در هر بشکه رسید.
به این ترتیب قیمت نفت از جهشهای پی در پی فاصله گرفت و روز گذشته نیز در زمان گشایش بازارها 107 دلار در بشکه بود. در زمان تنظیم این گزارش، هر بشکه نفت خام برنت، 111 دلار و 47 سنت معامله میشد. در خصوص علت این عقبنشینی، «سی ان بی سی» مینویسد: «پیشبینی تولید بیشتر نفت از منابع دیگر عامل این مهار قیمت است. به طوری که عراق گفته است در صورت درخواست اوپک پلاس میتواند تولید خود را افزایش دهد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا نیز اعلام کرد که امارات از افزایش تولید اوپک پلاس حمایت خواهد کرد.»
در همین حال بازار به بازگشت نفت ایران نیز امیدوار است و این امیدواری بر روند کاهشی قیمت تأثیرگذار بوده است.
گازرسانی به 169 روستای محروم در کمتر از ۶ ماه
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد که روند گازرسانی روستایی در کشور بویژه با مصوبههای سفرهای استانی رئیسجمهور در دولت سیزدهم شتاب گرفته است. مجید چگنی در گفتوگو با شانا در این باره اظهار کرد: امیدواریم با شتاب کنونی در روند گازرسانی در کشور بویژه در روستاها پرونده گازرسانی در ایران تا دو سال آینده بسته شود و تأکید ما این است که پروژههای مصوب شده که قابلیت گازرسانی دارند، بزودی تکمیل شوند. معاون وزیر نفت در امور گاز با تأکید بر تلاش کارکنان صنعت گاز برای گازرسانی به همه مناطق و روستاهای کشور بویژه مناطق مرزی و محروم، گفت: براساس مصوبه سفر شهریورماه رئیسجمهور به این استان، ۱۶۹ روستا با کار جهادی در مدت کمتر از ۶ ماه به شبکه گاز سراسری متصل شدند.
آبرسانی روستایی در ایام نوروز تعطیل نمیشود
مرکز جهاد آبرسانی وزارت نیرو گفت: در جلسه شورای جهاد آبرسانی وزارت نیرو تصمیمگرفته شد که در تعطیلات نوروزی کارها حتی بهصورت موقت هم متوقف نشده و سرعت امور در این حوزه بویژه بخش روستایی با اهمیت بسیار ویژهای پیگیری شود. به گزارش وزارت نیرو «میثم جعفرزاده» همچنین اظهار داشت: عملیات اجرایی بیشتر پروژههای آبرسانی در روستاهای کشور طی هفته گذشته آغاز شده و این پروژهها با جدیت دنبال میشوند.
سفارش ساخت کشتی ۱۱۳ هزار تنی از سوی شرکت ملی نفتکش به داخلیها
مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران از سفارش ساخت یک فروند کشتی نفتکش افرامکس به شرکتهای داخلی برای برنامههای جدید این شرکت در حمایت از توان داخل خبر داد. به گزارش شرکت ملی نفتکش ایران، حسین شیوا گفت: همسو با تأکیدهای رهبر معظم انقلاب و تحقق حمایت از داخل، سفارش ساخت یک فروند کشتی نفتکش افراماکس به مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) در بندرعباس در دستور کار و اجرا قرار گرفته است که قرارداد آن بزودی امضا میشود. وی ظرفیت این نفتکش را ۱۱۳ هزار تن اعلام کرد و افزود: طبق سفارش شرکت ملی نفتکش، این نفتکش، نخستین کشتی دوگانهسوز ساخت داخل خواهد بود که با سوخت گاز طبیعی مایع شده (الانجی) و نفت کوره با سولفور کم (زیر نیم درصد) فعالیت خواهد کرد.
آغاز ساخت ۷۲ مخزن ذخیره آب اضطراری ضدزلزله در تهران
عملیات ساخت ۷۲ باب مخزن فولادی ذخیره آب اضطراری مقاوم در برابر زلزله در شهر تهران از سوی شرکت و آب و فاضلاب استان تهران آغاز شد. به گزارش صداوسیما، این مخازن آب با ظرفیت ۱۰۰ متر مکعب در مواقع اضطراری همچون وقوع زلزله قادر است به مدت ۳ شبانهروز آب آشامیدنی با کیفیت، در اختیار هر کدام از محلات شهر تهران قرار دهد. هم اکنون ۱۳۲ مخزن بتنی بزرگ با حجم بین ۱۰ تا حدود ۵۰ هزار متر مکعب در تهران داریم که مقاومسازی بیش از ۹۰ باب آن در دستور کار قرار گرفته و مقاومسازی ۱۴ باب آن به اتمام رسیده است. این مخازن بتنی در مواقع بحرانی میتواند آب آشامیدنی مورد نیاز شهروندان را تا شعاع یک کیلومتری تأمین کند.
نگاهی به اقدامات شاخص زیست محیطی پارس
تندیس زرین صنعت برگزیده سبز کشور، به پتروشیمی پارس اهدا شد
پتروشیمی پارس موفق شد بهدلیل اقدامات متعدد در راستای حفاظت از محیط زیست، تندیس زرین صنعت برگزیده سبز کشور را از آن خود کند. به گزارش پتروشیمی پارس، در بیست و سومین همایش ملی صنعت، معدن و خدمات سبز که صبح امروز در سالن همایشهای بینالمللی شهدای محیط زیست برگزار شد، این تندیس از سوی علی سلاجقه معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به مسعود حسنی، مدیرعامل پتروشیمی پارس اهدا شد.سال گذشته نیز پتروشیمی پارس بهدلیل اجرای طرح ملی محیط یار و تلاش برای حفظ محیط زیست، تندیس سیمین صنعت سبز کشور را از آن خود کرده بود. انجام دو فاز از پروژه محیط یار در استان بوشهر و آموزش بیش از 10 هزار دانشآموز و تداوم این پروژه، ایجاد جنگل مصنوعی از درختان بومی و حفظ و نگهداری آن در روستای بستانو به مساحت ۳۵ هکتار، خرید دوربین نشت یاب و انجام پروژه LDAR، خاموش کردن فلر ۴۹۱ این شرکت جهت کاهش آلودگی هوای منطقه و کشیدن لاین انتقال بخار به فلر ۹۹۱ در راستای بهسوزی فلر از اقدامات شاخص پتروشیمی پارس در راستای حفاظت از محیط زیست و عمل به مسئولیتهای اجتماعی بوده است. این پتروشیمی همچنین پیش از این موفق به دریافت تندیس جایزه ویژه Special Prize بنیاد جهانی ۲۰۱۷ انرژی در حوزه Earth بهدلیل اجرای پروژه «ایجاد و توسعه جنگل در منطقه بستانو عسلویه و شهرک تفریحی و رفاهی آن»، دریافت جایزه EAST از بنیاد جهانی انرژی به پاس اجرای پروژههای محیط زیستی و اجرای پروژه LCA، اخذ گواهینامه محاسبه رد پای کربن و آب در خصوص پروژه سبز شده بود.گفتنی است، پتروشیمی پارس از سال ۱۳۹۴ در لیست عدم آلایندگی صنایع قرار گرفته است.