قیمت ماهی قزل‌آلا در ابتدای دولت یازدهم 10 هزار تومان بود ولی در اواخر دولت دوازدهم قیمت این محصول به مرز 87 هزار تومان رسید که نشان‌دهنده افزایش 77 هزار تومانی قیمت قزل‌آلا در 8 سال گذشته بوده است

امین محمودی
 خبرنگار
سبزی پلوماهی، یکی از اصلی‌ترین و سنتی‌ترین غذاهای شب عید ایرانی‌ها بوده و هست ولی طی سالیان گذشته میزان استقبال خانواده‌های ایرانی از پخت این غذا برای شب عید کم و کمتر شده است که علت اصلی آن به افزایش شدید قیمت ماهی بر می‌گردد.
قیمت این محصول دریایی که همه کارشناس‌ها و متخصصان تغذیه به صورت مداوم مردم را به مصرف آن دعوت می‌کنند و از آنها می‌خواهند طی هفته، حداقل یکی دو مرتبه آن را در سبد غذایی خود جا بدهند، چنان بالا رفته که حالا دیگر توان قشر عظیمی از مردم به تهیه آن نمی‌رسد؛ حتی برای تهیه ارزان‌ترین ماهی که قزل آلا است هم دیگر چندان تقاضایی وجود ندارد.قدرت خرید مردم دیگر پاسخگوی خرید گوشت ماهی نیست به طوری که دیگر در شهر‌های ساحلی شمال و جنوب و لب دریا هم ماهی با قیمت مناسب پیدا نمی‌شود.
قیمت ماهی در بازار
مشاهدات میدانی خبرنگار«ایران» در بازار نشان می‌دهد هم‌اکنون ماهی کیلیکا با سر ۵۰۰ گرم در بازار به نرخ 52 هزار و 500 تومان، یک کیلوگرم ماهی قزل‌آلای بی‌استخوان 174 هزار تومان، ماهی قزل‌آلای بی‌استخوان 400 گرمی 119 هزار تومان، فیله قزل سالمون ایرانی بدون تیغ ۵۰۰ گرمی 142 هزار تومان، فیله ماهی شوریده جنوب ۷۰۰ گرمی 187 هزار تومان، فیله ماهی شوریده جنوب ۶۰۰ گرمی 159 هزار تومان، استیک ماهی شیر جنوب با پوست ۷۰۰گرمی 215 هزار تومان، فیله ماهی حلوای سیاه ۷۰۰ گرمی 172 هزار تومان، ماهی قزل‌آلای منجمد 750 گرمی 87 هزار تومان، ماهی سفید شکم خالی750 گرمی 96 هزار تومان و ماهی قزل‌آلای سالمون 500 گرمی 95 هزار تومان به فروش می‌رسد.
مقایسه قیمت ماهی در 8 سال گذشته
براساس تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران در رابطه با متوسط قیمت اقلام خوراکی، ماهی قزل‌آلا در بهمن ماه امسال نسبت به همین ماه در سال گذشته ۶۸.۹ درصد افزایش قیمت داشت؛ به‌طوری که هر کیلو ماهی قزل‌آلا در بهمن سال پیش به‌طور متوسط حدود ۵۲ هزار تومان بوده که در دی‌ماه امسال به ۸۷ هزار تومان و بهمن‌ماه به بیش از ۸۸ هزار تومان رسید. قیمت ماهی قزل‌آلا در دی ماه سال‌جاری تا بیش از ۱۱۳ هزار تومان هم در هر کیلو فروش رفت.گفتنی است قیمت ماهی قزل‌آلا در ابتدای دولت یازدهم 10 هزار تومان بود ولی در اواخر دولت دوازدهم قیمت این محصول به مرز 87 هزار تومان رسید که نشان‌دهنده افزایش 77 هزار تومانی قیمت قزل‌آلا در 8 سال گذشته بوده است.
کاهش شدید سرانه مصرف ماهی در کشور
به‌دلیل برنامه‌ریزی‌های غلط سازمان شیلات و عدم حمایت دولت قبل از صنعت آبزی‌پروری در کشور قیمت انواع آبزیان با رشد زیادی روبه‌رو شده‌اند به همین دلیل به تبع این امر مصرف آنان در نزد عموم مردم با کاهش محسوسی روبه‌رو بوده است.در همین خصوص نبی‌الله خون میرزایی، رئیس سابق سازمان شیلات ایران با تأکید بر اینکه تولیدات شیلات در کشور یک میلیون و ۲۷۰ هزار تن است افزود: «در یک برنامه چهار ساله این میزان دو برابر افزایش پیدا خواهد کرد. در سال‌های اخیر، باوجود تحریم جدید و با توجه به تغییرات اقلیمی، در شرایط دشواری برای تحقق اهداف قرار گرفتیم اما با این حال بیش از ۹۲ درصد برنامه ششم محقق شد.»
این مقام مسئول بابیان اینکه مصرف سرانه آبزیان در کشور پایین است، افزود: «اگر میزان تولید۲ برابر و تمام آن در داخل کشور مصرف شود باز هم سرانه مصرف ما با جهان فاصله زیادی دارد. چون میانگین مصرف سرانه آبزیان در جهان ۲۴ کیلو است این در حالی است که مصرف سرانه ما ۱۳ کیلو و ۴۰۰ گرم است.»
ماهی برای مردم غذایی لاکچری شده است
به نظر می‌رسد با توجه به افزایش تولید قزل‌آلا در کشور و گرانی شدید این ماهی در ایام عید، هیچ‌گونه کمبودی در این زمینه وجود نداشته باشد به‌طوری که آرش نبی‌زاده، مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی در این خصوص به «ایران» گفت: در سال گذشته به دلیل خشکسالی تولید ماهی قزل‌آلا کاهش و قیمت این محصول افزایش یافت که سود این افزایش قیمت فقط به جیب دلالان رسید.
وی افزود: به دلیل افزایش قیمت قزل‌آلا و حمایت‌های زیاد از مرغ، اختلاف قیمت این محصول زیاد شده به‌طوری که قزل‌آلا سه برابر گران‌تر از مرغ است، به همین دلیل شاهد رنگ باختن مصرف قزل‌آلا در سفره ایرانیان هستیم.مدیرعامل اتحادیه تعاونی ماهیان سردآبی اظهار کرد: واقعیت این است که قیمت تمام‌شده ماهی قزل‌آلا بالاست و مردم توان خرید ندارند به همین دلیل مازاد ماهی در مزارع آبزی‌پروری کشورمان وجود دارد، از این رو تولیدکنندگان مجبورند زیر قیمت ماهی تولیدشده خود را به ازای هر کیلوگرم 55 هزارتومان به فروش برسانند.
نبی‌زاده با بیان اینکه قیمت ماهی قزل‌آلا در حال حاضر به ازای هرکیلوگرم 75 هزارتومان است، خاطرنشان کرد: در واقع مصرف قزل‌آلا لاکچری شده و تولیدکنندگان در سال آینده در صورت ادامه وضعیت فعلی نابود خواهند شد، چون ماهی تولید شده خود را باید کیلویی 80 هزارتومان یا نهایتاً 67 هزارتومان به فروش برسانند.

گروه اقتصادی/ در حالی که قیمت گوشت قرمز در بازار تا یک ماه پیش از یک روند نسبتاً باثبات پیروی می‌کرد اما به یکباره رشد زیادی پیدا کرد که واکنش‌های فراوانی را در محافل عمومی به‌دنبال داشت.
اما با این حال وزارت جهاد کشاورزی در آستانه عید باستانی نوروز و نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان برای مقابله با افزایش قیمت این کالای اساسی دست به کار شد و توانست بازار گوشت قرمز را نسبتاً آرام کرده و آن‌طور که خبرها به گوش می‌رسد قیمت گوشت قرمز تا پایان ماه مبارک رمضان افزایش نخواهد یافت.
قیمت گوشت قرمز موجود در بازار
مشاهدات میدانی خبرنگار «ایران» در بازار نشان می‌دهد هم اکنون قیمت گوشت هر کیلو شقه گوسفندی با نرخ ۱۵۷ تا ۱۶۳ هزار تومان به مغازه‌دار و با احتساب ۱۰ درصد سود، ۱۶۳ تا ۱۷۹ هزار تومان به مصرف کننده عرضه می‌شود.از طرف دیگر هر کیلو راسته با استخوان گوسفندی با نرخ 159 هزار تومان، ران کامل ممتاز گوسفندی با نرخ 172 هزار تومان، کف دست گوسفندی با ماهیچه با نرخ 158 هزار تومان، ران پاک کرده گوساله با نرخ 166 هزار تومان، سر دست پاک کرده گوساله با نرخ 165 هزار تومان، گردن گوسفندی با نرخ 133 هزار تومان، قلوه‌گاه گوساله با نرخ 147 هزار تومان، گردن گوساله با نرخ 129 هزار تومان، قلم گوساله با نرخ 16 هزار تومان، سردست گوسفندی با نرخ 131 هزارتومان، ماهیچه گوساله با نرخ 163 هزار تومان، دمبالیچه گوسفندی با نرخ 89 هزار تومان، نیم شقه سردست گوسفند با نرخ 128 هزار تومان، شقه لاشه گوسفندی با نرخ 129 هزار تومان و نیم شقه ران گوسفندی با نرخ 135 هزار تومان در بازار عرضه و به فروش می‌رسد.
توقف صادرات برای تنظیم بهتر بازار داخلی
اواخر ماه گذشته بود که وزارت جهاد کشاورزی به‌دلیل کمبود گوشت قرمز در آستانه شب عید صادرات دام را متوقف کرد؛ اتفاقی که تا حدودی توانست به هدف خود یعنی ثبات بازار و کاهش قیمت گوشت برسد.با این حال برای حمایت از دامداران به نظر می‌رسد وزارت جهاد کشاورزی پس از ماه مبارک رمضان دوباره مجوز صادرات دام را به دامداران بدهد و ممنوعیت این امر صرفاً اقدام مقطعی برای تنظیم بازار باشد.
واردات 10 هزار تن گوشت برای مقابله با گرانی
علاوه بر این وزارت جهاد کشاورزی و ستاد تنظیم بازار برای کنترل قیمت‌های شب عید و ماه مبارک رمضان مجوز واردات 10 هزار تن گوشت را صادر کردند.در همین خصوص علی اصغر ملکی، رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت گوسفندی گفت: گوشت گوسفند یخ‌زده از آسیای میانه وارد شده است و کیلویی ۱۳۰ هزار تومان به مغازه‌داران داده می‌شود و آنها با احتساب سود ۱۰ تا ۳۰ درصدی آن را عرضه خواهند کرد.ملکی با اشاره به واردات گوشت قرمز گفت: گوشت وارد کشور شده است و از چهارشنبه 25 اسفند در کشور توزیع آن آغاز شده ولی این توزیع هنوز در بازار تأثیری نگذاشته چون برای کنترل قیمت‌ها حداقل یک هفته زودتر گوشت وارداتی باید در بازار توزیع می‌شد.
ثبات قیمت گوشت تا پایان ماه مبارک رمضان
با توجه به توقف صادرات و واردات گوشت گوسفندی، مسئولان ستاد تنظیم بازار از ثبات قیمت در ایام نوروز و ماه رمضان خبر داده‌اند و به نظر می‌رسد باید شاهد آرامش در این بازار باشیم.
در این خصوص علی اصغر ملکی می‌گوید: اگر وزارت جهاد کشاورزی و پشتیبانی امور دام به وعده‌هایشان مبنی بر تزریق گوشت در بازار عمل کنند، نوسان قیمتی در بازار گوشت شب عید و ماه رمضان نخواهیم داشت.رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی قیمت کنونی هر کیلو دام زنده را ۷۰ تا ۷۵ هزار تومان اعلام کرد.از طرف دیگر سالمی مدیرکل پشتیبانی امور دام تهران از ورود اولین محموله‌های واردات گوشت گرم گوسفندی خبر داد‌ و گفت: در شرایط فعلی دام‌هایمان برای نیاز خودمان است و حالا که پایان سال است و انباشتی نداریم، دامی نباید صادر شود.
توزیع روزانه گوشت در نوروز و نظارت بر بازار
برای مقابله با کمبود و نابسامانی بازار گوشت قرمز، عرضه با کیفیت این محصول و جلوگیری از صفی شدن خرید گوشت قرمز وزارت جهاد کشاورزی و سازمان دامپزشکی تدابیر مناسبی را در نظر گرفته است، به طوری که دیگر در ایام عید خصوصاً روز اول سال آینده همه کشتارگاه های کشور بسته نخواهند بود.در این خصوص امین اسدی، مشاور رئیس سازمان دامپزشکی در رابطه با تشدید کنترل‌ها در نوروز و ماه رمضان گفت: در عید کشتارگاه‌ها تعطیل نیستند و روز اول عید، حداقل دو کشتارگاه باز است. از دوم فروردین به بعد نیز هیچ کشتارگاهی تعطیل نخواهد شد.وی در خصوص الزاماتی که مردم باید در زمان خرید محصولات پروتئینی بدان توجه کنند، اظهار کرد: نظارت‌ها در کل سال وجود دارد ولی نظارت‌های ویژه از ۱۴ اسفند شروع شده و تا پایان عید سعید فطر ادامه دارد. اسدی اضافه کرد: همکاران ما ۶۳ روز به‌صورت شبانه‌روزی و ویژه، در کل کشور و در جهت سلامت مردم خدمت می‌کنند که ایمنی و امنیت غذایی جامعه را درپی دارد.وی با اعلام این که ستادهای ملی و شهرستانی به منظور تدوین برنامه‌های عملیاتی و نظارتی تشکیل شده است، افزود: اکیپ‌های ثابت و سیار نیز فعال بوده و به‌صورت متحدالشکل در کشتارگاه، رستوران، هتل و مراکز عرضه پروتئین جهتِ نظارت حضور دارند. در کل سال نیز این وظیفه از سوی سازمان دامپزشکی دنبال می‌شود که در عید، این وظیفه به‌صورت ویژه رخ می‌دهد. همچنین پیرا دامپزشکان جهت سلامت جامعه فعالیت می‌کنند و می‌توان گفت ما سربازان گمنام سلامت جامعه هستیم.
این مقام مسئول با بیان این که همکاران ما خالصانه وقت بسیاری گذاشته و حتی در نوروز به تعطیلات نمی‌روند تا خدای ناکرده اتفاقی غیر بهداشتی برای مردم نیفتد، گفت: ادارات ما در شهرستان‌ها به‌صورت منسجم و فعال در اکثر ساعات شبانه‌روز در حال نظارت و بازرسی از محصولات پروتئینی هستند.