گروه اقتصادی /  با توجه به رونق تجارت کشور با همسایگان و دستور رئیس‌ جمهور برای تسهیل مراودات تجاری و اقتصادی با کشورهای منطقه، رفع موانع تجاری در حوزه حمل و نقل در دستور کار دولت قرار گفته است. به همین منظور، اعضای شورای عالی ترابری در نشستی مقرر کردند با توجه به اهمیت موضوع ترانزیت و تحولات روی داده در منطقه، کارگروه روان‌سازی و توسعه ترانزیت مجدداً احیا شود.
امین ترفع، مدیرکل دفتر تجاری‌سازی وزارت راه و شهرسازی هدف از این تصمیم را «روان‌سازی و توسعه ترانزیت در سال ۱۴۰۱ با هدف شناسایی و رفع مشکلات ترانزیت» عنوان کرد تا به گفته او «کشور بتواند سریع و چابک موانع و مشکلات فرایندی این مسیر را هرچند در ابعاد کوچک یا کوتاه‌مدت برطرف کند.»
اعضای کارگروه روان‌سازی و توسعه ترانزیت متشکل از نمایندگان وزارت راه وشهرسازی، اعضای شورای عالی ترابری و نماینده وزارت امور خارجه است. به گفته مدیرکل دفتر تجاری‌سازی «راهبر ترانزیت بخش خصوصی است که به صورت مستقیم در این خصوص فعالیت می‌کند، به همین دلیل تا حد امکان و با توجه به ظرفیت جلسه از اعضای بخش‌ خصوصی که در سطح ملی فعالیت کرده و مستقیم با مسائل ترانزیت دست و پنجه نرم می‌کنند و در این حوزه تأثیرگذارند، برای حضور و مشارکت دعوت خواهد شد.»
وی ادامه داد: «با توجه به اینکه این جلسه به نوعی فتح باب موضوع ترانزیت تلقی می‌شود، طی آن تقسیم وظایفی بین بخش‌های دولتی و بخش خصوصی انجام گرفت تا در جلسات آینده موضوع همکاری با کشورهای منطقه بویژه کشورهای همسایه به تفکیک بررسی شده و موانع و مشکلات آن احصا ‌شود.»
افز ایش دو برابری ترانزیت نسبت به سال 99
بعد از اینکه به دلیل شیوع کرونا و بسته شدن مرزها، تبادلات تجاری در جهان به‌شدت کاهش یافت، بازگشایی مرزها و بازگشت تبادلات تجاری به حالت عادی، فرصتی را پیش‌روی کشور قرار داد تا ترانزیت رونق پیدا کند. از سوی دیگر، تجارت با همسایگان، اولویت نخست دولت در حوزه اقتصادی است، این عوامل باعث شده تا سال گذشته ترانزیت جاده‌ای کشور 100 درصد رشد داشته باشد و ترانزیت نسبت به سال 99 دو برابر شود. جواد هدایتی، مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل‌ونقل بین‌المللی سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به 2 برابر شدن ترانزیت جاده‌ای از رشد ترانزیت ریلی به 2 میلیون تن خبر داد.
بر‌اساس آمار رسمی، سال گذشته بیش از 12 میلیون تن کالای ترانزیتی از قلمرو کشور عبور کرده که نسبت به مدت مشابه سال 99 با 7 میلیون تن، 68 درصد رشد داشته که این میزان رشد در شدیدترین فشار تحریمی رخ داده است. هدایتی با اشاره به شرایط کشور و منطقه در ترانزیت کشور گفت: شرایط اقتصادی از یک‌سو و شرایط کشورهای همسایه از سوی دیگر، بر رشد یا کاهش ترانزیت اثر دارد. کاهش یا افزایش ترانزیت تابع شرایط مختلفی است. مسائل سیاسی و اقتصادی ترانزیت را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. برای مثال با شیوع کرونا کشورها مرزهای خود را بستند، کشوری مانند ترکمنستان که ما تبادلات بالای حمل و نقلی با این کشور داریم، هنوز هم مرز خود را بازگشایی نکرده است البته بزودی مرز ترکمنستان بازگشایی می‌شود. همچنین تحولات افغانستان نیز موجب شد به رکورد مورد نظر در ترانزیت نرسیم. او با اشاره به مشکلات حکمرانی در ترانزیت گفت: در داخل، برخی قوانین در حکم خودتحریمی است که باعث شده با وجود شرایط اقلیمی مناسب، ترانزیت کشور به ارقام مورد نظر نرسد. با این حال، اگر سال گذشته تجارت با افغانستان مثل سابق بود و مرز ترکمنستان باز بود رکورد تاریخی در حوزه ترانزیت را ثبت می‌کردیم. مثلاً اگر چند میلیون تن افزون بر وضعیت موجود، ترانزیت جاده‌ای ما در سال گذشته بیشتر و عدد آن به 12 میلیون تن می‌رسید رکورد ترانزیت شکسته می‌شد. سال گذشته، 37 درصد از کالای ترانزیتی از دریا و 63 درصد از خشکی وارد کشور شده است که شامل حدود 24 درصد از مرز عراق، 15.5 درصد از آسیای میانی(CIS)، 16 درصد  از سمت اروپا و بقیه (7.5 درصد) از سایر مبادی رسمی، وارد کشور شده است. در اسفندماه سال 1400 یک‌میلیون و 343 هزار تن کالای ترانزیتی از مسیر ایران عبور کرده است که بررسی آمارها نشان می‌دهد طی 8 سال اخیر یک رکورد جدید به‌شمار می‌رود. به گفته مدیرکل دفتر ترانزیت کالا، سال 1400 ترانزیت جاده‌ای عدد 9.3 میلیون تن را ثبت کرده است. همچنین تردد کامیون‌های ترانزیتی از مرزهای جاده‌ای کشور طی سال گذشته نسبت به سال 99 بالغ بر 98 درصد افزایش یافت، همچنین طی اسفندماه سال 1400 تردد کامیون‌های حامل کالای ترانزیتی به 43 هزار دستگاه رسید که یک حدنصاب جدید در این شاخص ثبت شده است. میانگین تردد کامیون‌های ترانزیتی در سال گذشته (ماهانه) 33 هزار و 650 دستگاه بوده است.
فرصت جدید
مدیرکل دفتر ترانزیتی با اشاره به اینکه دستگاه‌های متعددی در حوزه ترانزیت دخیل هستند و ایفای نقش می‌کنند، گفت: دستگاه‌های نظارتی، خدماتی و اداری اگر همسو شوند و یک فرماندار واحد در حوزه ترانزیت داشته باشیم بدون اینکه حتی یک ریال در حوزه توسعه زیرساخت خرج کنیم، به عدد بالایی در ترانزیت خواهیم رسید.
هدایتی با اشاره به اینکه، تجارت موضوعی چندوجهی است، گفت: تحریم بانکی، بیمه‌ای، پولی و مالی در حوزه کاری سازمان راهداری قرار نمی‌گیرد هر چند بخش عمده‌ای از مشکلات تجار مربوط به انتقال یا برگشت پول است. با توجه به اینکه انتقال پول از مسیر مستقیم انجام نمی‌گیرد هزینه تجارت بالا رفته است.
وی افزود: اما در حوزه حمل و نقل، با وجود اینکه مزیت نسبی داریم و فرصت‌های سرزمینی خوبی داریم، تجارت با کشورهای همسایه، تحت تأثیر شرایط این کشورها قرار دارد. ناآرامی در برخی کشورهای منطقه و افزایش تهدید، رونق حمل و نقل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ما در منطقه پرآشوبی قرار داریم که کشورهای پیرامون ما ثبات و امنیت سیاسی و توسعه‌یافتگی متناسب و متوازن ندارند که این مشکلات برای توسعه ترانزیت در کشور محدودیت ایجاد می‌کند. البته کشورهایی مانند ترکیه، گرجستان و آذربایجان تلاش می‌کنند استانداردهای تجارت و حمل و نقل را در کشورشان به اتحادیه اروپا نزدیک کنند، ولی کشورهای دیگر رفتار بین‌المللی ندارند که به نوعی در حمل و نقل کالا مانع‌ساز هستند.
مدیرکل دفتر ترانزیت کالا، با اشاره به تحریم روسیه، آن را فرصتی برای رشد ترانزیتی کشور دانست. هدایتی گفت: با شرایط روسیه و تحریم این کشور مخصوصاً تحریم حمل و نقل این کشور، قطارها و کشتی‌های روسی که بیشترین تجارت را از سمت غرب روسیه به اروپا داشتند، ناچارند مسیرهای جایگزینی را برای انتقال کالا به کشورهای هدف انتخاب کنند که مسیر جنوبی و از ایران در حال حاضر گزینه مورد نظر آنان است. این فرصتی برای ترانزیت ما است که حتی بدون ارتقای زیرساخت‌ها که به کار بلندمدت نیاز دارد، در قالب کارهای کوتاه‌مدت نرم‌افزاری، هماهنگی که بیشتر جنبه مدیریتی و حکمرانی دارد و با اصلاح رویه‌ها، به ترانزیت 20 میلیون تنی برسیم.
هدایتی افزود: اعتقاد راسخ دارم می‌توانیم با استفاده از فرصت پیش آمده به‌خاطر تحریم روسیه، به ترانزیت 20 میلیون تنی برسیم و این عدد دست یافتنی است. برای رسیدن به این عدد فقط اصلاح ساختار حکمرانی در حوزه ترانزیت را نیاز داریم.

ساخت ۴۰ شهر جدید در ۱۴ استان کشور

وزیر راه‌وشهرسازی از برنامه وزارت راه‌وشهرسازی برای ساخت ۴۰شهر جدید در ۱۴استان کشور خبر داد. رستم قاسمی در نشست مشترک این وزارتخانه با ستاد اجرایی فرمان امام که با موضوع نهضت ملی مسکن برگزار شد، گفت: وزارت راه‌و‌شهرسازی برای ساخت ۴۰شهر جدید در ۱۴استان کشور برنامه دارد. به گفته وی، ۶۰۰هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن در این شهرهای جدید ساخته می‌شود.
 
آغاز ویرایش اطلاعات متقاضیان  نهضت ملی مسکن
 
از  اول اردیبهشت به مدت یک ماه اصلاح شهر محل درخواست مسکن و اطلاعات و مشخصات متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن امکان‌پذیر شد.
متقاضیانی که در زمان ثبت‌نام در طرح‌های اقدام ملی مسکن و نهضت ملی مسکن، شهر محل درخواست و یا مشخصات و اطلاعات خود را در سامانه ثبت‌نام، اشتباه درج کرده‌اند، می‌توانند از اول اردیبهشت به مدت یک‌ماه با مراجعه به سامانه طرح‌های حمایتی مسکن به آدرس http://saman.mrud.ir نسبت به اصلاح شهر محل درخواست مسکن  یا مشخصات و اطلاعات خود اقدام کنند. در صورت عدم امکان تأمین زمین در شهر محل درخواست، در نزدیک‌ترین شهر ممکن به شهر محل درخواست، تأمین زمین انجام می‌شود. پیش از این بسیاری از متقاضیان به دلیل وارد کردن نادرست اطلاعات خود یا انتخاب شهر دیگر فرم «ج» آنها قرمز شده بود که  امکان ویرایش آنها فراهم شد.
 
بارگذاری اراضی در بانک زمین

معاون وزیر راه‌وشهرسازی درخصوص بانک زمین اعلام کرد: بانک زمین برای تثبیت دارایی‌ها، شناسایی و برنامه‌ریزی آنها با تغییر در ظرفیت‌های برنامه‌ریزی و برنامه‌نویسی به کار گرفته شد. علیرضا فخاری توضیح داد: امروز لایه‌های اطلاعاتی مربوط به اراضی سازمان ملی زمین و مسکن، اراضی شرکت عمران شهرهای جدید و همچنین شرکت بازآفرینی شهری ایران در بانک زمین بارگذاری شده و بانک زمین ظرفیت مناسبی را برای شناسایی امکانات وزارت راه‌وشهرسازی فراهم کرده است.
 
افزایش هواپیماهای باری ایران به ۱۱ فروند

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری از افزایش هواپیماهای باری کشور به ۱۱فروند طی چند ماه اخیر خبر داد و گفت:‌ اولویت کشور تأمین هواپیماهای ۵۰ تا ۱۵۰نفره است. محمد محمدی‌بخش در مراسم اهدای گواهینامه فرودگاهی به فرودگاه زاهدان، اظهار کرد: هواپیماهای باری ما در چند ماه اخیر به 11فروند افزایش یافته و قطعاً باید به توسعه واردات و صادرات بار توجه کنیم و انتظار این است که زاهدان و چابهار  به دروازه شرقی و‌ هاب کشور در حوزه صادرات و واردات تبدیل شوند. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری درخصوص افزایش پروازهای زیارتی کشور که دستور ریاست‌جمهوری است، بیان کرد: پس از 12سال پروازهای دمشق را مجدداً از تهران و کرمان برقرار کردیم و در گام بعدی پروازهای این استان به مقاصد زیارتی برقرار خواهد شد.