مشارکت مشروط، کانون مباحثه اصلاح‌طلبان

نبوی: به جای مأیوس کردن مردم، برای انتخابات پرشور تلاش کنیم الویری: اگر مسیر اصلاح‌طلبان برای حضور موثر در انتخابات بسته شود، فهرست نمی‌دهیم

گــــروه سیـــــاسی/ اصـــلاح‌طلبــان همچنان صندوق رأی را تنها راه دستیابی به خواسته‌های اصلاح‌طلبانه خود می‌دانند. با این حال آنچه سعید حجاریان در فروردین ماه سال جاری تحت عنوان «مشارکت مشروط» در انتخابات مطرح کرد، همچنان کانون بحث اندیشه‌ورزان این جریان سیاسی قرار دارد و دیدگاه‌های متفاوتی پیرامون آن مطرح می‌شود؛ از بهزاد نبوی که معتقد است اصلاح‌طلبان باید به جای مأیوس کردن مردم با تمام قوا  برای برگزاری انتخابات پرشور  تلاش کنند تا مرتضی الویری که می‌گوید جز صندوق رأی راه دیگری نمی شناسد اما به عنوان عضو شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان پیش‌بینی می‌کند که ممکن است اگر کاندیداهای اصلاح‌طلب قلع و قمع شوند این جریان سیاسی از ارائه فهرست اجتناب کند. هر کدام نیز برای نقد و نظر خود دلیلی دارند.
به گزارش « ایران»، روز پنجشنبه، برگزاری نشست «راه‌های برون‌رفت از وضعیت موجود» از سوی حزب اتحاد ملت محل طرح همین موضوعات قرار گرفت. بهزاد نبوی، فعال اصلاح‌طلب و نایب رئیس مجلس ششم در سخنانی با بیان اینکه «حرکت اصلاحی از صندوق رأی می‌گذرد» و «تا وقتی امکان برگزاری و حضور در انتخابات وجود دارد اصلاح‌طلبی به بن بست نمی‌رود»، گفت: «ما باید به جای اینکه بگوییم انتخابات به بن‌بست‌ رسیده است، با تمام قوا تلاش کنیم انتخابات پرشور در کشور برگزار شود.»
نبوی فراهم کردن شرایط برگزاری پرشور انتخابات را وظیفه مشترک حاکمیت و جریان‌های سیاسی عنوان کرد و در تبیین دلیل خود برای ضروری دانستن آن افزود: «حضور پرشور در انتخابات در راستای امنیت و منافع ملی است و احتمال بروز حوادثی مشابه دی ماه ۹۶ را کم می‌کند و بدون انتخابات پرشور شکستن تحریم‌های موجود امکان پذیر نیست.»
او در ادامه با تأکید بر اینکه «حزب یا جریان پیشتاز باید به حرکت جامعه جهت‌دهی کند نه اینکه دنباله رو باشد»، خطاب به مدافعان حضور مشروط در انتخابات، گفت: «جایی مجبوریم میان بد و بدتر دست به انتخاب بزنیم. در انتخابات مجلس دهم خیلی نامزد گردن کلفت داشتید؟ اگر داشتید چرا از طریق اینترنت آگهی دادید که هر کس اصلاح‌طلب است ثبت نام کند. ۲۰۰ نفر ثبت‌نام کردند و از میان آنها ۱۰ تا ۱۵ نفر ناشناس انتخاب شدند چرا آن موقع [این حرف‌ها را] نگفتید؟ آن موقع فکر می‌کردید [در انتخابات] رأی می‌آورید در هر شرایطی در انتخابات شرکت می‌کردید الان می‌ترسید رأی نیاورید و انتقاد می‌کنید.»
علی شکوری راد دبیرکل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی نیز در سخنانی با یادآوری اینکه سال گذشته در شوک و سرخوردگی ناشی از حوادث دی ماه 96 پرسشمان این بود که «چه می‌شود کرد؟»  گذر از آن دوران و مطرح شدن سؤال «چه باید کرد؟ » را نشان بیرون آمدن از لاک انفعال و بازگشت مردم و کنشگران سیاسی به سمت انتخابات پیش‌بینی شده در قانون اساسی دانست. او در عین حال با بیان اینکه «مشکل ما اصلاح‌طلبان این است که مردم به عنوان پشتوانه و سرمایه اجتماعی ما دچار سرخوردگی و انفعال هستند آنها دست‌شان بر گوش‌شان است و پیام‌های ما را نمی‌شنوند»، گفت: «باید پیامی متفاوت و نه تکراری و بی حاصل به مردم بدهیم و برای جلب اعتماد مردم و تمکین طرف مقابل به مطالبات مردم باید رویکرد تهاجمی داشته باشیم و نه انفعالی.»
همزمان با طرح این دیدگاه‌ها در نشست حزب اتحاد ملت، مرتضی الویری عضو شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در گفت‌وگو با «خبرآنلاین» از رایزنی‌های در جریان میان اصلاح‌طلبان و شورای نگهبان  برای عبور تعداد بیشتری از نامزدهای اصلاح‌طلب از فیلتر این شورا  خبر داد. او با تأکید بر  تلاش اصلاح‌طلبان برای دور کردن التهاب از فضا و فراهم کردن شرایط مطلوب انتخابات افزود: «اما اگر به هر دلیلی مسیر حرکت اصلاح‌طلبان برای حضور مؤثر در انتخابات آینده بسته شود به عبارتی قلع و قمع کاندیداها شروع شود و ما به مقطعی برسیم که ببینیم از طریق صندوق رأی حتی کوچک‌ترین قدمی نمی‌توانیم برای اصلاحات برداریم به طور طبیعی سرفصل جدیدی باز خواهد شد که ممکن است هیچ لیستی ارائه ندهیم، علت آن هم این است که نمی‌توانیم لیستی را به جامعه معرفی کنیم که در آینده نتوانیم از آن دفاع کنیم.»
بحث حضور مشروط در انتخابات نخستین بار در یادداشتی به قلم سعید حجاریان مطرح شد. شرط‌‌‌گذاری که برخلاف گذشته صرفاً معطوف به تعداد اصلاح‌طلبانی که تأیید صلاحیت می‌شوند نیست. این بار طیفی از اصلاح‌طلبان  بر این نکته تأکید دارند که تنها در صورت تأیید صلاحیت نیروهای کیفی‌شان شرکت در انتخابات را به صلاح می‌دانند. به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس یازدهم یا باید به ثمربخشی رایزنی با شورای نگهبان امیدوار باشند یا به حل این اختلاف درونی.