گفتوگو با ضابیط نبیزاده موسیقیدان آذربایجانی درباره حضور در جشنواره موسیقی فجر
خود را شاگرد معنوی استاد شجریان می دانم
ضابیط نبیزاده از موسیقیدانان و خوانندگان شهیر جمهوری آذربایجان شامگاه یکشنبه 27 بهمن نخستین اجرای خود را در قالب جشنواره موسیقی فجردر سالن خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران برگزار کرد. در کنسرت اخیرعلی اصغر ممداُف نوازنده تار وخیام ممداُف نوازنده کمانچه، ضابیط نبیزاده را همراهی کردند اجرایی که درسه بخش موسیقی مقامی، ماهینی (ترانه) و ترانههای فولکلور بود.
هدف و فعالیت ضابیط نبیزاده ارائه و معرفی موسیقی مقامی آذربایجان است. او که از سال ۲۰۰۰ تاکنون مشغول تدریس در کالج موسیقی باکو است، بارها بهعنوان نماینده موسیقی آذربایجان در جشنوارههای جهانی شرکت داشته وهمچنین در شهرهای مختلف ایران نیز کنسرت های بسیاری برگزار کرده است.
نخستین باری که نبیزاده به ایران آمد سال 1994 بود به گفته او:«زمانی که به ایران آمدم آیتالله العظمی محمدعلی اراکی به تازگی درگذشته بود و بعد از آن 9 بار دیگر هم به ایران سفرکردم و در سینما آزادی اجرای برنامه داشتیم، همان سینمایی که آتش گرفت. بهطورکلی شاید بیش از 14 کنسرت در تهران برگزارکرده باشم. البته اجراهای بسیاری هم در شهر تبریز داشتهام.»
اجرای آن دوره درتهران با همراهی هنرمندان بزرگ جمهوری آذربایجان چون «هابیل علی اف»، «عاشیق عدالت نصیب اوف»، «تیمورمصطفی اوف»، «رامیز قلیاف»، «واصف آدی گوزلاف» و... برگزار شد. همچنین به دعوت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اجراهایی هم در تالار وحدت انجام شد.
او در ادامه افزود: حضورم در جشنواره موسیقی فجر برای اولین بار است و به عقیده من، جشنواره بزرگ و شناخته شدهای است و فرصتی بوده تا گروههای مختلف موسیقی از شهرها و کشورهای مختلف برای ارائه یک اجرای فاخر به دورهم جمع شوند.
نبیزاده در مورد اشتراکات موسیقی آذری جمهوری آذربایجان و ایران بیان کرد: «ایران و آذربایجان مشترکات موسیقایی بسیاری دارند و البته تفاوتهایی هم دیده میشود که بیشتر در تحریرها یا مقامهای آذربایجان یا پردههای موسیقی است. موسیقی فولکلور آذربایجان بیشتر برمبنای ترانه است اما دستگاههای موسیقی آوازی ایران هم بسیار فاخر و ارزشمند است.بهطور مثال آوازهایی که در دستگاه موسیقی چهار گاه ایران و مُقام سه گاه آذربایجان خوانده میشود شباهتهای بسیاری باهم دارند.»
تصنیف زیبا و ماندگار «مرغ سحر» به خوانندگی استاد محمدرضا شجریان ازجمله قطعاتی است که در ایران و جمهوری آذربایجان طرفداران بسیاری دارد. نبیزاده درادامه بیان کرد: مردم جمهوری آذربایجان استاد شجریان را خیلی دوست دارند و او را خواننده بزرگی میدانند، صدایش را میشنوند و بهخاطر اجراهای اصولی دستگاه موسیقی ایران او را تحسین میکنند او یکی از مفاخر موسیقی دنیا است. عالیم قاسم اف خواننده شهیر آذربایجان و آقای شجریان هنرمندان بسیار بزرگی هستند و در یک ترازقرار دارند. 30 سال است که با موسیقی ایرانی آشنایم و گوش میکنم و در این سالها بیشتر به آثار آقای شجریان علاقهمندم هستم و با آواز ایشان با موسیقی آوازی ایران آشنا شدم و سعی میکنم آن را بدرستی اجرا کنم و همچنان این مسیر را ادامه میدهم. آقای شجریان فراتر از یک خواننده و موسیقیدان است کسی که موسیقی را خوب میشناسد و خود را شاگرد معنوی موسیقی او میدانم. بهعنوان مثال دستگاه افشاری در کشور ما وجود ندارد اما من با گوش دادن به کاستهای آقای شجریان با این دستگاه موسیقی آشنا شدم و آن را اجرا میکنم. به یاد دارم سالها پیش که جوان بودم و سفری به ایران داشتم سعی کردم آواز ایرانی بخوانم آقای شجریان گفتند: در اینجا به اندازه کافی موسیقی ایرانی خوانده و شنیده میشود بسیار دوست داریم آواز آذری بخوانید که برای ما شیرین ترو لذت بخشتر است. بسیاری از علاقهمندان موسیقی آوازی در ایران و آذربایجان علاقهمندند مانند ایشان بخوانند البته کار آسانی نیست.
اما در مورد قطعه «مرغ سحر» باید بگویم ملودی این کار در ایران و آذربایجان مشترک است و تفاوتی ندارد البته اصل این قطعه ساخته یکی از آهنگسازان ایرانی است و در دستگاه ماهور است و اگر اشتباه نکنم نخستین بار صفیالدین ارموی ردیفهای آن را نوشته است و برخی از ساختههای او میراث مشترکی است و کمک کرده تا موسیقی آذری و ایرانی به هم نزدیکتر شوند. البته قطعه ای که در ایران خوانده میشود اشعار کوتاه تری دارد اما در آذربایجان به مدت 45 دقیقه این کار اجرا میشود و شاعر آن علی سلیمی است.
ضابیط نبیزاده از 6 سالگی به موسیقی علاقهمند میشود اما از 25 سالگی بهصورت حرفه ای آن را دنبال میکند و آموزش میبیند.
این خواننده درمورد علاقهمندیاش به موسیقی آوازی ایران بیان کرد: آواز بنیان موسیقی آذربایجان و ایران است اما در نوع ارائه آن تفاوتها و مهارتهای خاص وجود دارد. ناگفته نماند موسیقی آذربایجان در یک برهه زمانی تحت تأثیر موسیقی ایران قرار گرفته است.
او در مورد بهرهگیری از اشعار شاعران ایرانی در موسیقی آذری اظهار داشت: شاعران بزرگی چون محمد حسین شهریار، شاه اسماعیل خطایی، ابوالقاسم نباتی و...در ایران هستند که اشعار زیبایی به فارسی و آذری سرودهاند و درواقع آثار مشترکی است که در ایران و آذربایجان استفاده میشود اما بهطور مثال نمیتوانیم از اشعار سعدی در موسیقی آذربایجان بهره ببریم چرا که سبک خاصی دارد و در موسیقیهای مقامی قرار نمیگیرد اما اگر به عقبتر برگردیم خواهید دید اشعار بسیاری هستند که در بهکارگیری موسیقی آذری و ایرانی مشترک هستند .اشعار شاعرانی چون فضلالله نعیمی یا عمادالدین نسیمی. ناگفته نماند چه خوب است که اشعار دیگر شاعران بزرگ ایران چون نظامی گنجوی یا فزونی استرآبادی به آذری ترجمه شود و مورد استفاده قرار بگیرد.
او در ادامه درباره تأثیرموسیقی درتبادل فرهنگی ملتها گفت: اگرمی خواهید کشوری را بشناسید به موسیقی آن گوش بدهید همه چیز از طریق موسیقی قابل درک است و در روابط کشورها اهمیت بسیاری دارد. بهتر است بگویم آنقدر که موسیقی میتواند در حل مسائل ملتها تأثیر گذارباشد،سیاست و سیاستگذاران نمیتوانند چرا که موسیقی زبان بینالملل است و به همین سبب هیچ گاه محصور نمیشود و اگر فرصتی باشد دوست دارم با نوازنده های ایران همکاری داشته باشم.
او میگوید: تمام عمرم را برای موسیقی گذاشتهام و موسیقی زندگی من شده است من بهخاطر موسیقی به کشورهای مختلف دنیا سفر کردم و دوست دارم همه بدانند موسیقی چیست و آن را احساس کنند و امیدوارم که از موسیقی قدر شناسی شود. در حال حاضر موسیقی آذربایجان و ایران در دنیا شنیده میشود و همه به آن علاقهمند هستند خود من هم سالها است تجربیاتم را به نسل جوان منتقل میکنم.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه