انتخابات باید مبتنی بر آگاهی باشد

احمد بخارایی
جامعه شناس
در بحث مشارکت و میزان اهمیت انتخابات در همه کشورها، دو عنصر اساسی دخیل است. اولین عنصر، مبتنی بر آگاهی و اطلاعات مردم جوامع است و عامل دیگر امکان انتخاب است، یعنی انتخابات باید بر پایه اراده افراد جامعه باشد. در تمام حرکت‌های جمعی وقتی می‌توان از بحث مشارکت مردمی سخن گفت که این دو عنصر وجود داشته باشد. در برخی جوامع این دو عنصر رعایت نمی‌شود و بسیاری از منتقدان در این خصوص دچار تشکیک و شبهه می‌شوند. در کشور ما در بحث انتخابات مجلس شورای اسلامی بویژه در شهرستان‌ها، نظام‌های قومی و قبیله‌ای و حتی تعصبات، مردم را به پای صندوق‌های رأی می‌کشاند و حضور آنها را پررنگ‌تر از سایر مناطق می‌کند. در مقابل برخی از مردم همیشه نگران از شرکت نکردن در انتخابات هستند و به دلایل شخصی همواره دوست دارند، در تمامی دوره‌های انتخاباتی شرکت کنند تا مهر انتخابات بر شناسنامه آنها ثبت شود. دسته‌ای از مردم هم احساس وظیفه می‌کنند و به‌دلیل اینکه معتقد هستند، تکلیفی بر دوش آنها نهاده شده که باید انجام شود، در انتخابات شرکت می‌کنند تا به وظیفه و تکلیف خود بدرستی عمل کرده باشند. در نهایت آنچه در خصوص شرکت در انتخابات حرف اول را می‌زند، افزایش آگاهی مردم برای تصمیم‌گیری درست است. به هر حال در شرایط کنونی مشارکت بالای مردم در انتخابات می‌تواند تصویر قدرتمندی از کشور در مجامع بین المللی ارائه کند.