شهروند مجـــازی

یگانه خدامی

# فرهنگستان

نامــــــــه فرهنگســـــــــــتان زبان و ادب پارسی به رئیس جمهوری درباره معادل‌سازی برای بعضی واژه‌هایی که این روزها در رابطه با کرونا زیاد استفاده می‌شوند، مورد توجه کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت؛ بخصوص کلمه‌هایی مانند دورسخنی به جای ویدئوکنفرانس و ذات الریه به‌ جای پنومونیا. به‌ نظر بسیاری از کاربران این واژه‌های جایگزین یا نامأنوسند یا اشتباه، البته کسانی هم هستند که از این اقدام فرهنگستان حمایت می‌کنند:  «‏یعنی می‌‌خواسته بگه فرهنگستان پا به پای کادر درمان مشغول کاره. فقط «دورسخنی» رو حواستون باشه»، «‏جدا از موضع‌گیری درباره مناسبات سیاسی/ اجتماعی اشخاص و نهادها، فهرست پیشنهادی اخیر رئیس فرهنگستان زبان فارسی، درباره واژه‌های رایج دوره کرونا، جز نمونه‌هایی مانند جایگزین ویدئوکنفرانس، منطقی و معقول است، البته که نق و متلک و مسخره‌بازی و پز مخالف برابر هر چیزی، ساده‌ترین کار است.»، «‏وقتی حتی معادل فارسی کلمات نیز عربیه (ذات‌الریه، نظام، جامعه، پرخطر). یادآوری می‌کنم بودجه امسال فرهنگستان حداد ۲۸ میلیارده»، ‏«همه‌گیرشناس معادل جدی فرهنگستان برای اپیدمیولوژیسته.»، «‏تا اونجایی که من می‌دونم واژه پنومونی و پنومونیا یکی است و معنی عفونت ریوی یا ذات الریه رو می‌ده. به نظرم فرهنگستان فارسی اینجا احتمالاً اشتباه کرده و پنومونی را برابر با ریوی قلمداد کرده.»، «‏دور سخنی؟! چندتا انتگرال سه گانه و قطبی باید حل کنی تا متوجه بشی منظور ویدئو کنفرانس است. حالا تصویر شخص کجای سخن پیدا است؟»، «‌‎من بخشی از پایان‌نامه‌ام درباره واژه‌های فرهنگستان بود و بیش از ۳۰ هزار واژه رو بررسی کردم. اصولاً مشکل فرهنگستان واژه‌گزینی نیست بلکه نداشتن مقبولیت عام و سیاست‌های غلطه.»، «‏حداد‌عادل گفته به جای واژه ویدئو‌‌کنفرانس‌ از واژه «دورسخنی» استفاده کنید. 26 میلیارد پول ملت صرف ابداع بی‌ربط‌ ترین کلمه‌های ممکن.»، «‏بجز دورسخنی که اولین‌باره می‌شنوم، بقیه معادل‌ها رو بارها شنیدم و خودم هم تو ترجمه متون استفاده کردم. هیچ وقت هم مسخره به نظر نیومده که هیچ، قابل فهم‌تر هم بوده. اوایل خیلی‌ می‌دیدم مردم فرق اپیدمی، پاندمی و آندمی رو نمیدونن ولی اگه از اول معادل‌ها رو می‌گفتیم خب قابل فهم بود.»

هیپی‌های هرمز

روزنامه گاردین گزارشی درباره تعدادی از جوانان ایرانی منتشر کرده که در جزیره هرمز به شیوه «هیپی»ها زندگی می‌کنند. تصاویر این گزارش و نحوه زندگی این جوانان واکنش‌های زیادی همراه داشت چون به نظر بسیاری از کاربران این افراد بدون دغدغه مالی مدتی را به این شکل زندگی می‌کنند و به فضای بومی و محیط زیست جزیره آسیب می‌زنند: «‏گاردین مقاله نوشته در تبلیغ آزادی بی‌نظیر فردی و روح خلاقیت جوانان هیپی در هرمز و هنگام. نوشته، سینا و ارشاد که سلبریتی اینستاگرامی هستن به کودکان محلی ساز «هنگ درام» یاد می‌دن. شما به چهره و حالت اون کودک نگاه کن می‌فهمی آموزش ساز چند میلیونی جایی که مشکل آب آشامیدنی داره یعنی چی.»، «‏طرف از تهران می‌ره هرمز هیپی بشه چرا لباس سرخپوستی می‌پوشه؟ اونجا سرخپوست داره به ما نگفته بودن؟»، «‏نوشته «جوانان ایران» جنوب رو به پایگاهی برای تجربۀ آزادی و رهایی تبدیل کردن. بعد کل عکس‌هایی که تونسته بگیره از 10 تا اینستاگرام‌باز سفربازه که با دوربین و ساز چندمیلیونی و بینی عملی و صندل برند رفتن هیپی شدن. خواننده غربی حتی به ذهنش هم نمی‌رسه که اونجا مشکل آب آشامیدنی داره.»، «‏این هیپی پولدارا رو یه هفته ببرید تنب‌کوچک خالی از سکنه ول کنید گریه می‌کنن مامانشون رو می‌خوان»، «‏من یه مدت با این هیپی پلاستیکی ادایی‌های هرمز برخوردم و فازشون اذیتم کرد (مثلاً روز اولی که رسیدم کمپ این‌طوری بودن که شما هنوز کارمای شهر رو با خودتون دارید و ازین چرت و پرتا) ولی واقعاً به‌نظرم مهم‌ترین نکته فقط اینه که به طبیعت آسیب نزنن تو این کمپا وگرنه هرکی هرجوری می‌خواد ‏باشه و واقعاً به کسی ربط نداره. بالاخره هرکسی محصول یه شرایطیه.»، «‏زندگی هیپی وار کار بدی نیست ولی دماغ عملی و کارت بانکی که بابات هر ماه توش پول میریزه تا خودت و رفیقات از گشنگی نمیرین با هیپیزم جور در نمی‌اد»، «‏همه بحث امروز پیرامون هیپی‌های بورژوای فیکه، من دردم تپه زباله‌های تلنبار شده ساحل سرخه. حالا این هیپی پولدارا برن به جهنم. آشغالاشونو جمع کنن ببرن فقط. ساحل به اون قشنگی یه جاهایی آنقد زباله بود و بوی بد زباله می‌یومد که هرچقد فحش نثار ملت می‌کردی کم بود»، «‏دوستان هیپی جنوب دیگه داره گرم می‌شه هنگام سفر به شمال کولر بگیرید.»، «‏فروش صنایع دستی بومی‌ها را کاهش داده. اکثراً به محیط زیست آسیب می‌زنند، چون بدون اطلاعات کافی از انس با طبیعت وارد منطقه شدند. بومی‌ها شاکی هستند و اگر هیپی‌ها ساماندهی نشوند، مشکلات بزرگتر می‌شوند.»، «‏خرده فرهنگی که روزی در امریکا شکل گرفت و مورد تأیید هیچ تفکر درستی هم نبود، امروز و به شکلی کاملاً مصنوعی و حتی به دور از همان آرمان‌های دست‌پاشکسته هیپی، فقط در ظاهر چندشش در هرمز جریان داره.»‌