به نام تاریخ

30 تیر
امروز را همه به قیام 30 تیر و وقایع آن در تهران می‌شناسند اما در کنار این روز خاص یادی می‌کنیم از هنرمندان متولد و درگذشته این روز.

تولدها
محمدرضا دلپاک: اولین طراح صدای سینمای ایران امروز 66 ساله می‌شود. محمدرضا دلپاک فعالیت حرفه‌ای خود را با صداگذاری و طراحی و ترکیب صدا آغاز کرد و به‌دلیل کار تازه و خاصش بسیار مورد توجه قرار گرفت. او در سال‌های فعالیتش با کارگردانان مهم سینمای ایران مانند عباس کیارستمی، اصغر فرهادی، مجید مجیدی و داریوش مهرجویی کار کرده و در بیش از 100 فیلم حضور داشته است. دلپاک از مدرسان سینماست و ورک شاپ تخصصی طراحی صدا را برای اولین بار در دانشکده هنر توکیو ژاپن برگزار کرد. او برای سال‌ها فعالیتش 41 بار برای جوایز مختلف سینمایی نامزد شده که 21 بار برنده آنها بوده است. جوایزی مثل سیمرغ‌های بلورین برای فیلم‌های «تولد یک پروانه»، «قاعده بازی»، «سفر به فردا»، «رنگ خدا»، «خرس»، «درباره الی»، «باران» و «لانتوری». دلپاک از سال 2016 یکی از اعضای آکادمی اسکار است.
لیلا کردبچه: شاعر جوانی که اشعارش در شبکه‌های اجتماعی بارها بازنشر می‌شود سال ۱۳۵۹ در چنین روزی به دنیا آمد. لیلا کردبچه دکترای ادبیات معاصر از دانشگاه اصفهان دارد و تا سال ۸۵ اشعارش بیشتر غزل بودند. اما پس از آن کم کم سبکش را تغییر داد و به شعر نو و سپید روی آورد هرچند که هنوز هم غزل‌هایی می‌سراید. کردبچه با اشعار محاوره و ترانه‌هایش شناخته می‌شود که بسیاری از آنها زنانه و عاشقانه است. «صدایم را از پرنده‌های مرده پس بگیر»، «کلاغمردگی»، «چرا که نبودی» و «نشت گاز در شب تنهایی» از مجموعه شعرهای اوست که منتشر شده و به تازگی هم کتاب صوتی اشعارش با نام «آدم اگر دلش بگیرد» به بازار آمده که خودش آنها را خوانده است. او به‌عنوان‌ پژوهشگر آثاری درباره نقد و تحلیل تاریخ ادبیات دارد. کتاب‌هایی مانند «متون نظم: مجموعه ادبیات»، «متون نثر: مجموعه ادبیات»، «زبان شهر امروز».
   نسرین قربانی داستان نویس هم متولد این روز است.

درگذشت
بروس‌لی: بزرگ‌ترین استاد هنرهای رزمی و بازیگر فیلم‌های اکشن سال 1973 در چنین روزی با مرگی مرموز درگذشت. بروس لی در سال 1940 به دنیا آمد و پدرش یک ستاره مشهور اپرا بود. وقتی کودک بود در چند فیلم سیاه و سفید بازی کرد و اولین نقشش یک نوزاد در کالسکه بود. همزمان با بازیگری هنرهای رزمی را یاد گرفت و در کونگ فو و بوکس استاد شد. در سال‌های 1959 تا 1964 بیشتر به هنرهای رزمی پرداخت و تاحدودی سینما را رها کرده بود تا اینکه در یک سالن ورزشی برای مسابقات کاراته چند حرکت نمایشی اجرا کرد و هم سر زبان‌ها افتاد و هم یک کارگردان از او خواست در سریالی به‌نام «زنبور سبز» بازی کنند. بعد از چند فیلم و سریال بروس‌لی به هنگ‌کنگ بازگشت و با استقبال شرکت‌های فیلمسازی در فیلم‌هایی مانند «رئیس بزرگ» و «ضربه نهایی» بازی کرد. فیلم‌های موفقی که رکورد فروش فیلم‌های هنگ‌کنگی را شکست. پس از آن شرکت فیلمسازی خودش را تأسیس کرد و فیلم‌های «راه اژدها» یا «بازگشت اژدها» را کارگردانی کرد. بعد از موفقیت در هنگ کنگ کمپانی برادران وارنر در هالیوود برای بازی در فیلم «اژدها وارد می‌شود» از بروس لی دعوت کرد. فیلمی که همچنان با نام بروس لی در خاطره‌ها مانده است. او در کنار هنرهای رزمی و بازیگری اهل فلسفه بود و کتابخانه بزرگی از کتاب‌های فلسفی داشت. سرودن شعر یکی دیگر از هنرهای بروس لی بود و همه اینها باعث شد او به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین انسان‌های قرن بیستم شناخته شود. بروس لی به‌دلیل تمرینات سخت و سنگین مدتی مشکلات مهره‌ای پیدا کرده بود و هنگام دوبله بعضی دیالوگ‌های فیلم «اژدها وارد می‌شود» دچار سردرد و حمله صرع شد. 20 جولای 1973 و بعد از جلسه‌ای برای بازی در فیلم «بازی مرگ» دچار سردرد شد و هم‌بازی‌اش در این فیلم به او آسپرینی قوی داد و به خواب رفت اما مشخص شد که به کما رفته است. حرف‌هایی درباره کشته شدن او با شاهدانه‌های سمی مطرح بود اما این ادعا هیچ وقت ثابت نشد.