صنعت نفت را با طرح‌های جدید زنده نگه داشتیم

گروه اقتصادی/در سال‌های اخیر یکی از مهمترین پروژه‌هایی که مردم نیز از نزدیک شاهد پیشبرد آن بودند، گازرسانی به شهرها و روستاها بود. موضوعی که هم رفاه را برای ساکنان این مناطق به ارمغان آورد و هم از سوختن فرآورده‌های نفتی گرانقیمت و آلاینده جلوگیری کرد. مانع از مهاجرت بسیاری از روستانشینان شد و حتی اشتغال را به بسیاری از روستاها برد. در مقابل هم یک فرصت بی‌نظیر صادراتی برای کشور از طریق فروش فرآورده‌های نفتی ایجاد کرد. فرصتی که ایجادش شاید برای صادرات گاز سخت‌تر بود؛ هرچند که گفته می‌شود، هدف اولیه از اجرای این پروژه‌ها، ایجاد رضایتمندی در مردم است.
در این راستا، روز گذشته عملیات گازرسانی به 116 روستا و 167 واحد تولیدی و صنعتی در استان خراسان رضوی کلنگزنی شد و به بهره‌برداری رسید. در این مراسم، وزیر نفت ضریب نفوذ گاز را در مناطق روستایی
88 درصد و به‌طور کلی جمعیت تحت پوشش گاز کشور را 95 درصد عنوان کرد که در سال‌های اخیر شاهد یک رشد چشمگیر بوده است و این سطح پوشش از گازرسانی را در هیچ کجای دنیا نداریم.
بیژن زنگنه در آیین افتتاح و آغاز به‌کار خط انتقال تقویتی جنوب مشهد که از طریق ویدئوکنفرانس برگزار شد، به زیرساخت این توسعه در 7 سال اخیر اشاره کرد و گفت: گازرسانی به شهرها و روستاها و همچنین صادرات گاز کشور به برکت توسعه پارس جنوبی انجام شده است. ظرفیت تولید گاز پارس جنوبی از ۲۸۰ میلیون مترمکعب در سال ۹۱ به ۷۵۰ میلیون مترمکعب تا پایان امسال می‌رسد و هم‌اکنون روزانه ۷۵ میلیون مترمکعب گاز صادر می‌شود.
استوار و سرحال با هدف خدمت به مردم ایستاده‌ایم
زنگنه می‌گوید که فعالیت‌ها در صنعت نفت در بیش از دو سالی که از تحریم‌ها گذشته با قدرت ادامه دارد و ما استوار، محکم و سرحال با هدف خدمت به مردم ایستاده‌ایم، مشکلات زیاد است، اما فعالیت‌ها در صنعت نفت را طی دو سالی که از تحریم‌ها گذشته است، زنده نگه داشته‌ایم. وی با یادآوری اینکه اکنون دو سال و سه ماه از تحریم‌های شدید علیه ایران می‌گذرد و در این مدت نه‌تنها هیچ طرحی در صنعت نفت نخوابیده، بلکه ما طرح‌های جدید را هم آغاز کردیم، تصریح کرد: امسال هم با قدرت به این روند ادامه می‌دهیم و برای آینده هم ریل‌گذاری می‌کنیم.
اعداد صادرات فرآورده‌ها بی نظیر است
زنگنه با بیان اینکه به برکت افزایش تولید گاز و گازرسانی در کشور اعدادی که برای صادرات فرآورده‌ها داریم بی‌نظیر است، گفت: به دلیل منافع ملی نمی‌توانم عددی اعلام کنم، اما واقعاً اعداد بی‌نظیر بوده و برای کشور درآمد به همراه داشته است. وی گفت: وظیفه‌مان این است تا آنجا که توان و قدرت داریم تلاش کنیم و همه اعضای صنعت نفت با تمام قدرت پای کار هستند.
موفقیت در پروژه پویش سبز
وزیر نفت به برنامه پویش سبز اشاره کرد و با بیان اینکه استان خراسان نخستین استان در این پویش است که از نظر موقعیت انتخاب درستی بوده ، گفت: ملاک سبز بودن یک استان این است که ۹۵ درصد جمعیت آن زیر پوشش گاز قرار داشته باشند.
جهش بیش از دو برابری گازرسانی روستایی
وی با اشاره به اینکه جمعیت روستایی زیر پوشش گازرسانی در سال ۹۲، ۱۴ هزار روستا بودند که اکنون از ۳۰ هزار روستا عبور کرده و تا پایان سال به بیش از ۳۲ هزار روستا می‌رسد، تصریح کرد: اکنون ۸۸ درصد از جمعیت روستایی و ۹۵ درصد مجموع جمعیت کل کشور زیر پوشش شبکه گاز هستند.
زنگنه با بیان اینکه از ابتدا نیز هدف‌گذاری برای اتصال ۹۵ درصد جمعیت کشور به شبکه گاز انجام شده بود، اما تا پایان دولت دوازدهم این عدد فراتر خواهد رفت، افزود: این پوشش گسترده گازرسانی در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. این یک زیرساخت بسیار مهم برای کشور است که مردم هم بخوبی آن را حس می‌کنند.
اقتصادی‌ترین روش خط لوله بود
وزیر نفت با یادآوری اینکه در میانه سال ۹۲ مطالعه روش‌های مختلف تأمین انرژی پایدار و مطمئن برای روستاها به گروهی از افراد مسلط و به سرپرستی یکی از استادان دانشگاه پلی تکنیک سپرده شد، تصریح کرد: این مطالعات حدود یک‌سال به طول انجامید و نتیجه آن شد روش گازرسانی از طریق خط لوله که اقتصادی‌ترین روش است.
در این کار همه برنده شدند
وزیر نفت به بند«ق» تبصره ۲ قانون بودجه ۹۳ و سپس قانون رفع موانع تولید اشاره کرد و گفت: با مجوز مجلس شورای اسلامی در تصویب تخصیص درآمد حاصل از صادرات سوخت‌های مایع، اعتبارات مناسبی برای گازرسانی به روستاها حاصل شد و بدون اتکا به بودجه، ۲۶ هزار میلیارد تومان منابع برای این کار به دست آمد.
زنگنه، دولت، مردم و محیط زیست را برنده این مصوبه و اجرای آن دانست و درباره دلایل آن توضیح داد: دولت برنده بود، زیرا فرآورده‌ مایع برای صادرات به دست آورد. مردم برنده شدند، زیرا گاز به خانه‌های آن‌ها رسید و سطح رفاه در زندگی‌شان بالا رفت و محیط زیست هم برنده بود زیرا دیگر شخصی برای تهیه سوخت هیزم و بوته استفاده نمی‌کند، بی‌شک آثار زیست محیطی این طرح در چند سال آینده بیشتر نمایان می‌شود. وی با بیان اینکه با گازرسانی روستایی، هزاران شغل ایجاد شد، زیرا همه تجهیزات ساخت ایران است و پیمانکاران نیز ایرانی هستند، افزود: با رساندن گاز به خانه‌ها، مردم بخاری و تجهیزات موردنیاز خریدند و به این شکل چرخه اشتغال در این فرآیند برای مردم ایجاد شد که در این وضع به کمک کشور آمد.
برکت پارس جنوبی برای روستاییان
وزیر نفت با اشاره به اینکه گازرسانی به روستاها به برکت توسعه پارس جنوبی انجام شد، یادآوری کرد: در سال ۹۲ با کمبود گاز روبه‌رو بودیم و مصرف سوخت مایع بالا بود، در این سال نیروگاه‌ها ۲۷ میلیارد لیتر سوخت مایع مصرف کردند، در سال‌های اخیر مصرف سوخت مایع نیروگاه‌ها به یک سوم تقلیل یافت که این مقدار کمتر هم می‌شود. وی با بیان اینکه صادرات گاز نیز با افزایش تولید گاز پارس جنوبی ۹۰ درصد افزایش یافته است، افزود: ایران هم‌اکنون به‌طور میانگین روزانه حدود ۷۵ میلیون متر مکعب گاز صادر می‌کند. زنگنه ظرفیت تولید پارس جنوبی در سال ۹۲ را روزانه ۲۸۰ میلیون مترمکعب عنوان و اعلام کرد: این رقم تا پایان امسال به روزانه ۷۵۰ میلیون مترمکعب می‌رسد. به گفته وزیر نفت، گاز تأمین شده از میدان گازی پارس جنوبی در سال ۹۱، ۳۹ درصد نیاز گازی کشور بوده که این مقدار در سال ۹۹ به ۶۶ درصد می‌رسد. دو سوم گاز کشور از پارس جنوبی تأمین می‌شود. وی افزود: پول محرک اصلی نیست بلکه دلیل اصلی توسعه پارس جنوبی در سال‌های اخیر، مدیریت بوده است.
لزوم بهینه‌سازی مصرف
وزیر نفت در ادامه سخنرانی خود در آیین افتتاح گازرسانی به ۷۷ روستا از محدود بودن منابع گازی سخن گفت و بیان کرد: ما یک پارس جنوبی داریم لذا باید توجه زیادی به بهینه‌سازی مصرف و افزایش راندمان انجام دهیم. روش‌های مختلفی برای این کار وجود دارد و در این مسیر توجه‌مان به کار غیر قیمتی است.
وی به تدوین چهار سند مربوط به مصرف سوخت در بخش حمل‌ونقل، عرضه و تقاضای گاز، سند تولید نفت و سند مربوط به صنعت پتروشیمی تا افق ۱۴۲۰ اشاره کرد و گفت: این اسناد که برای ریل‌گذاری صنعت نفت در آینده تدوین شده آماده عرضه به مجلس شورای اسلامی است. زنگنه در ادامه تداوم اکتشاف ذخایر در خراسان را مهم دانست و گفت: این استان اگرچه تولیدکننده گاز است و تولید آن نیز از نظر پایداری شبکه مهم است، اما واردکننده بزرگ هم است، اگر ما بتوانیم در این استان گاز کشف کنیم باید به هر قیمتی آن را توسعه دهیم.
افتتاح ۳ طرح صنعت پتروشیمی در آخر هفته جاری
وزیر نفت در حاشیه این مراسم نیز از افتتاح سه طرح متانول کاوه، کیمیای پارس خاورمیانه و کاتالیست لرستان در روز پنجشنبه (۱۶ مردادماه) خبرداد و گفت: افتتاح ۱۷ طرح پتروشیمی تا پایان امسال برنامه‌ریزی شده است.
زنگنه توضیح داد: کیمیای پارس خاورمیانه با ظرفیت تولید روزانه ۵ هزار تن متانول، کاوه با ظرفیت تولید روزانه
۷ هزار تن متانول و کاتالیست لرستان این هفته افتتاح می‌شوند. وی گفت: حجم کاتالیست لرستان بالا نیست، اما این طرح از نظر راهبردی مهم است زیرا اگر کاتالیست نباشد عملیات بسیاری از فرآیندها جاری نمی‌شود. وزیر نفت با یادآوری اینکه با بهره‌برداری ۱۷ طرح پتروشیمی سالانه ۲۵ میلیون تن به ظرفیت تولید این صنعت افزوده می‌شود، تصریح کرد: این طرح‌ها به مرور در سال ۹۹ افتتاح می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه تولید محصولات پتروشیمی نسبت به پارسال افزایش یافته است، گفت: ارزش کل محصولات پتروشیمی به دلیل کاهش قیمت نفت (قیمت محصولات پتروشیمی تابعی از قیمت نفت) ممکن است کمتر از پارسال باشد. زنگنه با بیان اینکه امسال خوراک بیشتری (به‌ویژه اتان) در اختیار پتروشیمی‌ها قرار می‌گیرد و تولید آن نیز افزایش یافته است، تأکید کرد: پتروشیمی اکنون سرحال جلو می‌رود و ان‌اشاء‌الله به اهدافی که برایش تعیین شده است و حتی فراتر از آن می‌رسد.
در سخت‌ترین شرایط ایستاده‌ایم
وزیر نفت در آخر نیز تأکید کرد که صنعت نفت در سخت‌ترین شرایط ایستاده و گفت: طرح‌های این صنعت در شرایط تحریم و کرونا نه تنها تعطیل نشده بلکه طرح‌های جدید هم شروع شده است‌. ما با تمام توان، امید و اشتیاق کارهایمان را برای توسعه کشور و خدمت به مردم به انجام می‌رسانیم.

یادداشت
سرمایه‌گذاری ۱۳۶ هزار میلیارد تومانی در صنعت گاز

حسن منتظرتربتی
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران
چه اتفاقی افتاد که گازرسانی به اینجا رسید؟ قانون خوب و اجرای خوب سبب این نهضت گازرسانی شد. با تصویب قانون بند «ق» تبصره یک در مجلس نهم به ما اجازه داده شد از منابع حاصل از صرفه‌جویی فرآورده‌های نفتی بتوانیم سرمایه‌گذاری‌ها را بازپرداخت کنیم و این مقدار تولید سبب شد برای توسعه گازرسانی به روستاها پشتوانه داشته باشیم. تقریباً ۹ هزار و ۸۷۷ میلیون دلار صرفه‌جویی حاصل از طرح‌های بند ق و ماده ۱۲ شرکت ملی گاز از ابتدا تاکنون بوده و طرح‌های گازرسانی به روستاها، واحدهای صنعتی و تولیدی، گازرسانی به استان سیستان و بلوچستان و گازرسانی به نیروگاه‌های کهنوج و ماهشهر از همین منابع انجام شده است. تا سال ۹۱ و ۹۲ هر ساله به دلیل اینکه تولید گاز کم شده و مصرف زیاد بوده، بخش نیروگاهی سوخت مایع مصرف می‌کرد و تا
۲۷ میلیارد مترمکعب سوخت مایع در نیروگاه‌ها مصرف می‌شد و ۲۶ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی بود، اما هم‌اکنون این مصرف به ۲۸ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی و ۹ میلیارد مترمکعب سوخت مایع رسیده و این به مدد افزایش تولید در کشور بوده است. بر این اساس، تا پایان هفته دولت، امسال ۳۲ هزار و ۱۹۷ هزار روستا در کشور از گاز طبیعی بهره‌مند خواهند بود و تعداد کل روستاهای باقی‌مانده قابل گازرسانی به ۹ هزار و ۵۲۷ روستا می‌رسد. و درنهایت مجموع سرمایه‌گذاری شرکت ملی گاز ایران از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰، ۱۳۶ هزار میلیارد تومان می‌شود. گاز طبیعی در سبد سوخت کشور از سهم ۷۵ درصدی برخوردار است و ۲۴ میلیون مشترک وجود دارد. در این راستا، در مجموع از هزار و ۴۸ شهر در کشور به هزار و ۲۳۹ شهر گازرسانی خواهد شد و فقط هشت شهر می‌ماند که قابلیت گازرسانی ندارند. عمده شهرهای باقی‌مانده در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان است که عملیات گازرسانی عظیمی هم در آن مناطق در حال انجام است. بنا براین است که تا پایان سال آینده گازرسانی به روستاها به پایان برسد.