نیاز به حمایت جدی داریم

محسن بوالحسنی
خبرنگار
در روزگار نه‌چندان خوش تئاتری‌ها، بد نیست که این نکته مهم را از ذهن خود دور نکنیم که تئاتر فقط مختص تهران نیست و گروه‌های نمایشی بسیاری در سرتاسر ایران به‌صورت جدی فعال هستند و شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سالن‌های نمایش، مشکلی بزرگ به مشکلات بزرگ آنها اضافه کرد و فراموشی آنها در این بزنگاه مهم، جفایی‌ست علیحده به این هنرمندان که با مشقت‌ و البته عشق بسیار چراغ تئاتر را در شهرهای کوچک و بزرگ ایران روشن و زنده نگه داشته‌اند. استان اصفهان یکی از این استان‌هاست که گروه‌های نمایشی خلاق و مستعدی را با هنرمندان تراز اول در خود جای داده و آنها نیز مثل بسیاری دیگر از هنرمندان، چندماهی است روزگار خوشی سپری نمی‌کنند و شاید صدایشان کمتر و دیر و دورتر به ما می‌رسد. هادی عسکری، کارگردان و سرپرست گروه نمایشی «بیست و سه» و ساکن اصفهان در گفت‌وگو با «ایران» نمایی از وضعیت هنرمندان تئاتر در این استان ارائه می‌کند و از مدیران تئاتری کشور می‌خواهد که توجهی جدی و عملی به شرایط و وضعیت هنرمندان تئاتر و تئاتر در استان‌ها داشته باشند. عسکری که عضو هیأت مدیره انجمن هنرهای نمایشی استان اصفهان و رئیس کانون کارگردان‌های شاهین شهر است در بخش‌هایی از صحبت‌های خود می‌گوید: «یکبار دیگر تئاتر نشان داد که هنری‌ست بسیار آسیب‌پذیر و نیازمند حمایت و هنرمندانش نیز بیشتر از هر هنرمند دیگری طبق معمول و مرسوم مظلوم واقع شده و خواهند شد. در شرایطی ویروس کرونا شایع شد که کارگردان‌ها و تهیه‌کنندگان تئاتر در استان‌ها برای تولید یک اثر هزینه‌های سرسام‌آوری متحمل می‌شوند و چنین رخدادهای ناگهانی چنان ضربه‌ای به آنها وارد می‌کند که بعید است به این زودی‌ها قابل جبران باشد. ضربه و آسیب هم صرفاً مالی نیست. دقت داشته باشیم که بسیاری از گروه‌ها بعد از مدت‌ها تمرین و عرق‌ریزی آماده شده بودند تا بالاخره پا روی صحنه بگذارند با اجرای خود در مقابل تماشاگر به حظ روحی برسند و خستگی از تن در کنند که به‌ناگهان با تعطیلی روبه‌رو شدند. کافی است خود را جای آنها بگذاریم تا متوجه درد و غم این دوستان هنرمند شویم.»
عسکری که با نمایش «اسم من مژگانه اینجا خونه منه» سابقه حضور در جشنواره بین‌المللی فجر را هم دارد در تشریح وضعیت تئاتر در استان اصفهان می‌گوید: «اگر بخواهم در چند جمله شرایط و وضعیت‌ هنرهای نمایشی در استان اصفهان را در مقطع کنونی تشریح کنم باید بگویم ما همیشه ضربه‌های اساسی را جایی خوردیم که حقایق را آشکارا نگفتیم. بدون شک می‌توانم بگویم در این استان و چه بسا در بسیاری استان‌ها، به‌هیچ عنوان شرایط مناسبی برای اجرا وجود ندارد مگر اینکه هنرمند، گروه‌ نمایشی، تولیدکننده و مسئول سالن و... بخواهند خودزنی کنند و به خود آسیب وارد کنند. همان‌طور که گفتم آسیب هم فقط آسیب مالی نیست. هنرمندان تئاتر آسیب را همیشه در روح و جان خود حس کرده‌اند و مسائل مالی آنها را هیچ وقت از پای درنمی‌آورد چون از اول می‌دانستند قدم در چه راه پرمخاطره‌ای می‌گذارند اما آسیب‌های روحی واقعاً وحشتناک است و غیرقابل تحمل. باید منتظر ماند و دید آیا دستاوردی که طی سال‌های متمادی به همت گروه‌های مختلف به‌دست آمد و باعث شکوفایی و رونق نمایش در استان اصفهان شد و سالن‌ها را لبریز از جمعیت کرد، دوباره به دست خواهیم آورد یا نه. فعلاً که چنین تصوری تقریباً غیرممکن نشان می‌دهد بخصوص که دوستان و همکاران من خسته از فشارهای چندماه بیکاری سرخورده و بی‌انگیزه و ناامید هستند و نمی‌دانند چه سرنوشتی در ادامه راه خواهند داشت.» عسکری درباره شرایط اجراها بعد از بازگشایی سالن‌های تئاتر هم می‌گوید: «راستش بعد از اینکه اعلام شد گروه‌ها اجازه اجرا دارند گمان می‌رفت ترافیک اجرا به وجود خواهد آمد و گروه‌‌هایی که مشتاق هستند برای زودتر قدم گذاشتن روی صحنه با هم رقابت خواهند کرد و از طرف دیگر تماشاگری که مدت‌هاست نمایش ندیده تشنه دیدن تئاتر است، اما اشتباه می‌کردیم؛ چنین اتفاقی نیفتاد. هنرمند تنهاتر از همیشه در انزوای خود نشسته و تماشاگر هم ریسک نمی‌کند و پا به سالن نمی‌گذارد. البته که ما می‌دانیم این مسأله‌ای نیست که گریبان استان ما را گرفته باشد، گریبان کل کشور و کل دنیا را گرفته و ما فقط امیدواریم که شرایط تغییر کند و آسیب‌ها از این بیشتر نشود و مدیران فرهنگی نگاه ویژه‌ای به وضعیت اسفبار استان‌ها داشته باشند.» این کارگردان تئاتر در پایان گفت‌وگو با «ایران» صحبت‌های خود را این‌طور جمع‌بندی می‌کند: «باید در متن و بطن مشکلات تئاتر در استان‌ها بود و درد و رنج آنها را دید که با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سالن‌های تئاتر هزار برابر شده است. ما از مسئولان می‌خواهیم که آستین‌هایشان را بالا بزنند و بیایند بین بچه‌های تئاتر شهرستان‌ها و استان‌های مختلف و مشکلات‌شان را ببینند. خود من دو تئاتر آماده اجرا دارم اما واقعاً امروز شرایط فرق کرده و من به هیچ عنوان نمی‌توانم با توجه به شرایط پیش آمده سلامت گروه‌ را به مخاطره بیندازم.»