بازنمایی نقش رسانه‌ها در زمان جنگ

رضا صائمی
منتقد سینما
ما تا به امروز در ارتباط با سینمای جنگ، یا خیلی حرف‌های تکراری زده‌ایم یا خیلی از ناگفته‌ها را بیان نکرده‌ایم. جذابیت فیلم «آبادان یازده 60» به این دلیل بود که از هر دو این موارد رد شده است.
«آبادان یازده 60» به اتفاقی پرداخته که کمتر به آن توجه شده است و شکل روایت آن هم متفاوت است، بخصوص برای ما که اهل رسانه هستیم خیلی جذاب و دیدنی بود.
مهم‌ترین سؤال این است که چرا در سینمای ما به شغل خبرنگاری و رسانه توجه نمی‌شود، با اینکه این شغل بشدت مایه دراماتیک دارد و خبرنگاران سینمایی ارتباط مستقیمی با سینما دارند؟ چرا هیچ تصویری از شغل خبرنگاری نداریم یا اگر داریم تصویری کلیشه‌ای و غلط است؟
توجه فیلم «آبادان یازده 60» به این موضوع یک توجه فانتزی و خیالی نیست و یک واقعه‌ است که اتفاق افتاده . من شخصاً نمی‌دانستم که رادیو نفت آبادان در استقامت مردم خرمشهر نقش مهمی داشته و صدای مردم بوده است؛ در این فیلم این اتفاق مهم برجسته شده است و از لحاظ تاریخ جنگ ارزشمند است.
«آبادان یازده 60» همچنین از موقعیت و ویژگی‌های شغل خبرنگاری به‌عنوان یک بستر دراماتیک استفاده کرده است. حدود ۹۰ درصد لوکیشن قصه در فضای رادیو اتفاق می‌افتد و ارتباط کمتری با فضای بیرون دارد و خیلی خوب توانسته در آن فضای بسته قصه را روایت کند و ریتم مناسبی با قصه‌ای که روایت می‌کند داشته باشد.
بازی حسن معجونی بسیار جذاب است و به لحاظ بازیگری، گریم، مکث‌ها، لحن یک شخص ارمنی باورپذیر بود. در این فیلم همه آدم‌ها با هویت مختلف از هویت ملی دفاع می‌کنند و فارغ از عقاید و باورها  به دفاع از وطنشان می‌پردازند؛ شخصیت موسیو برایم بسیار دلنشین بود و شاید بتوان گفت بعد از دو شخصیت ارمنی در فیلم ضیافت کیمیایی و پل چوبی موسیو سومین شخصیت ارمنی سینما در سال‌های اخیر است. شاید این فیلم مشکل دراماتیک داشته باشد ولی به‌دلیل اینکه از زاویه متفاوت به جنگ نگاه کرده و به نقش رسانه در دفاع مقدس پرداخته برای من به‌عنوان یک شخص رسانه‌ای جذاب است، بویژه که سینما تا به حال به سمت این موضوع نرفته بود.
یک زمانی ما یک فیلم جنگی می‌بینیم که در ستایش دفاع مقدس است، ولی در «آبادان یازده 60» در عین حال که ستایش دفاع مقدس را می‌بینیم یک واقعه را می‌بینیم که تا به حال به آن پرداخته نشده است و آن مهم‌ترین ویژگی این فیلم یعنی بازنمایی نقش رسانه‌ها در زمان جنگ است.