از کمبود زمین در شهرهای هدف تا تردید‌های متقاضیان

همدان - اردشیر مظاهری: با کلید خوردن طرح اقدام ملی مسکن در استان همدان قرار شد اجرای این طرح در شهرهای بالای 100 هزار نفر جمعیت از جمله همدان و ملایر توسط اداره کل راه و شهرسازی و در شهرهای زیر 100 هزار نفر توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به‌عنوان کارگزار راه و شهرسازی عملیاتی شود. البته در اجرای فرآیند این طرح متقاضیان واجد شرایط باید علاوه بر دارا بودن شرایط و ضوابطی از جمله تأهل، عدم دریافت زمین دولتی در چند سال گذشته، سکونت چند ساله و... مبلغ 40 میلیون تومان آورده اولیه به حساب اعلامی واریز نمایند.
در اجرای این طرح مقرر شده زمین طرح از سوی دولت تأمین و تسهیلات یکصد میلیون تومانی نیز در اختیار متقاضیان واجد شرایط که از آنان به‌عنوان متقاضیان مؤثر نام برده می‌شود، قرار گیرد.
به اعتقاد کارشناسان، این طرح با توجه به گران شدن افسارگسیخته مسکن در سنوات اخیر و به‌عنوان طرح جایگزین پروژه مسکن مهر اجرایی شده و متولیان آن به منظور جلوگیری از آزمون و خطا مقرر داشته‌اند مراحل اجرایی طرح اقدام ملی مسکن بجز تأمین زمین و تسهیلات را مبتنی بر توان متقاضیان واجدشرایط و انبوه سازان فراهم نمایند. همچنین کارشناسان بر این باورند صرف نظر از مشکلات عدیده متقاضیان طرح اقدام ملی مسکن، کمبود زمین یکی از مشکلات اساسی فرآروی این طرح در حریم شهرهای هدف طرح است. ظرف چند ماه گذشته از کلید خوردن طرح اقدام ملی مسکن، استاندار همدان از تأمین زمین برای عملیاتی کردن آن خبر داد و اعلام کرد همدان را از زمین و مسکن اشباع می‌کنیم.
سیدسعید شاهرخی در حالی این وعده را داده است که کمتر از یکسال از عمر دولت فعلی باقی نمانده است و معتقد است اگرچه قیمت زمین و مسکن تابعی از عرضه و تقاضاست اما بزودی شاهد منطقی شدن قیمت مسکن در همدان هستیم.
 استاندار همدان با تأکید بر تسهیل گری در روند امور دستگاه‌های اجرایی و دیگر حوزه‌های مرتبط با مسکن از جمله سازمان نظام مهندسی اظهار داشته، فرآیند الحاق 670 هکتار زمین به مساحت شهر همدان در حال طی شدن است که البته این گفته استاندار مشروط به مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی و اصلاح طرح جامع شهر همدان است.
از سویی معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان همدان در گفت‌و‌گویی اظهار داشت: از مجموع 18 هزار و 500 نفری که در استان برای طرح اقدام ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند حدود 14 هزار نفر واجدشرایط اولیه شناخته شده و در نهایت کمتر از 9 هزار و 350 نفر از آنان توانستند با تکمیل مدارک و ارائه مستندات ثبت‌نام خود را انجام دهند.
مجید صالحی با اشاره به اینکه از این تعداد نیز 7 هزار نفر تکمیل پرونده نهایی شده‌اند، گفت: در نهایت 6 هزار و 42 نفر با بازگشایی حساب موفق شدند آورده اولیه را به حساب واریز نمایند.
وی با اشاره به تأمین 330 هزار زمین در سطح استان برای اجرای طرح اقدام ملی مسکن گفت: در عین حال در دو شهر همدان و ملایر با کمبود زمین مواجه هستیم.
 صالحی با بیان اینکه در حال حاضر برای 3 هزار و 200 متقاضی در شهر همدان با کمبود زمین مواجهیم، اظهار امیدواری کرده است با الحاق 670 هکتار زمین به حریم شهر همدان این مشکل حداقل برای 5 سال آینده در این شهر رفع شود که فعلاً چشم انتظار اجرای فرآیند قانونی و مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی است. وی با اشاره به اینکه اقدامات لازم برای الحاق 5/2 هکتار زمین به حریم شهر ملایر نیز در حال اجراست، گفت: یکی از مسائل پیش رو ابهام در قیمت تمام شده مسکن موضوع طرح اقدام ملی است که قبلاً متری 2 میلیون و 800 هزار تومان اعلام شده بود که البته با توجه به شرایط موجود افزایش قیمت دور از ذهن نیست.
ابهام و تردید متقاضیان
از سویی مدیر کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان همدان که مسئولیت اجرای این طرح در شهرهای زیر 100 هزار نفر جمعیت استان را عهده دار است با اشاره به کمبود زمین اجرای طرح در اسدآباد اعلام کرد، از 3 هزار و 500 متقاضی ثبت‌نامی در این شهرها تنها 564 متقاضی اقدام به افتتاح حساب کرده‌اند که از این تعداد 14 نفر نیز کمتر از مبلغ 40 میلیون تومان درخواست وجه اولیه به حساب مربوطه واریزی داشته‌اند.
حسن ظفری با اشاره به اینکه در حال حاضر در این شهرها 550 متقاضی مؤثر یعنی کمتر از 20 درصد متقاضیان ثبت‌نامی داریم در خصوص چرایی عدم استقبال از این طرح گفت: ابهام و تردید برای متقاضیان در خصوص قیمت تمام شده، کمبود زمین و اجرای پروژه مبتنی بر آورده متقاضی، ابهام در تأمین فولاد مورد نیاز طرح از سوی وزارت صمت و مهمتر از همه شرایط اقتصادی متقاضیان از جمله علل عدم استقبال از طرح اقدام ملی مسکن است.
 این اظهارات در حالی است که معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار همدان ظرف روزهای اخیر از رفع مشکل زمین نیمی از متقاضیان طرح اقدام ملی مسکن در شهرستان‌های استان خبر داده است که به نوعی مؤید کمبود زمین طرح در استان است.
فرهاد فرزانه در جلسه شورای تأمین مسکن استان اظهار داشته، اراضی مورد نیاز برای 50 درصد مابقی واحدهای مسکونی طرح جانمایی شده و منتظر تصمیم شورای عالی هستیم.
مدیر کل راه و شهرسازی استان نیز با اشاره به برنامه‌ریزی برای ساخت 5 هزار واحد مسکونی موضوع طرح اقدام ملی مسکن یادآور شده که 18 هزار و 500 نفر در مراحل اولیه طرح ثبت‌نام کرده‌اند که به گفته معاون وی تنها 12 هزار نفر از این تعداد واجد شرایط نهایی شناخته شده‌اند.
به‌هر حال آنچه از گفته مسئولان طرح پیداست بروز چند مشکل از جمله کمبود زمین، مشکلات اقتصادی متقاضیان، اجرای پروژه مبتنی بر آورده متقاضی به علاوه یکصد میلیون تومان تسهیلات با کارمزد 18 درصد و تردید در قیمت تمام شده است که اجرای طرح اقدام ملی مسکن در استان را با اما و اگرهایی همراه کرده است.
در این راستا، اگرچه جلوگیری از آزمون و خطای مسکن مهر می‌تواند کمک حال مجریان باشد اما متقاضیان فاقد مسکن جامعه که عمده آنان را جوانان تشکیل می‌دهند انتظار کمک بیشتر دولت از جمله تأمین زمین و مصالح اولیه مثل سیمان و فولاد به قیمت ارزان‌تر و تسهیل‌گری در روند اجرا و تخفیف در تعرفه‌های نظام مهندسی و شهرداری را دارند تا بتوانند امیدوارانه‌تر حرکت کرده و در نیمه راه زمینگیر نشوند.