50 درصد گندم دیم فارس و خوزستان را خشکسالی درو کرد

زهره افشار
خبرنگار
 در حالی‌که برداشت گندم در برخی استان های کشور آغاز شده است، هفته گذشته در آخرین روز فروردین ماه «کاظم خاوازی» وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد  در راستای تحقق شعار سال 1400در بخش کشاورزی و پشتیبانی از تولید، با موافقت رئیس جمهوری و سازمان برنامه و بودجه، مقرر شده با توجه به کمبود شدید بارندگی و حمایت از کشاورزان گندمکار، مبلغ یک هزار تومان برای قیمت تضمینی گندم به عنوان جایزه تحویل اضافه شود. پیشتر از سوی شورای عالی اقتصاد قیمت هر کیلو گندم چهار هزار تومان اعلام شده بود.
آمار اولیه از استان های مهم تولید کننده گندم نشان می‌دهد خشکسالی حتی تا 50 درصد گندم دیم استان فارس را تاکنون از بین برده است. برخی کشاورزان هم که چاره‌ای جز تحویل گندم به مراکز دولتی ندارند خواهان دریافت نقدی این جایزه در موقع تحویل گندم هستند تا بتوانند اقدام به حل برخی مشکلاتشان کنند. آنها می‌گویند کشاورزان بیشتر ترجیح می‌دهند گندم را به دولت برای تهیه نان مردم بفروشند ولی برخی مشکلات آنها را ناگزیر به تحویل گندم به واسطه‌ها یا قاچاقچیان می‌کند.
 فروش گندم 5 هزار تومان، خرید جو 6 هزار تومان
 «علی عباسی» گندمکار و دامدار در منطقه مردک(حوالی تخت جمشید) استان فارس به «ایران» گفت: با‌وجود اصلاح قیمت گندم از چهار هزار تومان به 5هزار تومان در این منطقه به‌دلیل افزایش سرسام آور خوراک دام و قیمت جو، باز هم کشاورزان انگیزه کافی برای فروش گندم به این قیمت ندارند. شما فکر کنید عقلانی است که من گندم را با کیلویی پنج هزار تومان به دولت تحویل بدهم بعد جو مورد نیاز دام های خودم را با کیلویی 6 تا 7 هزار تومان بخرم. تازه برای پول گندم، باید روزها به اداره غله و سازمان تعاون روستایی بروم و بیایم. وی تصریح کرد: امسال یکی از بدترین سال‌های کشاورزی از نظر خشکسالی است و انتظار حمایت بیشتری داریم .
 گندم یک بام و دو هواست
 در همین حال «جاسم رحمانی» یکی دیگر از کشاورزان پیشرو در استان خوزستان گفت: خشکسالی بیشتر گندم دیم ما را نابود کرده است و حالا دلمان به فروش مابقی گندم‌مان با کیلویی 5هزار تومان ندارند. بیشتر گندمکاران اطراف دزفول رضایتی از افزایش یکهزار تومانی قیمت خرید تضمینی ندارند. دستمان خالی است و قیمت اجاره کمباین بسیار گران شده. اتفاقی که افتاده این است که کشاورزانی که زمین بزرگ دارند به‌جای کشت یک محصول اقدام به کشت چند محصول می‌کنند تا از این تصمیم‌های غیر کارشناسی ضربه نخورند. من با این شرایط برای سال دیگر به سراغ کشت گندم نمی‌روم و کلزا و ذرت علوفه‌ای خواهم کاشت.
نگران فروش گندم برای خوراک دام هستیم
 در همین حال «احمدی» کارشناس کشاورزی در شیراز می‌گوید: بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد که قیمت تمام شده هر کیلو گندم حدود 4هزار تومان است و قاعدتاً افزایش 25 درصدی قیمت خرید تضمینی گندم باید راضی کننده باشد. اما آنچه ما را نگران می‌کند این است که کشاورزان به‌جای تحویل گندم با کیلویی 5هزار تومان آن را برای خوراک دام با کیلویی بیش از 6 هزار تومان بفروشند. از سوی دیگر با کاهش تولیدی که قطعاً به‌دلیل خشکسالی اتفاق افتاده ما نیاز به واردات گندم بیشتری خواهیم داشت که در صورت ادامه تحریم‌ها با مشکلات بزرگتری روبه‌رو خواهیم شد، پس چه بهتر بود که ما گندم را با قیمت بیشتری از کشاورز بخریم تا برای واردات دلاری آن مجبور به هزینه بیشتر نشویم.
 هنوز سازوکار پرداخت این جایزه اعلام نشده است
«امید جهان نژادیان» مدیرکل اداره غله خوزستان هم به «ایران» گفت: هنوز سازو کار پرداخت این جایزه اعلام نشده است. وی با اشاره به اینکه خرید گندم مازاد بر نیاز کشاورزان در خوزستان از بیستم فروردین ماه آغاز شده بود، افزود: جای نگرانی برای کشاورزان وجود ندارد و گندمکارانی که گندم تولیدی خود را هم پیشتر تحویل داده‌اند مشمول این جایزه می‌شوند و شماره تلفن کشاورزان و شماره حساب آنها نزد ماست و به محض مشخص شدن چگونگی اعطای این جایزه به اطلاع آنها می‌رسانیم . به‌گفته وی تا روز شنبه چهارم اردیبهشت ماه جاری حدود 250 هزار تن گندم از کشاورزان تحویل گرفته شده بود. این میزان خرید نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 200 درصد افزایش داشته است. به‌گفته وی در سال گذشته در مجموع یک میلیون و 200 هزار تن گندم از کشاورزان خوزستانی خریداری شده بود.
 ضربه خشکسالی به مزارع دیم
 خوزستان همه ساله بزرگترین تولید کننده گندم کشور است. «تورج نوروزی» معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خوزستان به «ایران» گفت: امسال بخش وسیعی از کشت گندم استان به‌دلیل خشکسالی از بین رفته است و ما امیدواریم بتوانیم کاهش تولید گندم دیم را با افزایش عملکرد در هکتار گندم آبی جبران کنیم. در سال زراعی 1400-1399 بالغ بر 397 هزار هکتار از اراضی کشاورزی خوزستان به زیر کشت گندم آبی و 260 هزار هکتار به زیر کشت گندم دیم رفته است. وی گفت: با بهره‌گیری از بذور اصلاح شده در کشت آبی گندم، امیدواریم امسال نیز به تولید یک میلیون و پانصد هزار تن گندم که در حد سال گذشته است، برسیم.
 از سوی دیگر «فرهاد شریفی» معاون بهبود تولیدات گیاهی فارس هم به «ایران» گفت: بررسی‌های ما نشان می‌دهد تاکنون 20 هزار هکتار گندم آبی و 50 درصد گندم دیم استان به‌خاطر خشکسالی از بین رفته است که متأسفانه در بخش دیم احتمال افزایش خسارت باز هم وجود دارد. وی افزود: 270 هزار هکتار از اراضی استان به زیر کشت گندم آبی و 150 هزار هکتار زیر کشت گندم دیم قرار دارد. وی تصریح کرد: کشاورزان به‌دلیل بارش‌های مناسب در پاییز اقدام به افزایش سطح زیر کشت محصولات زمستانه مانند گندم، جو و کلزا کرده بودند که متأسفانه با کمبود بارش شدید مواجه شدیم اما برای کشت صیفی جات قطعاً با برنامه‌ریزی خشکسالی به پیش می‌رویم. استان فارس به‌عنوان دومین استان تولید کننده گندم در سال گذشته توانست یک میلیون و 480 هزار تن گندم تولید کند که حدود 980 هزار تن مازاد بر نیاز از کشاورزان خریداری شد.
شریفی تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود امسال به تولید یک میلیون و 50 یا یک میلیون و 100 هزار تن و خرید 700 هزار تن برسیم. «منصور جباری» مدیر کل غله فارس نیز با اشاره به اینکه خرید تضمینی گندم مازاد بر نیاز کشاورزان از اوایل فرورین ماه آغاز شده بود، افزود: امسال خرید گندم زودتر کلید خورد. در سال گذشته خرید گندم در فارس از دوم فروردین آغاز شده بود. به‌گفته وی تاکنون 18 هزار و 500 تن گندم در سراسر استان خریداری شده است.