روایت گمشده

فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

پیشنهاد عرفات برای برقراری روابط سیاسی با سوریه

سلطان قابوس، شاید بیش از دیگر رهبران کشورهای خلیج فارس  واقعیتی را درک می‌کرد که جغرافیا و تاریخ و تحولات جدید منطقه تحمیل کرده است، اگر چه دیگر رهبران در خلیج فارس نیز از کویت و قطر تا بحرین، با درجات متفاوتی جهت گیری و سرعت بادهای تغییر را احساس می‌کردند. از طرف دیگر همه آنها برای گفته‌های رئیس‌ جمهوری اسد درخصوص عراق عربی و ایران اسلامی بیش از مسائل مرتبط با رویارویی عربی - اسرائیلی اهمیت قائل بودند.رئیس‌ جمهور اسد پس از سفر دوره‌ای به خلیج‌فارس، از لیبی و الجزایر دیدار کرد، زیرا همبستگی عربی جز با دو بال غربی و شرقی آن تکمیل نمی‌شد. اسد همچنین جستن لبنان را فراموش نکرده بود، حتی اگر از همه کشورهای عربی دیدار کرده باشد. اما مشکل این بود که آنها که لبنان را با خیر یا شر خود مورد تفقد قرار می‌دادند، زیاد بودند و در صدر آنها اسرائیل و امریکا از یک سو و سعودی و ایران از سوی دیگر و [در این میان] سوریه حتی اگر تلاش می‌کرد، نمی‌توانست مانع آنها شود که در پنهان و عیان از انگیزه‌های این اهتمام نپرسند که آنچه عیان است چه حاجت به بیان است.

تلاش برای تشکیل رهبری یکپارچه سوری - فلسطینی
در اواخر سال ۱۹۸۱، تماس‌های فشرده سوری - فلسطینی بین یاسر عرفات رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین و رئیس ‌جمهوری اسد برقرار شد. سازمان آزادیبخش و فتح ستون خیمه آن، در آن زمان هنوز یکپارچه بودند. در نتیجه این تماس‌ها، عرفات پیشنهاد ارتقای روابط میان سوریه و سازمان آزادیبخش فلسطین را به سطح یک رهبری سیاسی راهبردی یکپارچه، مطرح کرد تا نیروهای دو طرف به حال آماده‌باش درآمده و راه را به روی اجرای برنامه اسرائیل در لبنان ببندند. با اینکه درخواست اتحاد یک سازمان با یک دولت، غیر عادی بود اما رئیس ‌جمهوری [اسد] از این ایده استقبال [و دستور شروع گفت‌وگو برای اجرای آن را صادر] کرد. هیأت ما [در این گفت‌وگوها] مرکب از عبدالحلیم خدام وزیر خارجه، توفیق صالحه عضو رهبری قومی حزب بعث، و وهیب طنوس و من بود و هیأت سازمان [آزادیبخش فلسطین] نیز بزرگ و به ریاست صلاح خلف (ابوایاد) و عضویت تعدادی از اعضای کمیته مرکزی جنبش فتح از جمله فاروق قدومی (ابواللطف)، ابوصالح و ابوماهر بود. [هیأت] سوریه از پیشنهاد عرفات استقبال کرد، زیرا مؤکداً آن را به مصلحت سوریه می‌دانست و وارد جزئیات روابط شدیم.