تغییر مدیریت جنگی دولت افغانستان برای تقابل با طالبان

زهره صفاری/ تداوم سقوط ولسوالی‌های افغانستان توسط نیروهای طالبانی و بن‌بست مذاکرات بین الافغانی در دوحه قطر، ریاست جمهوری این کشور را وادار به تغییر در مدیریت جنگی و نظامی کرد تا بتواند با چینش جدید در رأس نهادهای امنیتی، دولت را از تبعات سنگین پیشروی تروریست‌ها نجات دهد.
به گزارش شبکه خبری «الجزیره»، «اشرف غنی»، رئیس جمهوری افغانستان در بیانیه اخیرش ژنرال «بسم‌الله محمدی» را به‌عنوان سرپرست وزارت دفاع ملی و ژنرال «عبدالستار میرزکوال» را به‌عنوان سرپرست وزارت کشور برای تأیید به پارلمان معرفی کرده تا به ترتیب جانشین «اسدالله خالد» و «حیات‌الله حیات» شوند.
به نوشته روزنامه «صبح کابل»، دفتر ریاست جمهوری افغانستان در حالی عزم بر این تغییر آرایش مدیریت جنگی کرده است که تنها در ابتدای هفته جاری دست‌کم 5 ولسوالی به دست طالبان افتاد و شماری از نیروهای امنیتی با سلاح و مهمات تسلیم آنها شدند. «عتیق‌الله امرخیل»، از فرماندهان بازنشسته ارتش افغانستان معتقد است: «در چنین وضعیتی، نهادهای امنیتی به افرادی نیاز دارند که تجربه نظامی و مدیریت جنگ داشته باشند تا به نیروهای امنیتی روحیه بدهند و شانه به شانه‌شان در صف جنگ باشند. سیاست «عقب نشینی تاکتیکی» حکومت، رسوایی نظامی بود چراکه نهادهای امنیتی می‌توانستند پس از سقوط دو- سه ولسوالی، با بازنگری سیاست جنگی خود عرصه قدرت را در دست گیرند. اما فرماندهان کارکشته یکی پس از دیگری بازنشسته شده و افراد باقیمانده بارها جابه‌جا شده‌اند و همین امر در ضعف نیروها اثرگذار است.»
در همین حال «تاج محمد» کارشناس سیاسی مرکز کابل نیز به «عرب نیوز» گفت: «حلقه داخلی همراهان غنی افراد جوان و کم تجربه در جنگ هستند بنابراین مشکل عمده افغانستان در مدیریت جنگ است. انتصابات جدید در کوتاه مدت اثرات نمادین و شاید روانی داشته باشد اما بعید است بتواند شرایط را تا حد زیادی به سود دولت تغییر دهد.»
تداوم خشونت طالبان
از حدود یک ماه قبل که نیروهای نظامی امریکایی و خارجی، خروج از افغانستان را آغاز کردند، نیروهای طالبان مصمم تر از قبل پیش رفتند و در حالی که تاکنون به تصرف 40 ولسوالی اذعان داشته‌اند، با ورود به چند روستا، هزاران خانواده افغان را بی‌خانمان کرده و خسارات و تلفاتی بر جای گذاشته‌اند. این در حالی است که روند گفت‌و‌گوهای صلح نیز با اما و اگرهای طالبان به بن‌بست کشیده شده و به گفته منابع دولتی، دیدار «عبدالله عبدالله»، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان با طالبان که توسط رهبران افغانستان و طالبان و با میانجیگری پاکستان و «زلمی خلیلزاد» نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان ترتیب داده شده بود نیز به دلایلی نامعلوم به تعویق افتاد.
در این شرایط «محمد اشرف غنی» رئیس جمهوری افغانستان با اشاره به افزایش تلفات غیرنظامیان از جامعه بین‌المللی خواست در ارتباط با طالبان بی‌طرف نبوده و با پذیرش اینکه این گروه به عمد اقدام به نقض حقوق بشر در قبال افغان‌ها می‌کند واکنش نشان دهد: «طالبان مراکز عمومی را ویران می‌کند که این کار با هدایت بیگانگان و شبکه‌های سیاه انجام می‌شود تا افغانستان را به نابودی بکشاند.»
ترسیم جایگاه زنان در حکومت طالبانی
گرچه همچنان سران طالبان برای ادامه مذاکرات صلح بین الافغانی چراغ سبز نشان نداده‌اند اما اعضای این گروه خود را به روند این گفت‌و‌گوها پایبند دانسته و خواستار ایجاد سیستم اسلامی واقعی هستند که حقوق زنان را در چارچوب فرهنگ و قواعد دینی قرار دهد. به نوشته ایسنا به نقل از رویترز، در شرایطی که مقامات دولتی نسبت به وقوع بن‌بست مذاکراتی هشدار داده و طالبان را به خاطر نداشتن یک پیشنهاد صلح مکتوب به‌عنوان نقطه آغازین مذاکرات به نقد کشیده‌اند، ملاعبدالغنی برادر، رئیس دفتر سیاسی طالبان در بیانیه‌ای اعلام کرد: «بدون شک سیستمی که بعد از خروج نیروهای خارجی تشکیل می‌شود ابهامات زیادی دارد و باید درباره ساز و کار آن به نحوی بهتر در مذاکرات دوحه صحبت شود. بنابراین یک سیستم اسلامی حقیقی بهترین وسیله برای حل تمامی مسائل افغان‌ها است. زنان و اقلیت‌ها نیز در این سیستم تحت حمایت قرار گرفته و دیپلمات‌ها و اعضای گروه‌های مردم نهاد می‌توانند در امنیت کار کنند.» این اظهارات در حالی گفته شده که براساس نتایج تحلیل اطلاعاتی ماه‌های اخیر امریکا در صورت به قدرت رسیدن طالبان، زنان نخستین گروهی هستند که پیشرفت‌های‌شان نادیده گرفته می‌شود.