روایت گمشده

فاروق الشرع / وزیر خارجه سابق سوریه
مترجم: حسین جابری انصاری

تداوم نگرانی‌ها از اقدامات رفعت
در پرتو این گفت‌و‌گوها و بنا به درخواست رئیس‌جمهوری اسد، در جهت ایجاد راه خروجی مناسب برای تبعید رفعت از سوریه، با سفیر فرانسه تماس گرفتم و از او خواستم دیداری رسمی از فرانسه برای رفعت به‌عنوان معاون رئیس‌جمهوری ترتیب دهند و سپس رفعت بر اساس قوانین فرانسه در پاریس باقی بماند. وزارت خارجه فرانسه استقبال این کشور از رفعت را نپذیرفت. باری دیگر این درخواست را تکرار کردم و چند روز نیز به انتظار پاسخ مثبت آنها باقی ماندیم، اما فرانسوی‌ها در آن زمان نظر خود را تغییر ندادند و همین زمینه‌ساز تشنج در روابط ما شد. راه خروج شوروی در این شرایط و در زمان مناسب رسید.
با ولادیمیر یوخین سفیر شوروی در دمشق با همین هدف تماس گرفتم. یوخین به‌عنوان سفیر یک کشور دوست، بی‌تردید با مشکل رفعت و فصل‌های بحران سنگینی که ایجاد کرده بود، آشنا بود. بویژه که علی اف معاون نخست‌وزیر و عضو دفتر سیاسی در جریان این مشکل و در دیدار خود از دمشق به‌صورت مستقیم از آن شناخت پیدا کرده بود. به همین سبب، پاسخ شوروی‌ها سریع رسید و به دیدار رسمی رفعت به‌عنوان معاون رئیس‌جمهوری به همراه افسران اصلی همراه او با همه ترتیبات تشریفاتی آن خوشامد گفتند تا رفعت و حدود هفتاد افسر همراهش پس از دیدار از شوروی، برای اقامت نامحدود به سوئیس بروند.
در هواپیمای افسران: سفر بی‌بازگشت
رئیس‌جمهوری از این نگران بود که رفعت در مسکو مشکل دیگری درست کند و وضعیت تنگنای جدیدی بیافریند. از این‌رو عبدالقادر قدوره معاون نخست‌وزیر نیز با من در هواپیمایی که رفعت و افسرانش را به مسکو می‌برد، همراه بود؛ هواپیمایی که تعدادی از افسران عالیرتبه را برای گذراندن یک دوره استراحت اجباری به مسکو می‌برد. برخی از این افسران سران مشکل درهم تنیده‌ای بودند که ایجاد شده بود و نمی‌توانستند در خیال خود بگنجانند که نظام سوریه بی‌آنها، جز از طریق معجزه بتواند ادامه حیات دهد. در طول پرواز شدیدترین و خشن‌ترین درگیری‌های کلامی میان شفیق فیاض و رفعت اسد، اتفاق افتاد و حتی تا اندازه سلاح به روی هم کشیدن بالا گرفت.