میراث موسیقی ایران در تنگنای انتصاب‌های سؤال برانگیز

ندا  سیجانی  
خبرنگار
براساس آنچه درخبرها آمده است،  لطیف روحانی بعد از زنده‌یاد علی مرادخانی سکاندار جدید موزه موسیقی تهران خواهد بود، موزه‌ای که از آن با عنوان میراث موسیقی ایران نام برده می‌شود و بی‌تردید فردی که عهده‌دار این مسئولیت است، وظیفه سنگینی در قبال این گنجینه‌ گرانبها دارد.
اساسنامه چه می‌گوید؟
طبق اساسنامه موزه موسیقی، مدیرعامل موزه از سوی هیأت امنا انتخاب و منصوب می‌شود. در واقع در تبصره 2 این اساسنامه آمده است: «چنانچه تشکیل جلسه هیأت امنا جهت انتخاب مدیرعامل برابر تبصره 2 ماده 16 باشد، درخواست تشکیل جلسه از طرف ریاست هیأت مدیره به هیأت امنا منعکس می‌گردد.» این جلسات حداقل با حضور 5 نفر از اعضا رسمیت می‌یابد. زنده‌یاد علی مرادخانی، محمدمهدی عسگرپور، مرتضی کاظمی، محمد سریر و داوود گنجه‌ای از اعضای هیأت مدیره موزه موسیقی هستند و محمدرضا جوادی یگانه، معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، سیدمحمد بهشتی، مرتضی کاظمی، محمد سریر، حسن ریاحی، محمدمهدی عسگرپور و علی مرادخانی هیأت امنای موزه موسیقی هستند. طبق اساسنامه هیأت امنا عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری و سیاستگذاری موزه بوده و هرگونه تغییر در ترکیب و پذیرش عضو جدید (اعم از شخص حقیقی یا حقوقی) یا کناره‌گیری هر یک از اعضای هیأت مدیره در صورت تصویب به اتفاق آرای هیأت امنا امکانپذیر است. هیأت امنای موزه متشکل از 7 نفر است که برای مدت 5 سال انتخاب می‌شود که شامل: معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، مدیرعامل موزه موسیقی، دو نفر از هنرمندان یا اساتید مجرب در زمینه موسیقی ایران به پیشنهاد هیأت مدیره، انتخاب یک نفر از مدیران آگاه هنری و فرهنگی آشنا به امور موزه‌داری از هیأت مدیره. انتخاب یک نفر از اساتید مبرز موسیقی آشنا به امور مرتبط با موزه موسیقی از خانه موسیقی و انتخاب یک نفر متخصص در امور موسیقی و آگاه به امور موزه‌داری از خانه هنرمندان؛ بر این اساس مدیرعامل موزه موسیقی از بین هیأت امنا انتخاب و منصوب می‌شود.
 مدیر جدید موزه کیست؟
اما لطیف روحانی کیست که امروز به عنوان مدیر موزه موسیقی معرفی شده است؟ او سال 98 به عنوان معاون فرهنگی و پشتیبانی اداره کل حوزه شهرداری تهران انتخاب شده است و به نظر می‌رسد که سررشته‌‌ای از دنیای موسیقی و موزه ندارد.  سال 1385 عباس سجادی که آن زمان مدیر موسیقی سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران بوده، اعلام کرد مدیریت این موزه  برعهده خود هنرمندان خواهد بود. حال بعد از گذشت 15 سال خلاف این امر صورت گرفته است. نکته دیگر اینکه طبق پیگیری‌های انجام گرفته محمدرضا جوادی‌یگانه معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران که از اعضای هیأت امنای موزه است، در هیچ یک از جلسات انتخاب مدیرعامل جدید حضور نداشته است. این درحالی است که پنجشنبه 3 تیرماه در جلسه نهایی انتخاب مدیرعامل موزه موسیقی پیروز حناچی شهردار تهران در این جلسه شرکت داشت و  لطیف روحانی برای این سمت در نظر گرفته شده است و برخی از کارشناسان گفته اند که این انتصاب برخلاف اساسنامه موزه موسیقی است.
 موزه نیازمند فردی آشنا به موسیقی
محمدرضا درویشی آهنگساز و پژوهشگر موسیقی و پیشکسوت موسیقی اقوام ایران، دوستی قدیمی با مرحوم مرادخانی داشت. او با همکاری مرادخانی جشنواره موسیقی نواحی را راه اندازی کرد و یکی از افرادی بود که مسئولیت خرید سازهای موزه موسیقی را برعهده داشت: «افتتاح موزه موسیقی با همکاری آقای مرادخانی و من انجام شد.»
محمدرضا درویشی بر این نظر است که مدیر موزه موسیقی باید فردی آشنا و کاربلد به امور موسیقی و موزه باشد چرا که سرو کار او با سازهای موسیقی است و باید نسبت به این موضوع تخصص داشته باشد.
او در گفت‌وگو  با «ایران» بیان داشت: «سه‌چهارم سازهای موسیقی را من تهیه کرده‌ام که البته بخشی از آن در انبار این موزه است و متأسفانه در حال نابودی است.»
درویشی درخصوص این انتصاب و انتخاب گفت: «افراد دیگری کاندیدای مدیرعامل موزه موسیقی بودند که هم با این حوزه آشنایی داشتند و هم به مدیریت موزه موسیقی. اما فرد انتخاب شده کاملاً انتصابی است و انتخاب درستی صورت نگرفته و انتصاب بی‌معنا و بی‌فایده‌ای است چرا که فردی که عهده‌دار این مسئولیت است باید درباره موسیقی و گذشته و حال موزه موسیقی اطلاعات درست و دقیقی داشته باشد و غیر از این شرایط اگر فردی انتخاب گردد تنها یک عمل اداری انجام گرفته تا این موزه بی‌صاحب نماند.» این آهنگساز می‌گوید: «این انتخاب و انتصاب‌های بی‌معنا همیشه و در همه جا اتفاق افتاده و یقیناً متولیان آن به دنبال پیشبرد اهداف آن مجموعه نیستند.» این پژوهشگر موسیقی در ادامه افزود: «از سال‌ها قبل سازهای بی‌شماری به موزه موسیقی وارد کرده‌ام که بخشی از آن را اهدا کردم و بخش دیگر این سازهای نفیس براساس ارتباطات خودم با هنرمندان اقصی‌نقاط کشور بوده که به سفارش آقای مرادخانی برای موزه خریداری شده است، به طور مثال یک سه‌تار قدیمی از همسر ناصرالدین شاه در این موزه نگهداری می‌شود یا دیگر سازهای قدیمی که غیر قابل تکرار است و برای موزه خریداری کرده‌ام. بنابراین کسی که منصوب و مدیر این موزه است باید به تمام جزئیات موزه موسیقی آگاهی کامل داشته باشد. مرحوم مرداخانی توجه بسیاری به این موضوعات داشت چرا که سازهای موسیقی نیاز به حفاظت و حراست دارند و متأسفم برای این اوضاع و این انتصابات اداری که هیچ صلاحیتی برای آن در نظر گرفته نشده است. به طور مثال کتابخانه کنگره امریکا 250 سال قدمت دارد و در این مدت زمان 13 مدیر عهده‌دار این کتابخانه بوده‌اند یعنی با انتخاب هر رئیس‌جمهور هیچ تغییراتی در این کتابخانه صورت نگرفته و مدیران انتخاب شده فوت کرده‌اند تا جایگزین‌های بعدی صورت گرفته است.»