پیشبینی آینده ادبیات کار سادهای نیست
ضرورت نگاه متفاوت نویسنده به کرونا
محمد قاسمزاده
نویسنده و پژوهشگر ادبیات
صحبت درباره میزان اثرگذاری بیماری کرونا بر پیکر ادبیات چیزی نیست که بتوان بهراحتی دربارهاش نظر داد.
برخی از رنسانس ادبی سخن به میان میآورند، عدهای دیگر معتقدند که این اتفاق به رغم همه تلخیهایی که سبب شده باعث شکوفایی بسیار شعر و داستاننویسیمان میشود و اظهارنظرهایی ازایندست. البته تردیدی نیست که وقوع چنین اتفاقات مهلکی بر همه ابعاد فرهنگ، ازجمله ادبیات تأثیر خواهد گذاشت. اما اینکه بلافاصله بعد از کنترل این بیماری منتظر انتشار آثاری با این مضمون باشیم چندان معقول نیست. البته من هم منکر گفته برخی دوستان نیستم؛ اما تأکید دارم درباره چگونگی و زمان آن نمیتوان نظر دقیقی داد. همین حالا در کشور خودمان و سایر نقاط جهان کارهایی شروع شده است. هرچند که بحث من بیشتر درباره ادبیات خودمان است.
اگر خواهان اطلاع از میزان اثرگذاری این بیماری همهگیر بر داستاننویسی و حتی شعرمان هستیم باید تا کنترل کامل آن صبر کنیم. کار نویسندهای که علاقهمند به نوشتن رمان یا مجموعه داستانی بر این اساس باشد تازه بعد از پایان این همهگیری است که شروع میشود.
بدون مطالعه بسیار نمیتوان به سراغ چنین موضوعاتی رفت. نویسنده علاقهمندی که خواهان تألیف اثر خواندنی و ماندگار باشد باید به سراغ مطالعه همه جنبههای اثرگذاری این بیماری برود. پای مصاحبه و گفتوگو با کادر درمان برود. تجربههای آنان را بشنود. حتی نباید از خانوادههای داغدیده از این بیماری یا آنهایی که گرفتارشده و بعد بهبود یافتهاند غفلت کند. شاید فکر کنید اینجا کار تمام میشود؛ باید تحقیق کند که محدودیتها و تعطیلیهای برآمده از این بیماری چه تأثیری بر کسبوکار مردم گذاشته است.
بررسی جوانب اثرگذاری روحی و اقتصادی این بیماری باید از جنبههای مختلفی انجام شود. حتی خبرهای منتشرشده در رسانهها را باید خواند. اینکه گمان کنیم نویسنده تنها بر اساس مشاهدات عادی و روزمرهاش میتواند دست به خلق اثری ماندگار بزند صحیح نیست.
نویسنده باید با نگاهی متفاوت از آدمهای عادی سراغ چنین موضوعاتی برود. از همین بابت هست که تأکید دارم حالا برای اظهارنظر زود است؛ تازه بعد از اتمام این شرایط است که کار نویسندگان شروع میشود. هرچند که خواهناخواه ادبیات چیزی جدا ازآنچه بر جوامع میگذرد نیست؛ بویژه درباره رمان که ردپای پررنگی از اوضاع زمانه بر آن دیده میشود.
رنسانس ادبی و تغییر ادبیات بدون چنین تلاشهایی میسر نمیشود. بنابراین پیشبینی نکنیم و صبر کنیم تا ببینیم هم شرایط به چه شکلی پیش میرود و همینکه نویسندگان چه شیوهای را برای انعکاس آنچه در اینیک سال و اندی بر مردم گذشته درپیش میگیرند. پیشبینی کردن آینده ادبیات آنقدر که بهنظر میرسد هم ساده نیست.
نویسنده و پژوهشگر ادبیات
صحبت درباره میزان اثرگذاری بیماری کرونا بر پیکر ادبیات چیزی نیست که بتوان بهراحتی دربارهاش نظر داد.
برخی از رنسانس ادبی سخن به میان میآورند، عدهای دیگر معتقدند که این اتفاق به رغم همه تلخیهایی که سبب شده باعث شکوفایی بسیار شعر و داستاننویسیمان میشود و اظهارنظرهایی ازایندست. البته تردیدی نیست که وقوع چنین اتفاقات مهلکی بر همه ابعاد فرهنگ، ازجمله ادبیات تأثیر خواهد گذاشت. اما اینکه بلافاصله بعد از کنترل این بیماری منتظر انتشار آثاری با این مضمون باشیم چندان معقول نیست. البته من هم منکر گفته برخی دوستان نیستم؛ اما تأکید دارم درباره چگونگی و زمان آن نمیتوان نظر دقیقی داد. همین حالا در کشور خودمان و سایر نقاط جهان کارهایی شروع شده است. هرچند که بحث من بیشتر درباره ادبیات خودمان است.
اگر خواهان اطلاع از میزان اثرگذاری این بیماری همهگیر بر داستاننویسی و حتی شعرمان هستیم باید تا کنترل کامل آن صبر کنیم. کار نویسندهای که علاقهمند به نوشتن رمان یا مجموعه داستانی بر این اساس باشد تازه بعد از پایان این همهگیری است که شروع میشود.
بدون مطالعه بسیار نمیتوان به سراغ چنین موضوعاتی رفت. نویسنده علاقهمندی که خواهان تألیف اثر خواندنی و ماندگار باشد باید به سراغ مطالعه همه جنبههای اثرگذاری این بیماری برود. پای مصاحبه و گفتوگو با کادر درمان برود. تجربههای آنان را بشنود. حتی نباید از خانوادههای داغدیده از این بیماری یا آنهایی که گرفتارشده و بعد بهبود یافتهاند غفلت کند. شاید فکر کنید اینجا کار تمام میشود؛ باید تحقیق کند که محدودیتها و تعطیلیهای برآمده از این بیماری چه تأثیری بر کسبوکار مردم گذاشته است.
بررسی جوانب اثرگذاری روحی و اقتصادی این بیماری باید از جنبههای مختلفی انجام شود. حتی خبرهای منتشرشده در رسانهها را باید خواند. اینکه گمان کنیم نویسنده تنها بر اساس مشاهدات عادی و روزمرهاش میتواند دست به خلق اثری ماندگار بزند صحیح نیست.
نویسنده باید با نگاهی متفاوت از آدمهای عادی سراغ چنین موضوعاتی برود. از همین بابت هست که تأکید دارم حالا برای اظهارنظر زود است؛ تازه بعد از اتمام این شرایط است که کار نویسندگان شروع میشود. هرچند که خواهناخواه ادبیات چیزی جدا ازآنچه بر جوامع میگذرد نیست؛ بویژه درباره رمان که ردپای پررنگی از اوضاع زمانه بر آن دیده میشود.
رنسانس ادبی و تغییر ادبیات بدون چنین تلاشهایی میسر نمیشود. بنابراین پیشبینی نکنیم و صبر کنیم تا ببینیم هم شرایط به چه شکلی پیش میرود و همینکه نویسندگان چه شیوهای را برای انعکاس آنچه در اینیک سال و اندی بر مردم گذشته درپیش میگیرند. پیشبینی کردن آینده ادبیات آنقدر که بهنظر میرسد هم ساده نیست.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه