گردشگری، شتاب دهنده توسعه اقتصادی پسا کرونا

آیت احمدی
کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی برنامه‌ریزی و توسعه
صنعت گردشگری با توجه به گسترش فرایند جهانی شدن در جهان کنونی بدل به سومین صنعت جهان گردیده است.
کسب چنین جایگاهی بدان جهت است که صنعت گردشگری سبب می‌شود تا هرکشوری بتواند نه تنها در پرتو فعالیت های پویا ومتنوع گردشگری نرخ رشد اقتصادی خود را افزایش دهد بلکه به ضرورت دسترسی توسعه پایدار نیز پی برد. از همین روست که موظف هستیم باتوجه به الزامات توسعه اقتصادی، فرهنگی واجتماعی اقدام به برنامه‌ریزی‌هایی کنیم که جنبه راهبردی واستراتژیک داشته باشد.همچنین درصدد آن باشیم که این برنامه‌ریزی‌ها با استفاده از مدیریت‌های علمی و حرفه ای به اهداف خود نائل شوند. می‌باید از تصدی گری دولت در صنعت گردشگری ممانعت بعمل آورد و اجازه نداد که این صنعت تابع سیاست‌ها و خط مشی‌های آن گردد و به جای آن بخش خصوصی پرچمدار رشد و توسعه این صنعت باشد. زیرا بخش خصوصی مجبور است نه تنها در راستای بهره‌وری سرمایه‌گذاری خود به عنصرکارآمدی توجه کافی مبذول نماید بلکه شیوه‌های عملی را بکارگیردکه کمترین هزینه را در برداشته باشد.
در واقع با حداقل هزینه و حداکثر کیفیت سودآوری سرمایه‌گذاری خود را تأمین نماید؛ وضعیتی که بخش دولتی در نائل شدن به آن ناتوان می‌باشد. نکته‌ای که  اهمیت فراوانی دارد، جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت گردشگری است که چنانچه با موفقیت صورت پذیرد می‌تواند توسعه این صنعت را برای دراز مدت و همه جانبه تضمین نماید و سبب بین‌المللی شدن آن گردد. همچنین به کارگیری مدیران متخصص وحرفه ای گردشگری را ضروری می‌سازد.
باید با استفاده از ابزارهای فرهنگی وتبلیغی بر تعداد گردشگران افزود تا بدین طریق در بازار گردشگری تقاضای مؤثر به‌وجود آید که از عوامل اصلی در رونق صنعت گردشگری می‌باشد. این شاخص‌ها و مؤلفه‌ها در هر کشوری با هر درجه و جایگاه جذابیت گردشگری، اگر مورد توجه قرار گیرد دستاوردهای چشمگیری به‌صورت مستقیم و غیر مستقیم در مؤلفه‌های اقتصادی مانند اشتغال، توسعه تجارت و گسترش بازار، درآمد ناخالص ملی کمتر از یک دهه خواهد داشت؛ البته این موارد در سایر صنایع هم امکان پذیر است، اما هم به سرمایه بیشتر و هم به صبر و زمان بیشتر نیاز دارد، که به همین دلیل مدیران راهبردی تلاش می‌کنند گردشگری را در اولویت‌های نخست در سبد برنامه‌ریزی‌های کلان سیاستگذاران، تصمیم سازان و تصمیم گیران کشور خود قرار دهند.
با نگاه امیدوارانه به احیای گردشگری پس از واکسیناسیون عمومی در پساکرونا، رونق گردشگری می‌تواند شتاب دهنده جبران رکود و خسارت تحمیلی به اقتصاد جهانی شود، این ذات صنعت گردشگری است که علاوه بر توسعه خود بر سایر صنایع و شاخص‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی به‌صورت مستقیم تأثیر می‌گذارد؛ این خاصیت در کمتر صنعت پول‌سازی دیده می‌شود که بتواند همزمان در بخش اقتصاد - چه کلان و چه خرد - و در حوزه فرهنگ و حتی سیاست و دیپلماسی مؤثر و توسعه پایدار را در دسترس قرار دهد. چنانچه معیار سنجش نرخ رشد اقتصادی هم باشد، گردشگری و همه صنایع وابسته به آن را اگر تنها راه نگوییم، اما مهم‌ترین و مؤثرترین رهیافت برای عبور از رکود بازارهای متصل جهانی از آغاز همه‌گیری کووید۱۹ تا آینده پساکرونایی می‌توان برشمرد؛ ایران نیز به‌دلیل ظرفیت‌های شگفت انگیز گردشگری و جایگاه شناخته شده که در این حوزه دارد، از این قاعده مستثنی نیست به شرط آنکه الزامات و ضرورت‌های برنامه جامع توسعه گردشگری را با رویکرد عبور از بحران - که عمدتاً کرونا و تحریم اقتصادی است- برنامه‌ریزی و عملیاتی کند.
باید توجه داشت که در میان بازار رقابتی گردشگری مهم‌ترین رکن راهبرد تبلیغات و بازاریابی هدفمند است؛ استفاده از شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای مدرن و نوین ارتباطی برای توسعه گردشگری هوشمند، دیپلماسی عمومی و فرهنگی، برخورداری از استراتژی‌های سهم‌گیری در بازارهای جدید و معرفی ظرفیت‌ها و جاذبه‌های کمتر دیده شده ایران در همین چهارچوب است و باید مقاصد جدید طبیعت بکر و روستاهای شگفت انگیز را به گردشگران معرفی کرد، باید تقاضای گردشگری را به سمت بازار گردشگری ایران هدایت کرد، این هدایتگری و افزایش تقاضا خود مهم‌ترین عامل رونق و توسعه گردشگری است، البته همه این موارد مشروط بر این است که صنعت گردشگری و رونق آن به‌عنوان یکی از اولویت‌ها و سیاست های اقتصادی و فرهنگی هر کشوری در سطح کلان قرار گیرد.