از مستند پرتره تا فیلم‌های کوتاه و سینمایی

سعید حضرتی
خبرنگار
پرده نقره‌ای سینما این روزها کم فروغ شده اما مخاطبان سینمای «هنر و تجربه» می‌توانند از بین حدود ۲۸ فیلم داستانی، مستند، کوتاه و… که در سینماها نمایش دارند اثری را انتخاب کنند و به تماشای آن بنشینند. فیلم‌های گروه سینمایی «هنر و تجربه» را از دو طریق آنلاین و در سالن سینما می‌توان تماشا کرد. در این مطلب مروری داریم بر فیلم‌های گروه هنر و تجربه که بر پرده هستند.
 مستند اتوبیوگرافی «رنج زیر پوست» ساخته محسن جعفری‌راد به تازگی اکران خود را در سینماهای «هنر و تجربه» آغاز کرده است. محسن جعفری راد که بیشتر به‌عنوان روزنامه نگار و منتقد سینما شناخته می‌شود. «رنج زیر پوست» از معدود فیلم‌هایی است که یک منتقد، درباره خانواده خودش روایتی افشاگرانه ارائه کرده است.
 «دشت خاموش» به نویسندگی و کارگردانی احمد بهرامی فیلمی است که به شرایط  دشوار کاری و روابط پیچیده انسانی در یک محیط کارگری می‌پردازد.
 «بوتاکس» جدیدترین ساخته کاوه مظاهری، محصول مشترک دو کشور ایران و کانادا تازه‌ترین فیلم اکران شده در گروه هنر و تجربه است. این فیلم داستان دو خواهر به‌ نام اکرم و آذر است که به همه می‌گویند برادرشان قاچاقی به آلمان رفته اما به مرور این «دروغ» در ذهن اکرم به یک واقعیت تبدیل می‌شود.
 بسته‌ای شامل ۶ فیلم کوتاه «خراش» اثر مجید امینی، «مرگ تدریجی» اثر آمین صحرایی، «آداپت» اثر کمال کچوئیان، «ورای سکوت» اثر آذر تجلی، «سنگبال» اثر آمین صحرایی و «فیلمرغ» اثر امیرمسعود سهیلی یکی دیگر از آثاری است که این روزها در این گروه در حال اکران است.
 فیلم مستند «آیدین» روایتی است با صدای پرویز پرستویی از زندگی بازیکن فقید بسکتبال ایران، آیدین نیکخواه بهرامی. خاطره گویی از زبان خانواده و همبازی‌های آیدین نه تنها این مستند را جذاب کرده، بلکه شخصیت این اسطوره فقید را به علاقه مندان و بخصوص نسل جدید بسکتبال معرفی کرده است. فیلم «آبجی» که منتقدان، آن را فیلمی اجتماعی با بازی‌های قابل اعتنا همراه با نمایشی مهربانانه از «مادر» می‌دانند، نخستین ساخته بلند مرجان اشرفی است و در سال ۱۳۹۴ ساخته شد و بعد از حدود ۶ سال روی پرده رفته است.
 فیلم سینمایی «پسر» به کارگردانی و نویسندگی نوشین معراجی و تهیه‌کنندگی مهدی فردقادری روایتگر داستان پسر چهل ساله‌ای است که همچنان با مادر خود زندگی می‌کند. او با وجود گذر از جوانی هنوز در کودکی خود باقی مانده و در گذران زندگی به مادر محتاج است اما این واقعیت را نمی‌پذیرد. بسته فیلم‌های کوتاه «هفت» شامل فیلم‌های «تردید» علی تصدیقی، «سقف کاذب» محسن نجفی مهری، «سکون» مهدی برجیان، «قطعه ۸۵» ساخته شهرام مسلخی، «قوها سوار بر بادند» ساخته امیرمهدی صادقی، «قفل» علی جوان، «لگو» فریار حسینی از دیگر فیلم‌های سینماهای هنر و تجربه است.
 مستند «خط باریک قرمز» به‌کارگردانی فرزاد خوشدست روایت و حال و هوایی متفاوت دارد. تعدادی از نوجوانان کانون اصلاح و تربیت با تمرین‌ها و گفت‌وگوهایی که با همراهی جمعی از بازیگران شناخته شده تئاتر و سینما انجام می‌گیرد، این فرصت را پیدا می‌کنند که در حین بازگویی داستان‌های خود، به یک خودآگاهی دست یافته و زندگی را از منظری دیگر ببینند.
 مستند سینمایی «فوق ماراتن» روایت مردی روستایی در اطراف شیراز است که توانسته مسافتی را به طول ۹۲ کیلومتر بدود و رکوردی جدید ثبت کند. او در ادامه تصمیم می‌گیرد رکورددار دو ماراتن جهان شود.
 چهارم شهریورماه ۱۳۱۷، رویای صدساله ایرانیان به تحقق پیوست. ایستگاه سمیه، محل برگزاری جشن افتتاح راه‌آهن سراسری ایران، شاهد به‌هم پیوستن ریل‌های خطوط شمال و جنوب بود تا بعد از هفده سال تلاش، بالاخره این کمربند آهنی با بسته شدن پیچ طلایی محکم شود. «رم شهبازان» به کارگردانی محمدرضا صاحبی روایتی متفاوت از این تاریخ پرفراز و نشیب است.
 «صحنه‌هایی از زندگی یک کارآگاه» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی سیدعلیرضا رسولی‌نژاد، درباره پسر جوانی به اسم بهراد است که به فیلم‌های کارآگاهی علاقه دارد. در یک روز پاییزی نامه مشکوکی به دستش می‌رسد، او با خواندن نامه درگیر ماجرایی کارآگاهی می‌شود.
 «ملاقات‌های شگفت‌انگیز» ساخته مهدی ارجمند، مستندی آرشیوی است که با به‌کارگیری جلوه‌های ویژه، فضایی بینامتنی میان جهان‌بینی، گفتمان‌ها و دیدگاه‌های افراد مشهور و نام‌دار تاریخ به‌ وجود آورده است. مستند «خواب ابراهیم» ساخته محمود کریمی، مراحل ساخت فیلم «چ» ساخته ابراهیم حاتمی‌‌کیا را به تصویر کشیده و این کارگردان را در فرایند ساخت فیلم سینمایی «چ» در مرکز توجه خود قرار می‌‌دهد. «این‌جا کن است، نیست» به کارگردانی علیرضا غفاری این روزها در سینماهای هنروتجربه در حال اکران است. جوانی به‌ نام سیاوش شیری دایرة المعارف کاملی از سینمای هالیوود است و تمام اطلاعات سینماگران جهان را با حاشیه‌های آنان در ذهن دارد.
 «سبالو» به کارگردانی محسن نساوند و تهیه‌کنندگی فاطمه معتمدآریا روایتی از زندگی محمود بردک نیا نوازنده سازهای کوبه ای است که اصالتی آفریقایی دارد و سال ها پیش اجدادش از زنگبار، جنوب تانزانیا به بوشهر مهاجرت کردند.
 فیلم سینمایی «مکالمات» ساخته رضا رزم داستان بیژن است که تنها زندگی می‌کند و مجرد است. او دانش‌آموخته فیزیک و به تدریس مشغول است و مدتی است که می‌خواهد دلیل اصلی این را ‌که چرا از نگاه دیگران انسان موفقی نیست در خودش پیدا کند. مستند «کودتای ۵۳» به کارگردانی تقی امیرانی در سی‌ونهمین جشنواره ملی فیلم فجر حضور داشت و سیمرغ بلورین بهترین مستند را از آن خود کرد. تقی امیرانی مستندساز ایرانی ساکن انگلیس و والتر مرچ، تدوینگر حین تحقیق برای ساخت فیلم مستندی دربا‌ره کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به مدارک و اسنادی دست یافت که نه تنها امکان بیان روایتی دقیق‌تر از کودتا را فراهم آورده است بلکه بسیاری از زوایای تاریک تاریخ ۶۷ ساله‌ این رویداد را نیز روشن کرده است. امکان تماشای آنلاین این فیلم در بخش هنر و تجربه سایت هاشور نیز وجود دارد. «بی‌گاه» داستانی غیرخطی است که داستان هامین را از کودکی تا به امروز روایت می‌کند. «بی‌گاه» اگرچه فیلمی تجربی و اولین ساخته بلند پویا اشتهاردی ا‌ست با همراهی تیم حرفه‌ای ساخته شده و توانایی همراه کردن مخاطب با خود را دارد. مستند «کیارستمی و عصای گمشده» به کارگردانی محمودرضا ثانی و تهیه‌کنندگی بهروز نشان روایتی از نوع نگاه کیارستمی به زندگی و سینما است.
 «وقتی پروانه شدم» به‌کارگردانی آرش زارع، روایتی از زندگی یک زن است: «یک زن ساده اما مهربان زندگی سخت و نامطبوع خود را با همسرش پشت سر می‌گذارد. بعد از اینکه ناخواسته باعث مرگ شوهرش می‌شود، زندگی جدیدی را با بدن شوهر مرده‌ خود آغاز می‌کند.»  «خنده در تاریکی» مستندی درباره سیر تحولات تاریخ تئاتر اصفهان از آغاز تا امروز است. در این فیلم چهره‌هایی چون علی رفیعی، رضا ارحام صدر، نصرت‌الله وحدت، کیومرث پوراحمد و… به روایت تاریخ تئاتر اصفهان پرداخته‌اند. زنده‌یاد پرویز پورحسینی گویندگی گفتار متن آن را برعهده داشته است.
 «چی‌چکا» قصه‌ شب مستندی ریتمیک و مردم‌نگار ساخته‌ رها فریدی، روایت‌گر زندگی پرچالش ابراهیم منصفی ترانه‌سرای هرمزگانی‌ است که در حال حاضر در سینماهای هنر و تجربه در حال اکران است.
 مستند «قصه بولوار» ساخته داوود اشرفی به وقایع مختلف و حوادث اجتماعی‌ای که با بلوار کشاورز پیوند خورده‌اند، می‌پردازد.
 «منگی» اولین تجربه کارگردانی فیلم بلند داستانی رسول کاهانی است که به شیوه‌ پلان-سکانس و بدون هیچ‌گونه تقطیع نما فیلم‌برداری شده است و تجربه‌ای نو از لحاظ شکست زمان به آینده، گذشته و حال در طول ۸۲ دقیقه زمان فیلم دارد. الهام حسامی کارگردان مستند «ماه در تکه آینه» با همراهی نرگس آبیار، الناز شاکردوست، هوتن شکیبا، فرشته صدرعرفایی، شبنم مقدمی، پدرام شریفی، امین میری، آرمین رحیمیان و بانیپال شومون به چگونگی ساخته شدن فیلم «شبی که ماه کامل شد» از شکل‌گیری ایده تا پایان فیلم‌برداری و بازتاب‌های جهانی آن پرداخته، همچنین در این فیلم با شخصیت‌های واقعی در خانواده فائزه منصوری گفت‌و‌گو شده است.