تصمیم با مخاطب است

سجاد نوروزی
سینمادار و عضو شورای صنفی نمایش
اگر تحلیل درستی از گزاره‌ها نداشته باشیم طبعاً به نتایج نادرست می‌رسیم و نتایج نادرست، سیاستگذاری‌های غلط در‌پی دارد. در مقوله اکران، تا به امروز با فقدان نگاه فنی و راهبردی مواجه بودیم. بر همین اساس تحلیل‌های غلط از آن منتج می‌شد و به تبع آن سیاستگذاری‌ها هم نادرست بود. تحلیل‌های خام و سستی که درباره اکران سینما در بحران کرونا می‌شد حاصل همین فقدان نگاه فنی بود. پیش‌بینی می‌کردند که سالن سینما موجودیتش را از دست داده و بعد از کرونا هم مخاطبان به سینما برنمی‌گردند. در همین ایام با اکران یک فیلم دارای مخاطب، بطلان این نظریه آشکار شد. می‌گفتند با رشد و رونق vodها مخاطب از سالن سینما خداحافظی خواهد کرد اما امروز با وجود جاافتادن پلتفرم‌های نمایشی، شاهد سلام گیشه به رونق هستیم. با اکران فیلمی که سازنده‌اش اعتماد مخاطبان را حفظ کرده از یک‌سو شاهد بازگشت مخاطب به سینما و از سوی دیگر اقبال صاحبان آثار به اکران هستیم. آثار اصغر فرهادی همیشه کنجکاوی‌برانگیز است و رغبت مخاطب برای تماشای آن بالاست. به یاد داشته باشیم که این میزان فروش حاصل ظرفیت 50 درصدی سالن‌های سینماست و در شرایط عادی به‌طور حتم فروش این فیلم چند برابر می‌شد. در کنار اکران یک فیلم پرمخاطب، فروکش کردن بحران پاندمی کرونا، واکسیناسیون عمومی و... فضایی ایجاد کرده که می‌شود به رونق دوباره سینما امید بست. حالا اغلب صاحبان آثاری که برای بهتر شدن شرایط منتظر ماندند و همچنین فیلمسازان سرخورده از شرایط اکران آنلاین، به اکران در سینماها ترغیب شده‌اند. باید منتظر ماند و دید چه سرنوشتی در انتظار آنهاست و فیلم‌شان در گیشه با چه استقبالی مواجه خواهند شد. آنچه به‌طور قطعی می‌توان درباره آن نظر داد این است که سالن‌های سینما به فیلم‌هایی اختصاص خواهند یافت که مخاطب دارند. دیگر هیچ سینماداری چراغ سالن‌اش را برای فیلم بدون مخاطب روشن نمی‌کند. در دو هفته گذشته فیلم‌های بسیاری متقاضی اکران شدند و همزمان زمزمه‌های نگران‌کننده درباره ویترین شلوغ اکران پاییز به گوش رسید. به عنوان عضوی از شورای صنفی نمایش باید بگویم این شورا می‌توانست اکران را مهندسی کند و مانع نمایش برخی آثار شود اما طبیعتاً چنین تصمیم‌گیری‌ جنجال‌ و حواشی زیادی به همراه داشت. با تدبیر همه اعضا تصمیم بر آن شد هر فیلمی که بتواند با 15 سالن سینما قرارداد ببندد مجوز ورود به چرخه اکران را دریافت کند. در واقع نظام عرضه و تقاضا، سرنوشت هر فیلم را مشخص می‌کند و به‌عبارت روشن‌تر این مخاطب است که تعیین می‌کند چه فیلمی اکران شود. برخلاف استدلال رایج غلط این بدان معنا نیست که فقط فیلم‌های کمدی مجال اکران خواهند یافت، در همین ایام استقبال از فیلم «قهرمان» خط بطلانی بر این فرضیه است. دیگر نگرانی مطرح شده در این ایام، احساس خطر نسبت به پدیده فیلم‌سوزی است. به اعتقاد من اساساً «فیلم‌سوزی» واژه بی‌معنایی است. مخاطب هر فیلمی را که دوست داشته باشد می‌بیند و به‌طور حتم، اثری در لیست انتخابش قرار می‌گیرد که دارای محتوای جذاب و تبلیغات درست باشد. نمی‌توان پشت یکسری مفاهیم پنهان شد و ضعف‌های حوزه تولید را پوشاند. فیلمی که نتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند، ارتباط با سینمادار را هم از دست خواهد داد.