پیش نویس مشترک، دستاورد وین7

گروه سیاسی/ نشست کمیسیون مشترک مذاکرات رفع تحریم بعد‌از ظهر روز گذشته برگزار شد و اعضا تصمیم گرفتند پس‌ از مذاکرات سخت و فشرده، چند روز وقفه را در دستور کار قرار دهند و سپس برای ادامه مذاکرات به وین بازگردند. در مذاکراتی که گذشت ایران و ۱+۴ به پیش‌نویس جدیدی که در آن نظرات ایران اعمال شده است، دست یافتند که در صورت نهایی شدن، این متن مبنای رایزنی‌های آتی قرار خواهد گرفت.
علی باقری پس از پایان این دور مذاکرات وین در جمع خبرنگاران گفت: درهفته گذشته و در طی مذاکرات در موضوع لغو تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای به دو سند دست پیدا کردیم که این دو سند، دیگر سند به دست آمده در ۲۰ ژوئن (مذاکرات وین ۶) نیست بلکه دو سند جدید است که براساس مواضع ایران مبنای مذاکراتی خواهد بود که در آینده نزدیک در وین آغاز می‌شود. مذاکره کننده ارشد کشورمان با اشاره به پافشاری طرف مقابل روی پیش‌نویس قبلی و مقاومت اولیه در برابر اصلاحات ایران گفت: ما براساس منطق و استدلالی که داشتیم در مقابل این موضع غیرمنطقی ایستادگی کردیم و گفتیم مواضع ما باید لحاظ شود. در طی یک هفته گذشته مذاکرات بسیار سنگین و فشرده بین طرف‌ها در سطوح مختلف برگزار شد و دیدگاه‌های طرف‌ها مبادله شد تا در نهایت اروپایی‌ها هم مجاب شدند که دیدگاه‌های ایران به عنوان مبنایی برای مذاکرات جدی و نتیجه‌بخش پذیرفته شود. وی تصریح کرد گفت‌وگوهای دور آتی می‌تواند آخرین دور مذاکرات باشد. طبیعی است طرف مقابل اگر دیدگاه‌های ما را بپذیرد، ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌توانیم به توافق برسیم. در همین خصوص «انریکه مورا» معاون دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا پس از پایان نشست دیروز (جمعه) کمیسیون مشترک برجام در جمع خبرنگاران بیان داشت که این پیش‌نویس، نظرات و پیشنهادات مختلف گروه ۱+۴ و ایران درباره رفع تحریم‌ها، مسائل هسته‌ای و ترتیبات اجرایی را شامل می‌شود. وی عنوان کرد که این امر به معنای دستیابی به توافق نیست ولی مبنای ادامه گفت‌وگوها خواهد بود. این مقام اروپایی ابراز امیدواری کرد که گفت‌وگوها ظرف چند هفته آینده به نتیجه برسد. دیپلمات ارشد چین هم گفته طرف‌ها با از سرگرفتن مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین قبل از پایان سال‌جاری میلادی موافقند. مذاکره کنندگان تروئیکای اروپایی نیز طی بیانیه‌ای با اعلام پیشرفت در مذاکرات در وین گفتند که این سه کشور به‌همراه شرکای روس، چین و امریکا آماده ادامه مذاکرات هستند.
به‌نظر می‌رسد این دور از مذاکرات در تثبیت و به رسمیت‌ شناخته شدن خواسته‌های ایران نتیجه موفقیت‌آمیزی داشته و به پیشرفت‌های قابل قبول در زمینه نگارش متن منتهی شده و چشم‌اندازی نسبتاً مثبت برای موفقیت تلاش‌های دیپلماتیک ایجاد کرده است. مذاکرات رفع تحریم که از هشتم آذرماه شروع شده نشان می‌دهد برخلاف برساخت رسانه‌ای بسیاری از منتقدان داخلی و خارجی، تیم مذاکره‌کننده آماده است تا در ازای رفع همه تحریم‌هایی که پس‌از توافق سال 1394 صورت گرفته به تعهدات برجامی بازگردد.
تیم مذاکره‌کننده کشورمان همزمان با گفت‌وگوهای وین روابط خود را با آژانس حفظ کرده است. هرچند ایران به انحراف آژانس از مسئولیت‌های فنی و سایه انداختن موضوعات سیاسی بر فعالیت‌های این نهاد انتقاد دارد اما همواره روابط خود را بر اساس پادمان پیش برده تا در خصوص صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان برای جهانیان شائبه‌ای وجود نداشته باشد. ایران همچنین در تفاهمی که چند روز قبل با آژانس داشت اجازه نصب دوربین‌ها در سایت تسای کرج را داد. این اقدام را می‌توان به‌عنوان نشان دادن حسن نیت ایران معرفی کرد که آمادگی دارد تا با وجود انتقادها به توافق 2015 در صورت بازگشت امریکا به تعهدات خود محدودیت‌های فراپادمانی برجام را بازگرداند.
اقتدار در حراست از منافع ملی
این انعطاف البته در چهارچوب مصوبه اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها بوده است؛ بدین صورت که دوربین‌ها به‌صورت آفلاین خواهند بود و تصاویر ضبط شده توسط آنها به هیچ عنوان پیش از رفع تحریم‌ها در اختیار آژانس قرار نخواهد گرفت. سخنگوی سازمان انرژی اتمی در این خصوص خبر داده است: نصب دوربین‌ها به این صورت انجام می‌شود که دوربین‌ها عکسبرداری خواهند کرد و عکس‌ها در حافظه دوربین‌ها حفظ می‌شوند. هنگامی که حافظه‌ها پر شوند، کارت‌های حافظه استخراج می‌شوند و در مهر و موم مشترک ایران و آژانس قرار می‌گیرند. به‌عبارت دیگر آژانس به‌هیچ وجه به این اطلاعات دسترسی نخواهد داشت. گروسی نیز این موضع را تأیید کرد و گفت «اطلاعات دوربین‌ها زمانی با ما به اشتراک گذاشته می‌شود که توافق حاصل شود و این توافق زمانی حاصل می‌شود که تحریم‌ها لغو شوند.» وی همچنین از اجازه دادن آژانس به ایران برای کار روی دوربین‌ها و رفع نگرانی‌های احتمالی ایران خبر داد.
از سویی، ایران با یادآوری وظیفه صیانتی آژانس در قبال اعضای خود بر لزوم واکنش مدیرکل آژانس به اقدامات تروریستی و خرابکارانه علیه برنامه هسته‌ای کشورمان به‌عنوان حداقلی‌ترین کار ممکن تأکید داشت و به همین دلیل آژانس مجبور شد دوبار خرابکاری علیه سایت‌های هسته‌ای کشورمان را محکوم کند. بر این اساس و به‌دلیل اتمام بخش اصلی بررسی‌های قضایی -امنیتی روی دوربین‌های آسیب‌دیده و همچنین نظر به اقدام آژانس در محکوم کردن خرابکاری در مجتمع تسا و پذیرش بررسی فنی دوربین‌ها از سوی کارشناسان ایران قبل از نصب، ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربین‌های جدید و آفلاین را به‌جای دوربین‌های آسیب دیده به آژانس داده است. پیشبرد همکاری ایران با آژانس همراه با حساسیت نسبت به منافع کشورمان نشان از این دارد که ایران اهتمام ویژه‌ای به حل مسأله از طریق همکاری و البته چهارچوب‌های قانونی موجود دارد. این مسأله در ارتباط با مذاکرات رفع تحریم با 1+4 نیز صدق می‌کند. ایران همواره اعلام کرده که آماده بازگشت به توافق 2015 است و در صورتی که همه تحریم‌های ضدایرانی وضع شده که قرار بوده از همان سال لغو شود برداشته شود و تضمین‌های لازم راستی آزمایی در خصوص آن صورت بگیرد می‌توان به احیای آن امیدوار بود.
اقدامات مخرب سه کشور اروپایی
با وجود اینکه طرفین مذاکرات از جمله چین، روسیه و اتحادیه اروپا همواره از سازنده بودن گفت‌و‌گوها خبر داده‌اند اما شنیده‌ها حاکی از آن است که سه کشور اروپایی برای تخریب روند مذاکرات وین حتی با طرف‌های مذاکره، از جمله اتحادیه اروپا، چین، روسیه و حتی امریکا به تنش رسیده‌اند. در همین خصوص ایرنا به نقل از یک منبع آگاه از هماهنگی سه کشور اروپایی عضو برجام با رژیم صهیونیستی درباره مذاکرات وین خبر داده و گفته که سفرها و مذاکرات مستمری میان دو طرف برای اخلال در روند گفت‌وگوها و به نتیجه نرسیدن توافق‌ها و تعهدات متقابل ۲۰۱۵ تشکیل شده است. این منبع آگاه مهم‌ترین محور مشترک آنها را نگرانی از پررنگ شدن نقش ایران در قبال تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی دانسته که موجب تضعیف حضور رژیم صهیونیستی از یک طرف و کاهش منافع اقتصادی این سه کشور اروپایی از جهت تجارت و فروش سلاح است. تروئیکای اروپا همواره در طول مذاکرات نقش مخرب خود را پیگیری کرده است اما با این حال دیپلماسی فعال کشورمان باعث شده تا دو طرف به نقاط مشترک قابل توجهی دست یابند. هیأت‌های سه کشور اروپایی در حالی برای مشورت به پایتخت‌های خود بازمی‌گردند که در متون مذاکراتی پیشرفت‌های مهمی به دست آمده است.

بــــرش
گفت‌وگوی تلفنی وزیر امور خارجه با دبیرکل سازمان ملل

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگوی تلفنی با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد اظهار کرد: تیم مذاکره کننده ایرانی با ابتکار عمل و اختیار لازم در این مذاکرات حضور دارد و با جدیت برای رسیدن به توافق خوب تلاش می‌‌کند. امیرعبداللهیان عدم وجود ابتکار عمل در طرف غربی را از عوامل کندی پیشرفت در مذاکرات دانست. وی خاطرنشان کرد: همان طور که بارها تأکید کرده‌ایم لازمه رفع نگرانی‌های ادعایی طرف‌های غربی، لغو کامل تحریم‌های برجامی است. وی تأکید کرد: ما با حسن نیت و ابتکار عمل فعال، به دنبال رسیدن به یک توافق خوب هستیم، اما زبان تهدید را به هیچ وجه برنمی‌تابیم. دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در این گفت‌وگو ضمن تشکر،  گفت‌وگوهای وین را مهم خواند و اظهار داشت: دبیرکل سازمان ملل ضمن تقدیر از اقدام جمهوری اسلامی ایران در همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و موافقت با نصب دوربین‌ها در سایت کرج، این اقدام را نشان دهنده همکاری خوب تهران با آژانس دانست که در فرایند اعتمادسازی در جریان مذاکرات تأثیر مثبتی خواهد داشت. وی تأکید کرد: ما از تمام ابزارهای سازمان ملل متحد استفاده خواهیم کرد و تلاش‌های خودمان را در پیش خواهیم گرفت تا این مذاکرات نتیجه خوبی در پی داشته باشد.