میانجیگری برای همسایه

گروه سیاسی/ روز گذشته خبر یک دیدار در تهران در میانه تأیید و تکذیب قرار گرفت اما کمی بعد «ذبیح‌الله مجاهد» سخنگوی طالبان آن را تأیید کرد. احمد مسعود، پسر احمد شاه مسعود، فرمانده نظامی شهید و وزیر دفاع پیشین افغانستان با گروه طالبان در تهران دیدار کرده است. سخنگوی طالبان در صفحه توئیترش درباره سفر روز شنبه هیأتی از طالبان به تهران نوشت: «اسماعیل خان و احمد مسعود با هیأتی از امارت اسلامی در تهران دیدار کردند. طی این نشست، امارت اسلامی به آنها اطمینان داد می‌توانند بدون هیچ نگرانی به کشور بازگردند». خبر این دیدار به شکلی دیگر از سوی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان هم تأیید شد. او روز گذشته در نشست خبری در پاسخ به سؤالی درمورد صحت و سقم دیدار اسماعیل خان و احمد مسعود با امیرخان متقی در ایران گفت: «ایران میزبان گروه‌های مختلف افغانستانی است و در این سفر هم ایران میزبان این گفت‌وگوها بوده و گفت‌وگوهای خوبی بین این رهبران انجام شده و امیدواریم نتیجه آن آینده درخشانی برای مردم افغانستان باشد». این دیدار در پی آن صورت گرفته که هیأتی از افغانستان با محوریت «مولوی امیرخان متقی» سرپرست وزارت امور خارجه طالبان در رأس یک هیأت اقتصادی و سیاسی شنبه شب به تهران سفر کرد. سفری که با هدف انجام رایزنی‌های اقتصادی جهت تحقق منافع مشترک دو کشور صورت گرفته و همچنین از فرصت آن برای گفت‌و‌گوهای داخلی در افغانستان برای تشکیل یک دولت فراگیر هم استفاده شده است. دیدار احمدمسعود و هیأت طالبان در تهران را می‌توان در امتداد چنین خواسته‌ای مورد توجه قرار داد.
تلاش برای تشکیل دولتی فراگیر
 در پی سقوط دولت اشرف غنی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان که مورد حمایت امریکا بود و پس از آن تسلط گروه طالبان بر این کشور که آن را بار دیگر به همسایه ایران تبدیل کرده است، مقام‌های کشورمان به دفعات تلاش کردند که روابط عملگرایانه‌ای با همه طرف‌های دارای نفوذ در افغانستان برقرار کنند. این در حالی است که مذاکرات جاری با طالبان و همه کشورهای مرتبط با بحران هنوز سمت و سویی برای تعیین چشم‌انداز حاکم بر افغانستان نیافته و ایران به جای شتاب در به رسمیت شناختن این گروه، در حال رصد تحولات و پیگیری منافع اقتصادی مشترک مهم میان تهران و کابل است. اما این در حالی است که پیشتر در بحبوحه تسلط تدریجی طالبان بر همه بخش‌های حاکمیت افغانستان، جبهه‌ای در برابر طالبان در دره پنجشیر در شمال شرقی کابل شکل گرفت که احمد مسعود، پسر احمد شاه مسعود فقید به چهره اصلی آن تبدیل شده بود. او اما در همان آغاز تلاش‌های خود برای تغییر وضعیت بحرانی افغانستان در گفت‌وگو با تلویزیون العربیه گفت:«برای اداره کشور یک دولت فراگیر لازم است که طالبان نیز بخشی از آن خواهد بود، اما اگر طالبان مذاکرات را رد کند، جنگ غیر قابل اجتناب خواهد بود».
اگرچه احمد مسعود پس از اتفاقات به‌صورت رسمی از دولت‌های غربی بویژه فرانسه و امریکا درخواست کمک کرده بود اما تأکید بر تشکیل یک دولت فراگیر خواسته‌ای بود که پیشتر تهران در فرآیند مذاکرات صلح در افغانستان عنوان می‌کرد. حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران در امور افغانستان در جریان سفری که آبان ماه گذشته به افغانستان داشت، تأکید کرد که باید در افغانستانی که به دست خود مردم افتاده، یک حکومت مقتدری شکل بگیرد که خواسته همه مردم باشد.
این مهم را حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه نیز در دیدار روز گذشته‌اش با امیرخان متقی مورد توجه قرار داد. امیرعبداللهیان، ضرورت تأمین شاخص‌های قابل قبول در این خصوص را مورد تأکید قرار داد. او همچنین تأکید کرد که منابع مالی بلوکه شده افغانستان توسط امریکا می‌باید برای ملاحظات بشردوستانه و به منظور کمک به بهبود وضعیت اقتصادی مردم افغانستان آزاد شده و در اختیار این کشور قرار گیرد.