جهانی بازیچه سیاستمداران و ثروتمندان

نیره خادمی
خبرنگار
«بالا را نگاه نکن» آخرین ساخته آدام مک کی محصول 2021 شرکت نتفلیکس، شروع درخشانی ندارد. مخاطب همان زمانی که در ابتدای فیلم متوجه سیارک و حرکت آن به سمت زمین می‌شود با خود می‌گوید؛ باز هم یک قصه تکراری، ولی حضور بازیگران درجه یک و کارنامه درخشان کارگردان، او را به تماشا ترغیب می‌کند و دست آخر هم احتمالاً از دیدن آن پشیمان نخواهد شد. قصه فیلم ماجرای پایان زندگی سیاره بی‌دفاع و آسیب پذیر زمین است و روی سخن آن با انسانی است که همه چیز را فدای فرصت‌طلبی‌های خود کرده‌. مخاطب بارها در طول فیلم حقیقت بی‌دفاعی زمین در برابر حوادث طبیعی، تغییرات اقلیمی و حتی سیاست و اقتصاد را لمس می‌کند. نکته تلخ اینکه در جریان فیلم همه از رئیس جمهور و سیاستمداران گرفته تا کمپانی‌های بزرگ رسانه‌ای و تجاری به نحوی به‌دنبال استفاده از این موقعیت برای ارتقای جایگاه خود هستند. رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در حال بلعیدن انسان، نقد، نظر و حقیقت هستند و همه چیز در هیاهوی پوچ، رنگ می‌بازد. فاجعه از حد گذشته و واقعیت ترسناک آن جهان تبدیل به کمدی در میان دیالوگ‌ها و موقعیت‌های فیلم شده است. در چنین جهانی فریاد دانشمندان برای نجات زمین و بشریت راه به جایی ندارد و آنچه اهمیت دارد، ارزیابی نفع این جریان برای سیاستمداران و صاحبان سرمایه است. Don’t Look Up نقدی تمام عیار است، هیچ ابایی هم ندارد از اینکه رئیس جمهور را زنی بی‌فکر و تشنه قدرت نمایش دهد. ترکش انتقاداتش، دامن شرکت‌های پیشتاز در حوزه فناوری، سلبریتی‌ها و حتی دانشمندان را هم می‌گیرد. لئوناردو دی‌کاپریو، جنیفر لارنس، مریل استریپ و کیت بلانشت از جمله بازیگران شناخته شده آخرین اثر سینمایی مک کی هستند؛ کارگردانی که پیش از این آثار موفقی چون معاون، مردانی دیگر و رکود بزرگ را در کارنامه خود داشته است. او البته تنها به بازیگران قناعت نکرده و در این فیلم از حضور آریانا گرانده و کید کادی، دو چهره مطرح دنیای موسیقی هم کمک گرفته است تا در کنار طرح مسائل دنیای سلبریتی‌ها، بخشی از بار موسیقایی را بر عهده آنها بگذارد. «بالا را نگاه نکن» قطعاً شاهکار نیست اما در میان 10 فیلم برتر سال 2021 قرار گرفته و اثری سرگرم کننده، هشدار دهنده و البته ترسناک است. هشدار دهنده از این جهت که مردم و طبقه متوسط تنها بازیچه کمپین‌های تبلیغاتی سیاستمداران از رئیس‌جمهور به رئیس جمهور دیگرند و در نهایت رنج مردم دستمایه فریب همان مردم قرار می‌گیرد و ترسناک از این جهت که سرمایه‌داران حتی از رنج جامعه برای خود کیسه‌ دوخته‌اند و به وقت بحران راه نجات خود را پیدا می‌کنند و می‌روند.