نمایشگاه مجازی ، تسهیل در دسترسی به کتاب

اسماعیل امینی
شاعر و استاد دانشگاه
درباره اهمیت استمرار نمایشگاه مجازی کتاب تهران و تبدیل شدن آن به مطالبه عمومی معتقدم اگر تجربه نمایشگاه مجازی کتاب مقدمه‌ای برای روش جدید معرفی، پخش و رساندن کتاب به دست مخاطبان باشد اقدام بسیار خوبی است؛ چرا که کتاب باید به‌صورت طبیعی پخش شود. نمایشگاه فیزیکی یا مجازی کتاب باید محل معرفی کتاب باشد نه صرفاً محل فروش کتاب؛ اما در کل نمایشگاه مجازی کتاب در چرخه بازار کتاب بسیار اثر‌گذار است.
اما درباره اثر برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران در ارتباط و تعامل بین ناشران و مخاطبان باید گفت که در این زمینه نمایشگاه مجازی کتاب تهران اثرگذاری بسیار خوبی دارد که در دوره اول هم اثر مثبت خود را نشان داد. نمایشگاه مجازی کتاب تهران برای بسیاری از ناشران که به بازار پخش دسترسی نداشتند موقعیتی ایجاد کرد تا آثار برجسته خود را معرفی کنند.از این نظر نمایشگاه مجازی کتاب کار موفقی است که بسیار منظم هم برگزار شده و باید به‌صورت مستمر برگزار شود.
در پاسخ به این سؤال که نمایشگاه مجازی چقدر در جلوگیری از کتاب‌سازی، عرضه کتاب‌های قاچاق یا تخفیف‌های غیرمتعارف اثر دارد هم معتقدم در اینکه نسخه اصلی و قانونی عرضه شود تأثیر دارد اما از طرف دیگر برای کارهای غیر قانونی باید اقدامات قاطع‌تری صورت بگیرد. از سوی دیگر نمایشگاه مجازی کتاب سبب عرضه کتاب به علاقه‌مندان در مناطق دوردست هم شده، نمایشگاه مجازی کتاب با توجه به اینکه پست کتاب هم در آن به‌صورت رایگان انجام می‌شود به‌طور قطع برای مخاطبان کتاب ایجاد انگیزه می‌کند. اما مقدار یارانه‌ای که برای آن قرار دادند بسیار کم است و با ۲۰۰ یا ۳۰۰ هزار تومان تنها می‌توان دو کتاب خرید. اگرچه برای خرید کتاب نباید یارانه داد که از آن طرف قاچاق کتاب صورت گیرد بلکه باید از ارسال رایگان کتاب حمایت کرد.
بسیار خوب است که نمایشگاه مجازی کتاب از نمایشگاه فیزیکی پشتیبانی کند. اگر نمایشگاه مجازی فقط به‌عنوان فروشگاه مجازی نباشد و وسیله ارتباط ناشر، مؤلف و مخاطب باشد بسیار عالی است. در نمایشگاه حضوری جلساتی برگزار می‌شد و معرفی کتاب و دیدارهایی صورت می‌گرفت. نباید در نمایشگاه مجازی کتاب این موارد از بین برود. اما نکته دیگری که نباید فراموش شود این است که باید کتاب‌ها به لحاظ محتوایی ارزیابی شوند. کتاب‌های زرد روانشناسی، کتاب‌های تست، کنکور و کتاب‌های کمک درسی  را نباید به معنای دقیق ، کتاب حساب آورد. آنها صرفاً حجم کتاب‌ها را زیاد می‌کنند و جلوی دیده شدن کتاب‌های واقعی را می‌گیرند. باید یک حد کیفی برای نمایشگاه قرار داده شود تا فقط این کتاب‌ها اجازه شرکت داشته باشند و ناشر خوب و ناشر بی‎اعتنا هم از یکدیگر متمایز شوند. من بسیاری از کتاب‌ها را دیده‌ام که حتی ویراستاری ساده اولیه هم نشده و ناشر بدون هیچ تعهدی آن را چاپ کرده است. باید جایی باشد که کتاب ناشران را ارزیابی کند تا ناشران خوب از کار خود دلگرم شوند.