برای این رونق برنامه داشته باشیم

رها حاجی زینل
کارگردان تئاتر
تماشاخانه‌های تئاتر تهران پس از‌ گذار از دوران اوج کرونا، شب‌های پررونقی را پشت سر می‌گذارند، شب‌هایی که برای هنرمندان این عرصه پس از روزهایی سیاه به رؤیایی دست نیافتنی مبدل شده بود، بدون شک کاهش بیماری کرونا و از سویی ادامه روند واکسیناسیون دلیل اصلی برای اجرای بیشتر تولیدات و همچنین اطمینان دوباره مخاطبان برای حضور در سالن‌های نمایش بوده است. طبیعتاً برای من و هر کدام از اهالی تئاتر کشور رونق فعلی تماشاخانه‌ها امیدوارکننده است؛ البته به نظر من این استقبال قابل پیش‌بینی بود، چون از سویی گروه‌های نمایشی بیش از دو سال نمی‌توانستند در شرایطی ایده آل آثارشان را روی صحنه ببرند و به نوعی طی دو ماه گذشته ما شاهد اجرای تعداد زیادی تئاتر هستیم که در این مدت تولید شده‌اند، از طرف دیگر مخاطب هم عطش تماشای تئاتر را درون خود احساس می‌کرد، مخاطبی که نتوانسته بود با اجراهای آنلاین ارتباط برقرار کند و بار دیگر می‌خواست تا اجرای صحنه‌ای را از نزدیک لمس نماید. همه اینها مهم است اما باید مراقب هم باشیم که مخاطب به یکباره دل‌زده نشود، به این معنا که حال که مخاطبان بیشتری از آثار استقبال می‌کنند ما هم به‌عنوان تولید کننده باید آثاری فکرشده را روی صحنه ببریم، تعداد زیادی از مخاطبان امروز تئاتر کسانی هستند که تماشاگر همیشگی نبوده‌اند و ما اگر اثر خوبی به آنها ارائه دهیم می‌توانیم آنها را برای آینده تئاتر نیز حفظ کنیم، زیرا بخواهیم یا نخواهیم این موج کنونی فروکش می‌کند و ما باز هم باید دلبسته مخاطبان همیشگی تئاتر باشیم. این رونق نباید ما را دچار سوءتفاهم کند، این رونق کاملا طبیعی و براساس نیاز دوساله مخاطب و هنرمند شکل گرفته و توقع زیادی است اگر انتظار داشته باشیم که این رونق به‌صورت مداوم ادامه داشته باشد. آنچه مسلم است اینکه طی دو سال گذشته هنرمندان بنام تئاتر اثری را روی صحنه نبرده‌اند، این اتفاق کاملا دوسویه است؛ اینکه ما می‌توانستیم به کشف استعدادهای جوان و فروخورده‌ای که هیچ وقت سالن به آنها نمی‌رسید بپردازیم، از طرفی همین نبود نظارت بر کیفیت و روی صحنه بردن اثر به هر قیمتی در سال‌های کرونایی باعث شد تا برخی افراد وارد این عرصه شوند که شاید اگر بازار رقابت متعادل بود از لحاظ کیفی حذف می‌شدند. از نظر من ورطه کنونی بسیار حساس است، زیرا ما خودمان باید حواسمان به آثار و مخاطب باشد، از تئاتر دولتی که هیچ وقت آبی گرم نشده و مطمئن باشید شاهکار مدیریت دولتی را در آثار منتخب و چگونگی جشنواره تئاتر فجر خواهیم دید، اما اگر خود اهالی تئاتر به فکر مخاطبان امروز نباشند بار دیگر و بعد از فروکش کردن موج کنونی باید به سختی شاهد پرشدن سالن‌های تئاتر باشیم. البته اگر تئاتر کشور در شرایط خوبی به سر می‌برد امروز پر شدن یک سالن موضوع موفقیت این هنر نمی‌شد، اما با وضع موجود حال که رونقی نسبی به تئاتر بازگشته باید با درایت و برنامه‌ریزی آن را حفظ کنیم.