درآمد 21 هزار میلیارد تومانی با استخراج رمزارز

سوسن صادقی
خبرنگار
«به تازگی لطف‌الله سیاهکلی نماینده قزوین و عضو کمیسیون صنایع گفته که با حمایت از صنعت استخراج رمزارز می‌توان برق ایران را به کل دنیا فروخت، چراکه رمزارز معادل انرژی است. اگر انرژی مصرف شده و رمزارز تولید شود، می‌توان بواسطه آن برق کشور را به دورترین نقاط دنیا فروخت.» اما استخراج رمزارز چقدر می‌تواند به صادرات انرژی کشور به دورترین نقاط کشور کمک کند؟ برای رسیدن به این خواسته چه اقدام‌هایی باید در کشور در حوزه استخراج رمزارز صورت بگیرد؟ کارشناسان حوزه استخراج رمزارز (ماینینگ) معتقد هستند اگر حتی برق را با قیمت صادراتی 1650تومان دراختیار فعالان صنعت رمزارز قرار دهند در مقایسه با دیگر صنایع درآمدی 21هزارمیلیارد تومانی برای وزارت نیرو دربرخواهد داشت.
پیشتازی درآمدزایی با رمزارز
امید علوی رئیس هیأت‌مدیره انجمن بلاک‌چین ایران معتقد است اکنون برق را معادل قیمتی (3 یا 4 سنت)به‌ازای هر کیلووات به برخی کشورها صادر می‌کنیم بنابراین اگر برق را به همان میزان دراختیار تولیدکنندگان رمزارز داخلی دهیم، بدون‌شک نه تنها بازگشت پول آن سریع‌تر خواهد بود، بلکه در کنار آن اشتغالزایی نیز به‌وجود خواهد آمد.
علوی به «ایران» گفت: اکنون در صادرات انرژی اتلاف و هدررفت زیادی وجود دارد و عملاً معادل صادرات به داخلی‌ها برق فروخته می‌شود و حتی با اقدام‌هایی که وزارت نیرو انجام داد، پول برق را دو ماه زودتر از استخراج‌کنندگان دریافت می‌کند.
وی افزود: توسعه صنعت استخراج رمزارز با توسعه صنعت برق (تولید و توزیع) مساوی است. درآمدی که صنعت استخراج رمزارز برای برق کشور دارد، می‌تواند این صنعت را از ورشکستگی نجات دهد. به‌عنوان مثال اگر ما 1500مگاوات برق را با نرخ 1650تومان به صنعت استخراج رمزارز اختصاص دهیم در سال تقریباً عددی بالغ بر 21هزارمیلیارد تومان برای وزارت نیرو درآمد خواهد داشت این درحالی است که اگر همین مقدار برق را به دیگر صنایع ارائه دهیم تنها معادل 3هزار میلیارد تومان برای صنعت برق درآمد خواهد داشت.
به گفته این فعال رمزارز صنعت استخراج رمزارز در مقابل با سایر صنایع بسیار متفاوت است. ما می‌گوییم اشتغال پایین است اما اقتصاد دیجیتال نشان داده اشتغال متفاوتی نسبت به دیگر صنایع دارد و تقویت صنعت استخراج رمزارز می‌تواند به بقیه صنایع کمک کند.
این کارشناس در ادامه گفت: صنعت استخراج رمزارز می‌تواند تولید برق و اشتغال را تقویت کند به ‌طوری که با اختصاص 1500مگاوات می‌توان براحتی تا 15 الی  20هزار اشتغال مستقیم ایجاد کرد و در کنار آن می‌توانیم باعث رشد اقتصاد دیجیتال در کشور شویم.
وی افزود: بسیاری از کسب‌وکارها در کرونا آسیب دیده و تعطیل شدند ولی صنعت استخراج رمزارز حتی در این بحران کنونی هم می‌تواند سالم بماند و به اقتصاد کشور و تولید ناخالص ملی کمک کند.
به گفته این فعال درآمدی که 1500مگاوات می‌تواند برای کشور داشته باشد، در صنعت فولاد تنها نیم میلیارد دلار بیشتر از صنعت استخراج رمزارز است این درحالی است که بازگشت سرمایه صنعتی مانند فولاد تقریباً 7 سال زمان می‌برد ولی برای استخراج رمزارز یکسال و نیم زمان نیاز است مهمتر اینکه صنعت فولاد و پتروشیمی امکان جابه‌جایی از یک جا به جای دیگر را ندارد و زمانبر و هزینه‌بر است ولی صنعت استخراج رمزارز می‌تواند در هر مکانی قرار بگیرد و جابه‌جا شود و بشدت برای سرمایه‌گذاری جذاب خواهد بود.
علوی در ادامه گفت: دولت جدید باید رویکرد تنظیم‌گری و توسعه برای این صنعت داشته باشد و اشتباه گذشته را تکرار نکند، چراکه قوانین اشتباه گذشته باعث شد تا 2هزار مگاوات ماینینگ زیرزمینی و غیرقابل کنترل داشته باشیم.
وی افزود: نباید غافل شد که اگر رویکرد درست نشده و سلبی برخورد شود، باعث چند برابر شدن ماینینگ زیرزمینی خواهد شد و حتماً به کشورفشار می‌آورد چون فعالان غیرقانونی ماینینگ در نقاطی مانند منازل و انشعابات غیرمجاز یا صنعتی و کشاورزی و...فعالیت خواهند کرد که بدترین نقطه است به شبکه توزیع فشار خواهد آورد و برخورد با آنها هم از نظر مادی و اجتماعی بسیار پرهزینه خواهد بود.
 صادرات به قلب امریکا
افشین آشوری رئیس کیمیسون بلاکچین سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور نیز معتقد است که صحبت‌های این نماینده مجلس بسیار درست و صحیح است و امکان صادرات برق از طریق رمزارز به تمام نقاط دنیا حتی در قلب امریکا و اروپا وجود دارد.
آشوری به «ایران» گفت: با صنعت استخراج رمزارز می‌توانیم ارزش افزوده‌ای ایجاد کرده و از خام فروشی گاز و برق جلوگیری کنیم، چراکه وقتی گاز از طریق نیروگاه‌های خودتامین به برق تبدیل شود، این اتفاق شدنی است.
وی افزود: طبق تحقیق و برآوردی که ما انجام داده‌ایم اگر 450هزار مترمکعب بر ساعت که معادل 1800 مگاوات برق است را به این صنعت اختصاص دهیم و قیمت گاز را معقول (یعنی قیمت صادراتی منهای هزینه‌های انتقال یا قیمتی مانند صنایع پرمصرف) در نظر بگیریم،150 میلیارد ریال(با قیمت صادراتی) و 25 هزار میلیارد ریال (با قیمت صنایع پرمصرف) درآمد در کشور به‌دست خواهد آمد.
آشوری در ادامه گفت: به عبارتی اگر قیمت را مانند صنایع پرمصرف در نظر بگیریم، معادل 25هزار میلیارد ریال درآمد خواهیم داشت یا اگر قیمت معادل منطقی صادراتی در نظر بگیریم 130هزار میلیارد ریال تا 150هزار میلیارد ریال درآمد گازی ما خواهد بود. به‌اضافه اینکه درآمد ارزی ما نیز حداقل معادل 1.5میلیارد دلار خواهد بود و اینکه برای کشور 15هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد خواهد کرد.
رئیس کیمیسون بلاکچین سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور همچنین در تأیید صحبت‌های نماینده افزود: علاوه بر صادرات برق به قلب اروپا و امریکا اشتغالزایی و درآمدزایی ارزی سرشاری را برای کشور به ارمغان خواهد آورد و موجب توسعه صنعت نوظهور یعنی انقلاب صنعتی چهارم؛ بلاکچین کشور خواهد شد.
به گفته وی هم‌اکنون کشور روسیه در چند روز اخیر صنعت بلاکچین و استخراج رمزارز را به‌عنوان صنعت شناخته و مصوبه‌ای را ابلاغ کرده است تا از این صنعت استفاده کند.
آشوری نیز ابراز امیدواری کرد تا دولت با همتی که برای سند تحول و ساماندهی بلاکچین و رمزارزها در پیش گرفته، در سریعترین زمان دغدغه‌های بخش خصوصی را برطرف کند و با در نظر گرفتن منافع ملی در جهت توسعه صنعت بلاکچین آن سند را تصویب کند.

یادداشت

تسهیل تبدیل انرژی به رمزارز

عباس آشتیانی
رئیس انجمن بلاک‌چین کشور

یکی از مباحثی که به تازگی یکی از نمایندگان مجلس بر آن تأکید کرده است صادرات برق در قالب استخراج رمزارز به دنیاست. همان‌طور که این نماینده اشاره کردند، با استخراج رمزارز از خام فروشی انرژی چون برق جلوگیری می‌شود. بنابراین باید مسیر تبدیل بهینه انرژی را که همانا رمزارزها هستند، تسهیل کرد.
با وجود مصوبات هیأت وزیران در حوزه استخراج رمزارز و حتی تعیین تعرفه صادراتی برای انرژی آن هنوز شاهد بی‌ثباتی در حوزه تصمیم‌گیری‌های کلان این صنعت هستیم و این بی‌ثباتی در پی دستور دولت قبل در زمینه خاموشی دستگاه‌های ماینینگ فعالان قانونی در تابستان با وجود استفاده از گاز و تأمین برق خود نیز مشاهده شد.
امروزه یکی از شاخص‌های اقتصاد دیجیتال در دنیا استخراج رمزارز است و می‌تواند در افزایش سرانه تولید ناخالص ملی کشورها تأثیرگذار باشد ولی متأسفانه هنوز از این صنعت غافل هستیم و بررسی‌ها و تصمیم گیری‌ها درباره این صنعت هنوز به جایی نرسیده است و موجب شده تا هنوز نتوانیم به‌درستی از این مزایای این صنعت در کشور بهره‌مند شویم.  بارها گفته شده که صنعت استخراج رمزارز صنعتی است که محصولی تولید می‌کند که نسبت به محصولات پتروشیمی و... قابلیت صادرات و تبدیل به ارز بالاتری دارد ولی گذاشتن نرخ بالا برای انرژی آن باعث شده از دیگر کشورها عقب مانده و فرصتی مانند صادرات غیرمستقیم انرژی را نیز از دست بدهیم.  صادرات مستقیم در حوزه انرژی مانند برق ناپایدار است و وقتی نیاز کشور مرتفع شد یا صادرکننده دیگری ظهور کرد صادرات ممکن است، قطع شود. از سوی دیگر صادرات انرژی به سرمایه‌گذاری بسیار سنگینی برای احداث زیرساخت و خطوط انتقال آن نیاز دارد و باید به این هزینه‌ها، هزینه‌های استهلاک هم اضافه کرد این در حالی است که صنعت استخراج رمزارز به این میزان سرمایه‌گذاری نیاز ندارد، چرا که هزینه‌های زیرساخت و انتقال را ندارد و از سوی دیگر نگران ناپایداری صادرات هم نیست و می‌تواند تولید ناخالص ملی را نیز بهتر از دیگر صنایع افزایش دهد. در این صنعت باید مراقب از دست نرفتن فرصت‌های طلایی هم باشیم، چرا که به راحتی می‌توان سهم خود را از این صنعت از دست داد همان‌طور که با محدودیت‌هایی که کشور چین برای صنعت استخراج رمزارز در کشورش ایجاد کرد بلافاصله امریکا از این فرصت استفاده کرده و سهم بزرگی از این صنعت را از آن خود کرد و اقتصاد دیجیتال خود را توسعه داد این در حالی است که چنین فرصت‌هایی را می‌شد نصیب کشور خودمان کرد و با ارزآوری و بهره‌مندی مناسب از مالیات اقتصاد دیجیتال کشور را توسعه داد اما متأسفانه این فرصت هم از دست رفت.  باید اهمیت اقتصاد بی‌مرز و اقتصاد دیجیتال را برای کشور بدانیم. باید بدانیم که استخراج رمزارز می‌تواند محصولی تولید کند و صادرات آن و تهاتر و تبادل بین‌المللی کمترین مشکل را نسبت به سایر صنایع دارد و اینکه می‌توانیم با دید بدون تبعیض نسبت به سایر صنایع به این صنعت نوظهور نگاه کنیم.