کمبود کشتی‌های رو- رو و چند نکته

حمیدرضا آبایی
 مدیرکل بنادر و دریانوردی گیلان
در بنادر جنوبی حاشیه خزر، ظرفیت‌های بالایی داریم که باید مورد استفاده قرار گیرد. این ظرفیت‌ها بیش از عملکرد ما است. ظرفیت بنادر شمالی ما 35میلیون تن است که درحال حاضراز 6میلیون تن آن استفاده می‌شود.
با توجه به شرایط خاص دریای خزر، کالاهای مختلفی از بنادر خزر ترانزیت می‌شود، به همین دلیل باید اقداماتی اساسی در بنادر انجام گیرد تا هم صاحبان کالا و هم ذینفعان حمل‌ونقل دریایی از ظرفیت بنادر خزر استفاده بهینه کنند. برای استفاده از ظرفیت بنادر شمالی باید زیرساخت‌ها را آماده کنیم تا ترانزیت هر نوع کالایی از این منطقه امکان‌پذیر باشد.
شرکت‌های کشتیرانی در این منطقه با تخفیفات کاهش کرایه حمل و ارائه سرویس‌های منظم می‌توانند بیشترین جذب بار را داشته باشند. از سوی دیگر ارائه خدمات به‌موقع به صاحب کالا در افزایش ترانزیت از بنادر شمالی مؤثر است.
با فراهم آوردن امکانات، باید شرایطی ایجاد شود تا با ترغیب صاحبان کالا آنها بتوانند بار خود را از مسیر دریایی ایران به سمت کشورهای اروپایی انتقال دهند.
یکی از الزامات رونق حمل‌ونقل دریایی در شمال کشور، استفاده از کشتی‌های رو-رو و کشتی‌های کانتینری است. کانتینر قابلیت انتقال هر نوع کالایی را دارد، امنیت آن برای حمل بالا است و قابلیت ردیابی دارد. زیرساخت‌های حمل‌ونقل کانتینری و حمل با کشتی رو-رو در بنادر شمالی آماده است. برای استفاده از این زیرساخت‌ها باید از شناورهای مجهز استفاده کنیم. رشد ترانزیت دریایی؛ شناورها و تجهیزات خاص خودش را نیاز دارد.
از نظر اسکله، ترمینال و... مشکلی برای حمل‌ونقل کانتینری نداریم و باید بنادر را به کشتی‌هایی مجهز کنیم تا کانتینرها را جابه‌جا کنند.درحال حاضر در دریای خزر کمبود کشتی‌های
رو-رورا داریم. کشتی‌های رو-رو، کامیون را با بار جابه‌جا می‌کنند اما با خروج کامیون از کشتی برای تأمین سوخت و قیمت سوخت کامیون‌ها قانون مشخصی نداریم، درحالی‌که با وضع قوانین یکپارچه و مشخص، جذب بار از خشکی به دریا رو به افزایش خواهد بود.
در روزهای اخیر مقامات اقتصادی دو کشور ایران و قزاقستان در دیدارهایی، بر گسترش تجارت میان دو کشور تأکید کرده‌اند. یکی از راه‌های توسعه تجارت به کشورهای شمالی و کشورهای اوراسیا، افزایش ظرفیت بنادر کشور در منطقه شمال و توسعه حمل‌ونقل دریایی است.
دولت قزاقستان تغییر مسیر ترانزیت کالاهای این کشور از طریق بنادر ایران را در دستور کار دارد. قزاقستان در بخش غلات و کالاهای فله تولید‌کننده است. با اقدامات انجام شده و ایجاد سیلوهای متعدد غله در بنادر ایران در خزر، درخصوص پهلوگیری و تخلیه کشتی‌های حامل بار غلات و فله در بنادر انزلی، نوشهر و امیرآباد هیچ مشکلی وجود ندارد.
در حوزه تجارت دریایی در خزر یکی از مباحث جدی در توسعه همکاری‌ها، تضمین بازگشت با بار کانتینرهای خالی است که باید در این زمینه اقدام جدی صورت گیرد.