احیای آداب و رسوم اقوام ایرانی؛ احترام به فرهنگ و هنر ایران اسلامی

مهدی توکلیان
عکاس و روزنامه‌نگار
بهار بهانه مناسبی برای بها دادن به اهل فرهنگ و هنر و رسانه است هرچند فصل‌ها با همه زیبایی‌هایشان تغییراتی در طبیعت به‌وجود می‌آورند اما شاید تغییر رنگ‌ها و آب و هوای زیست بوم انسان‌ها در ارائه آثاری هنرمندانه و خلاق تأثیرگذار باشد. آیین‌های سنتی اقوام ایرانی نیز در مناسبت‌های مختلف سال حال و هوای خاصی را در همان منطقه به یادگار می‌گذارند و بر وجود موضوعات مهمی چون نوروز و ایام آغازین بهار آداب و رسوم مردم همان منطقه و محل زندگی بار دیگر احیا می‌شود و احیا کردن و زنده نگه‌داشتن مناسبت‌ها و آیین‌های سنتی نشان از احترامی است که مردم ایران اسلامی به آیین‌های مذهبی و دینی خود داشته و دارند و همواره می‌کوشند با زنده نگه‌داشتن هردو موضوع به پاسداری از مرزهای جغرافیایی و فرهنگی ایران اسلامی بپردازند.
در طول تاریخ ایران همواره «آیین‌ها و سنت ها» یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های آموزش فرهنگ و سنن و مذهب و تجمع در میان مردم بوده است؛ اجتماعی که علاوه بر تحکیم بنیان باورهای مذهبی و اعتقادی، نقش مهمی در آموزش و هدایت مردم ایران زمین، در حوزه‌های مختلف به‌عهده داشته است. همچنین در کنار نقش‌آفرینی اعتقادی و آموزشی، باید از ابعاد تأثیرگذار آیین‌ها در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در تاریخ اقوام ایرانی نام برد.
متأسفانه در سالیان اخیر شاهد آن هستیم که نقوش ذی ابعاد این اجتماعات مردم محور به حدی کاهش یافته که حتی ارضای مخاطبین در حوزه‌های معنوی نیز، به خوبی صورت نمی‌گیرد و از این روست که اقبال مردم بجز در ایام مناسبت‌های خاص ملی و مذهبی، به این رویدادها کاهش چشم‌گیری داشته است. هرچند جامعه مدرن امروز تحت تأثیر فناوری‌های نوین، جهانی شدن و تأثیرات جامعه اطلاعاتی، به شبکه‌ای پیچیده تبدیل شده که ویژگی بارز آن ارتباط عمیق و گسترده عناصر فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی با یکدیگر است؛ اما بر اساس بی‌توجهی به آداب و سنن بومی و منطقه‌ای شعار محلی زندگی کردن و جهانی اندیشیدن نیز در نسل پویا و جدید ایران اسلامی کمتر تحقق یافته است و عدم تبیین و یا تبیین ناقص حقیقت اقوام ایرانی، باعث کاهش فاصله بین نسلی و در نهایت گسست بین نسلی شده است و لذا به‌راحتی می‌توان تصویری نوین از جنگ و منازعه مدرن جهان را در بین مردم مختلف مشاهده کرد جنگی که در آن ابعاد و مؤلفه‌های نرم‌افزاری بر شاخص‌های سخت‌افزاری غلبه دارد. در این میان هنرمندان و اهل فرهنگ و رسانه موقعیتی متمایز دارند. دلیل این امر به ماهیت جوامع نوین و ویژگی‌های آن باز می‌گردد. در جامعه جهانی حاضر به دلیل تلفیق فرهنگ‌ها، نمادها و نشانه‌ها به تدریج معنای اصلی خود را از دست داده و بیشتر به سمت یکسان‌سازی می‌روند. این امر باعث تقلید در ارزشها، رفتارها و سایر امور فرهنگ‌ساز و زنگ خطری برای فرهنگ‌های ضعیف و جوامع بی‌سواد از لحاظ سواد اطلاعاتی و فرهنگی است.و موضوع مهمی چون ورود افراد و گروه‌های فرهنگ ساز در جامعه ایرانی که به لحاظ تنوع و تکثر اقوام ایرانی و فرهنگ‌های بومی وآیین‌های سنتی از جوامع سرآمد جهانی به حساب می‌آیند بعید به ذهن می‌رسد و به‌راحتی می‌توان ضرورت توجه به آیین‌ها را مشاهده کرد و با بیان جهادی و تبیین روشنگرانه خصوصیات فرهنگی و هنری ریشه دار این سرزمین اصیل، به جنگ با معانی، نشانه‌ها، رسانه‌ها و فرقه‌های انحرافی وارداتی رفت و بر احیای ارزش‌ها، آداب و رسوم اقوام ایرانی همت گماشت تا وجود شبکه‌های اجتماعی واقعی و مجازی نتواند در قالب‌های مختلفی از قبیل صدا، تصویر، نرم‌افزار، بازی و... خودی نشان داده و فرهنگ بی‌هویت غرب و ضد ایرانی و اسلامی را به مردم ایران اسلامی القا کنند و بیان واضح و آشکار از عملیات استحاله فرهنگی ایرانیان، که بر عهده رسانه‌های تصویری فارسی زبان گذاشته شده است و پیکان حملات خود را بر مفاهیم اسلام، ایران، نظام اسلامی، رهبران و مردم استوار کرده‌اند از بین برود و با زنده نگه‌داشتن آیین‌ها و آداب و رسوم سنتی و آیین‌های اقوام ایرانی و معرفی این فرهنگ و میراث معنوی از انجام هرگونه تغییر رفتار و باورهای ایرانیان و نیز ایجاد نگرش منفی مردم جهان نسبت به ملت ایران در قالب پروژه «ایران هراسی» کاست و دشمنان را در رسیدن به اهداف شوم خود ناکام گذاشت.