کسب و کارهای خدماتی مبتنی بر آی تی بیشترین مشاغل آینده

حدیث حدادی
خبرنگار
شکل‌گیری کارآفرینی به مفهوم امروزی آن به مرور زمان و با پشت سر گذاشتن سال‌های متعددی رخ داده است. در این عرصه با ایجاد نگاه علمی و دانشگاهی نسل جدیدی از کارآفرینان در کشور شکل گرفت که این افراد علاوه بر استفاده از تجربیات کارآفرینان قبلی نکات علمی را نیز در کنار آن آموزش می‌بینند که همین امر موجب شده آنها بتوانند طرح‌های کسب و کار دقیق و اصولی‌تری را برای ایجاد اشتغال ارائه دهند.
در واقع در طرح‌های کسب و کار مواردی همچون فهرست اقدامات، کیفیت انجام کارها، چگونگی انجام امور، برنامه‌های تولیدی، تعداد نیروی کار مورد نیاز، برنامه‌های بازاریابی، برنامه‌های مالی و... درج می‌شود. علاوه بر آن این طرح‌ها سمت و سوی دقیق کسب و کار را مشخص کرده و اختیارات افراد را نیز در خود دارد.
امروزه کارآفرینی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در هر کشور محسوب می‌شود به طوری که افراد کارآفرین نقش مهمی در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها دارند. اهمیت این امر به اندازه‌ای است که کشورهای پیشرفته در جهان با فعالیت‌های چشمگیر کارآفرینان در عرصه ایجاد اشتغال به این جایگاه رسیده‌اند. زیرا کارآفرینان تنها به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید نمی‌پردازند بلکه با ساختار، تفکر، تحرک و فرهنگ لازم می‌توانند شرایط را برای آبادانی و پیشرفت هر کشوری مهیا کنند. در واقع کارآفرینان با استفاده از مهارت‌ها و ابتکار لازم برای پیش‌بینی نیازها و آوردن ایده‌های جدید خوب به بازار، نقشی اساسی در هر اقتصادی بازی می‌کنند. با توجه به وجود ذهن‌های خلاق می‌توان گفت به تعداد افراد، نگاه کارآفرینانه در جهان وجود دارد. در این عرصه برخی از کارآفرینان گرایش به تکنولوژی و ایجاد مشاغلی در حوزه فضای مجازی دارند و برخی دیگر نیز به سمت ایجاد مشاغل سنتی حرکت می‌کنند. اما چیزی که در تمام کارآفرینان مشترک است رفتار ارزش‌آفرین آنها می‌باشد زیرا آنها با خلاقیت ذهنی که دارند سازوکارهای قدیمی را تخریب کرده وعرصه‌ای جدید برای جامعه ایجاد می‌کنند. بنابراین زمانی که یک مدیر ذهنیت کارآفرینانه داشته باشد می‌تواند از این عرصه بیشترین بهره را برده و با کمترین هزینه بیشترین کارایی را دریافت کند.
یکی از فضاهای جدیدی که به زندگی بشر اضافه شده تکنولوژی است که می‌تواند شرایط زندگی را کاملاً دستخوش تغییر کند به طوری که بعضی از فناوری‌ها موجب دگرگونی فضای زندگی شده که یکی از آنها فضای مجازی است. مدیران و کارآفرینان می‌توانند با بستر‌سازی در آینده مشاغل قابل توجهی را ایجاد کنند که همسو با فضای مجازی و تکنولوژی حرکت کند زیرا در حال حاضر افراد جامعه تمایل دارند کالاها و خدمات خود را با بهره‌گیری از این فضا دریافت کنند.

بــــرش

رونق اشتغال روستایی در آینده

رحیم سرهنگی،  رئیس موسسه کار و تأمین اجتماعی : سازمان بین‌المللی کار اعلام کرده افرادی که در حال حاضر در رده سنی 10 تا 12 سال قرار دارند در آینده شغلی خواهند داشت که در حال حاضر وجود ندارد. علاوه بر آن در آینده مشاغلی در چند محور مختلف همچون اقتصاد دیتا و داده که شامل مشاغل مربوط به تحلیلگران داده است خواهد بود. همچنین در حوزه اقتصاد نگهداری که مربوط به نگهداری از سالمندان و کودکان می‌شود نیز در سال‌های آینده افزایش شغل خواهیم داشت. علاوه بر آن در بخش رباتیک و اقتصاد روستایی که شامل محصولات ارگانیک، بوم‌گردی‌ها و هرآنچه که به اقتصاد روستایی مرتبط باشد نیز از جمله مشاغلی هستند که در آینده با افزایش روبه‌رو خواهند بود.
ایران نیز از این روند جهانی تأثیرپذیر خواهد بود و مشاغلی از این قبیل در کشور ایجاد یا گسترش خواهند یافت. از نظر نوع فرآیند شغل نیز در آینده این گونه خواهد بود که مشاغلی که به‌صورت دورکار فعالیت می‌کنند افزایش خواهند یافت و افراد می‌توانند از منزل خود برای شرکت، سازمان یا ارگانی مشخص در کشوری دیگر خدماتی را ارائه دهند. در این راستا کلاس‌های مجازی، کنفرانس‌های مجازی و... نیز رونق خواهد گرفت.
در حال حاضر سامانه جامع اطلاعات بازار کار را در دست داریم که داده‌های تأمین اجتماعی، دانشگاه‌ها و جست‌و‌جوگران شغل را دریافت کرده و بعد از تحلیل مشخص می‌کند در 5 سال آینده به چه مشاغلی در کشور نیازمند هستیم. گفتنی است تاکنون 80 درصد کارهای مربوط به این سامانه انجام شده است.

احتمالاً بیشتر مشاغل آینده خدماتی خواهند بود

رضا محمدکاظمی مدیر گروه کسب و کار دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران: در کشورهایی همچون ایران کسب و کارهایی ایجاد می‌شوند که بسرعت از بین می‌روند زیرا قبل از ایجاد آنها برای آن کسب و کار طرحی در نظر گرفته نشده است. اما کارآفرینانی که کسب و کارهایی را راه‌اندازی می‌کنند معمولاً دارای طرح مکتوبی از کسب وکار هستند که همین امر ضریب موفقیت آنها را افزایش می‌دهد. در واقع با این روش تعداد از بین رفتن کسب و کارها کاهش پیدا می‌کند و فردی که کسب و کاری را ایجاد کرده نمی‌تواند هر زمان که تمایل داشت کسب وکار خود را تعطیل کرده و کارگران خود را بیکار کند. از بین رفتن سریع کسب و کارها لطمه‌های اجتماعی و اقتصادی را به کشور وارد می‌کند. زیرا زمانی که چنین اتفاقی دائماً در جامعه رخ دهد سایر بخش‌ها را نیز در برگرفته و به‌صورت سلسه وار آنها را نیز دستخوش ضرر می‌کند. بنابراین اولین اقدام برای آینده این است که باید حجم از بین رفتن کسب و کارها را در کشور کاهش دهیم. ایران در شرایط فعلی چندان نیازمند ایجاد کسب و کارهای جدید نیست بلکه نیاز دارد طرح‌های مناسبی برای کسب و کار ایجاد شود. اما با توجه به طرح‌های کسب وکاری که از سوی کارآفرینان عرضه می‌شود مشاغل آینده احتمالاً بیشتر مشاغل خدماتی در زمینه‌های مختلف مبتنی بر آی تی و فضای مجازی خواهد بود.

مشاغل آینده در بستر آی تی و فضای مجازی

محمد حسن مبارکی عضو هیأت علمی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران:  در آینده برای دستیابی به کیفیت مطلوب در عرصه کارآفرینی باید حضور دولت در این حوزه بسیار کمرنگ شود تا به نتایج مطلوب تری دست پیدا کنیم. ایران در عرصه کارآفرینی ظرفیت‌ها و پتانسیل قابل توجهی در کشور دارد. پتانسیل موجود در این حوزه به اندازه‌ای است که اگر دولت به این حوزه ورود نکند با فعالیت بخش خصوصی به جرأت می‌توان گفت در آینده نه چندان دور با مشاغل جدیدی مواجه هستیم. در واقع باید سیستم را به سمت مردم محوری سوق دهیم و از مقررات محوری خارج شویم.
در حال حاضر تکنولوژی با سرعت بالایی در حال گسترش است به طوری که پول در حال حذف شدن است و مرزهای اقتصادی نیز از بین می‌رود. بنابراین هر کارآفرینی که بتواند این فضا را درک کرده و به ایجاد شغل همسو با این امر بپردازد می‌تواند به موفقیت‌های قابل توجهی دست یابد. برای ایجاد شغل باید در نظر گرفت در حال حاضر مزیت نسبی با چه چیزی است و پس از آن کارآفرینان به‌دنبال ایجاد ارزش باشند.  در چنین شرایطی کارآفرینان می‌توانند از همه فناوری‌ها استفاده کرده و مشاغل جدیدی را ایجاد کنند. اما این امر بدان معنا نیست که در آینده همه مشاغل به سمت آی تی و فضای مجازی حرکت خواهند کرد بلکه برخی از مشاغل سنتی نیز همچنان وجود خواهند داشت. آینده اشتغال در کشور ما با توجه به شرایط اقتصادی، تحریم، دخالت‌های دولت در این حوزه و... به‌صورت دقیق قابل پیش‌بینی نیست. شرایط فعلی به نحوه‌ای است که بازار کارآفرینی نیازمند بستر‌سازی است تا اطلاعات منسجم شود و نگاه مسئولان کشوری نیز از پیشگیری به دستاورد تغییر کند.