رکوردزنی تجارت خارجی در زمان تحریم ها

گروه اقتصادی / تمام رکوردهای تجارت خارجی درسال گذشته شکسته شد. در این سال تحرک تجاری در شش ماهه دوم باعث شد تا نسبت به دوره‌های مشابه گذشته رکوردهای جدیدی درکارنامه این بخش ثبت شود. علاوه بر عبور تجارت غیرنفتی ایران از مرز 100 میلیارد دلار، درآخرین ماه سال گذشته نیز، بالاترین رکورد مبادلات تجاری ایران پس از تشدید تحریم‌ها شکسته شد.
با تغییر سیاست‌های دولت سیزدهم در نیمه دوم سال گذشته و دراولویت قراردادن کشورهای همسایه و منطقه، ظرفیت‌های مغفول این بخش نمایان شد و با تکیه بر این بخش، تجارت غیرنفتی ایران توانست رشد بالایی را تجربه کند، اتفاقی که علاوه بر این بخش، روی سایر بخش‌ها بخصوص بازار ارز نیز تأثیر مثبتی به همراه داشت.
 عبور تجارت از 101 میلیارد دلار
براساس آمار ارائه شده از سوی گمرک ایران، تجارت خارجی غیرنفتی در سال گذشته با عبور از مرز 100 میلیارد دلار به 101 میلیارد و 600 میلیون دلار رسید که بالاترین رقم درتاریخ کشوراست.
طبق گزارش نهایی گمرک ایران درسال گذشته مجموع تجارت به 163 میلیون و 900 هزار تن به ارزش ۱۰۱.۶ میلیارد دلار رسیده است. بر این اساس تجارت خارجی ایران در سال گذشته ۳۸ درصد در ارزش و ۱۲.۴ درصد در وزن افزایش داشته است.
این درحالی است که آمار نشان می‌دهد تجارت خارجی درسال 1399 با مبادله 145 میلیون و 700 هزار تن، 73 میلیارد دلار بوده است که نشان دهنده رشد بیش از 28 میلیارد دلاری تجارت خارجی ایران است.
همچنین صادرات غیرنفتی کشورمان درسال گذشته به122 میلیون و 700 هزار تن به ارزش 48 میلیارد و 600 میلیون دلار بالغ شده است. این رقم در مقایسه با 112 میلیون و 293 هزار تن به ارزش 34 میلیارد و 256 میلیون دلار سال 1399 حاکی از افزایش 9 درصدی در وزن و 40 درصدی در ارزش صادرات است. درواقع صادرات غیرنفتی ایران درسال گذشته بیش از 14 میلیارد دلار افزایش یافته است.
همچنین در شرایطی که واردات کشور در سال 1399 از نظر وزنی 33 میلیون و 400 هزار تن و از لحاظ ارزشی 38 میلیارد و 400 میلیون دلار بوده است، این رقم درسال گذشته به 41 میلیون و 100 هزار تن به ارزشی برابر با 53 میلیارد دلار افزایش یافته است. بدین ترتیب واردات ایران ۲۲ درصد در وزن و ۳۶ درصد در ارزش افزایش داشته است. با توجه به سهم بالای مواد اولیه تولید و کالاهای اساسی در ترکیب کالاهای وارداتی، رشد واردات نیز در جهت تقویت تولید و همچنین تأمین نیازهای بازار داخلی صورت گرفته است.
 رکوردشکنی اسفند 1400
با تمرکز براعداد و آمار آخرین ماه سال گذشته، شاهد یک رکوردشکنی دیگر درتجارت خارجی کشورهستیم. به گفته سخنگوی گمرک، تجارت غیرنفتی با ثبت حدنصاب 11میلیارد و 538 میلیون دلار در آخرین‌ ماه سال گذشته به بالاترین میزان ارزش تجاری در طول یک ماه طی چند سال اخیر بویژه در زمان تشدید تحریم حداکثری در چهار سال اخیر رسید.
براساس اعلام روح‌الله لطیفی، این میزان از لحاظ ارزش نسبت به مدت مشابه (اسفندماه 1399)، 40 درصد و نسبت به بهمن ماه 17 درصد رشد داشته است.
 در اسفند ماه گذشته، 14میلیون و 539هزار تن کالا به ارزش 11میلیارد و538 میلیون دلار بین ایران و سایر کشورها تبادل شد که سهم صادرات 10میلیون و 117هزار تن به ارزش پنج میلیارد و 102میلیون دلار و سهم واردات چهار میلیون و 422هزار تن کالا به ارزش 6میلیارد و 436میلیون دلار بود.
 5.1 میلیارد دلار صادرات
با صادرات 10 میلیون و 117هزار تن کالای ایرانی به ارزش پنج میلیارد و 102 میلیون دلار دراین ماه، نسبت به اسفند سال قبل، کاهش دو درصدی در وزن و افزایش 37درصدی در ارزش را شاهد بودیم که نسبت به ماه قبل یعنی بهمن ماه، با وجود کاهش 17درصدی در وزن، هفت درصد ارزش صادرات با رشد همراه بوده است.
در 29 روزه اسفند، چین با خرید سه میلیون و 348هزار تن کالای ایرانی به ارزش یک میلیارد و 689میلیون دلار و رشد 76درصدی نسبت به مدت مشابه و 43 درصدی نسبت به بهمن ماه در جایگاه نخست، امارات با رشد 53درصدی نسبت به اسفند 1399و 63درصدی نسبت به ماه قبل با خرید 923هزار تن کالا به ارزش 699میلیون دلار، عراق با رشد 22درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل وکاهش 25درصدی نسبت به بهمن ماه، با خرید یک میلیون و 864هزار تن کالا به ارزش 694میلیون دلار، ترکیه با 434 هزار تن کالا به ارزش 480میلیون دلار و رشد 61درصدی نسبت به مدت مشابه و کاهش55 درصدی نسبت به بهمن ماه و افغانستان با خرید 342هزار تن کالا به ارزش 184میلیون دلار با کاهش 11درصدی نسبت به مدت مشابه و رشد59 درصدی نسبت به بهمن ماه، پنج مقصد نخست صادرات کالاهای ایرانی در اسفند ماه 1400 بودند.
 6.4 میلیارد دلار واردات
همچنین چهار میلیون و 422هزار تن کالای وارده به ارزش 6 میلیارد و 436میلیون دلار در ماه اسفند از گمرکات اجرایی ترخیص شد که نسبت به مدت مشابه 52درصد در وزن و 42درصد در ارزش رشد داشته و نسبت به ماه قبل 24درصد در وزن و 26درصد در ارزش، با افزایش همراه بوده است.
در این ماه امارات با فروش یک میلیون و 258هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و 968 میلیون دلار و رشد 78درصدی نسبت به مدت مشابه و 29درصدی نسبت به بهمن ماه، چین با 468 هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و 639میلیون دلار و رشد 58درصدی نسبت به اسفند سال 99 و رشد چهار درصدی نسبت به ماه قبل، ترکیه با 254هزار تن کالا به ارزش 596میلیون دلار و رشد هفت درصدی نسبت به اسفند 99 و 26درصدی نسبت به بهمن ماه، آلمان با فروش 161هزار تن کالا، به ارزش 282میلیون دلار و رشد 58 درصدی نسبت به مدت مشابه و 117درصدی نسبت به ماه قبل و روسیه با 515هزار تن کالا به ارزش 214میلیون دلار و رشد 84درصدی نسبت به مدت مشابه و 75درصدی نسبت به بهمن ماه، به ترتیب پنج شریک اول جمهوری اسلامی ایران در تأمین کالاهای مورد نیاز کشور در اسفند 1400 بودند.
توضیحات سخنگوی گمرک درباره کالاهای عبوری و ترانزیتی کشور در ماه آخر سال 1400 نشان می‌دهد، بیش از یک میلیون و 171هزار تن کالای خارجی در اسفندماه از قلمرو کشورمان عبور کرد که نسبت به مدت مشابه، 52درصد افزایش داشته و نسبت به بهمن ماه نیز با 9درصد رشد همراه بوده است که این حجم تراتزیت خارجی در طول یک ماه حد نصاب دیگری است که در اسفند ماه، کشور به دست آورده است.