صدور بارنامه در کشور فقط به صورت الکترونیکی

معاون حمل و نقل سازمان راهداری گفت: با حذف فیزیک بارنامه، بارنامه الکترونیک تنها سندی است که در جابه‌جایی کالا استفاده می‌شود و مرجع مورد تأیید برای دستگاه‌ها است.
به گزارش سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، حمیدرضا شهرکی ثانوی معاون حمل و نقل این سازمان گفت: با حذف فیزیک بارنامه، بارنامه الکترونیک تنها سندی است که در جابه‌جایی کالا استفاده می‌شود و مرجع مورد تأیید برای دستگاه‌ها از جمله سازمان مالیاتی، دستگاه‌های نظارتی، صاحبان کالا و وزارت صمت است.
شهرکی اهم دستاوردهای حذف فیزیک بارنامه را جلوگیری از جعل بارنامه، صرفه‌جویی بیش از یکصد میلیارد تومانی در چاپ و توزیع بارنامه، تعیین مرجع واحد برای تأیید اصالت بارنامه و جلوگیری از مراجعات مکرر شرکت‌ها به بانک برای اخذ کاغذ بارنامه دانست.
معاون حمل و نقل سازمان مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته برای حذف فیزیک بارنامه را راه‌اندازی سامانه صدور کد رهگیری بارنامه، استفاده از امضای الکترونیک در ۴۶۰۰ شرکت حمل و نقل کالای برون شهری، کنترل اطلاعات ارسالی شرکت حمل و نقل با بانک اطلاعاتی ثبت احوال، ثبت شرکت‌ها، پست جمهوری اسلامی، کارت هوشمند ناوگان، کارت هوشمند رانندگان، معاینه فنی ناوگان و… برشمرد.
وی همچنین آماده‌سازی برنامه‌های کاربردی روی کامپیوتر و موبایل برای کنترل بارنامه در جاده‌ها و سایر مراکز مورد نیاز، هماهنگی با سازمان امور مالیاتی برای پیاده‌سازی دریافت حق تمبر از طریق درگاه پرداخت الکترونیک و ارسال داده‌های بارنامه الکترونیک برای دستگاه‌های مختلف از جمله ناجا و سازمان امور مالیاتی را از دیگر اقدامات صورت گرفته برای حذف فیزیک بارنامه عنوان کرد.
شهرکی درخصوص نحوه عمل حذف فیزیک بارنامه نیز گفت: شرکت حمل‌و‌نقل از طریق رایانه و با امضای الکترونیک به ارسال اطلاعات بارنامه به سازمان راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای (سازمان) اقدام کرده و این سازمان پس از کنترل داده‌ها و ارسال به بانک‌های اطلاعاتی مختلف در کسری از ثانیه اقدام به صدور کد رهگیری می‌کند که در این مرحله بارنامه الکترونیک صادر شده است. صدور بارنامه به عنوان سند رسمی حمل به استناد قانون الزام صورت می‌پذیرد و عوارض قانونی جاده‌ای از محل صدور بارنامه به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود، همچنین رابطه حقوقی میان صادر کننده سند حمل با حمل‌کننده کالا توسط بارنامه مشخص شده و تعیین ارزش بهای ارائه این خدمات یعنی صدور بارنامه اعم از کاغذی یا الکترونیکی که به عنوان فاکتور فروش ارائه خدمت تلقی می‌شود، از وظایف حمل کننده کالا است.
تاکنون شرکت‌های حمل‌و‌نقل بیشتر از بارنامه‌های سنتی و کاغذی استفاده می‌کردند. از مهم‌ترین مزایای بارنامه الکترونیکی، شفافیت در میزان پرداخت کمیسیون، عدم دستکاری بارنامه و صرفه‌جویی در هزینه صدور بارنامه‌های سنتی است. در بارنامه الکترونیکی اطلاعات مختلفی از جمله وزن بار، ارزش ریالی، تاریخ بارگیری و تاریخ تحویل، مبدأ، مقصد و سایر موارد درج می‌شود. در سال‌های گذشته که اغلب کارها به صورت دستی و سنتی انجام می‌شد بارنامه‌های الکترونیکی وجود نداشتند و اطلاعات بار به طور دستی روی کاغذ یادداشت می‌شد. این امر معایب زیادی به‌همراه داشت که می‌توان به دستکاری بارنامه و تغییر اطلاعات آن اشاره کرد. عدم دستکاری و خطای انسانی از مهم‌ترین مزایای بارنامه الکترونیکی محسوب می‌شود.
درخصوص مزایای بارنامه‌های جدید می‌توان گفت که این نوع از فرم‌های الکترونیکی به عنوان ابزاری برای امنیت کالا و بار شناخته می‌شوند. زیرا استانداردهای لازم در آن رعایت می‌شود و برقراری عدالت یکی دیگر از مهم‌ترین محاسن آن به شمار می‌رود. به گفته فعالان بخش حمل و نقل با اینکه عمر بارنامه‌های الکترونیکی زیاد نیست، اما در همین مدت شاهد تغییر و تحولات زیادی در حوزه حمل و نقل بوده‌ایم. از جمله ساخته شدن اپلیکیشن حمل‌و‌نقل بار که از طریق آن می‌توان به صورت آنلاین سفارش باربری داد و در همان ابتدا قیمت را نیز مشاهده کرد. زیرا تمام اطلاعات ناوگان حمل‌و‌نقل، بار و رانندگان کامیون به‌طور یکجا در یک سامانه مشترک ثبت می‌شود. با این کار قابلیت رصد کردن اوضاع بهتر خواهد شد.