مسجد آقا بزرگ، تنها مسجد پنج طبقه

مرجان قندی
خبرنگار
یکی از شاهکارهای معماری ایرانی را می‌توان در مساجد جست‌ و‌ جو کرد. مسجد آقا بزرگ کاشان نمونه بی‌مثالی از معماری سنتی ایرانی است. این مسجد از باشکوه‌ترین بناهای دوره قاجار به شمار می آید. ساخت این مسجد در زمان حکومت محمد شاه شروع شد و در سال‌های اولیه سلطنت ناصرالدین شاه به پایان رسید.از خصوصیات مسجد آقا بزرگ می‌توان به سردر، هشتی ورودی، حیاط (صحن) مرکزی و شبستان‌ها اشاره کرد. با وجود اینکه استفاده از سردر برای مساجد مرسوم نیست  ولی در مسجد آقا بزرگ وجود دارد. مسجد دارای دو لنگه در است که با کنده کاری، گره چینی و گل میخ تزئین شده‌اند. جالب است که تعداد گل میخ‌های استفاده شده برای تزئین درها، به تعداد آیات قرآن است.
گنبدخانه مسجد روی 8 پایه عظیم قرار گرفته که سبب خنکی فضای اطراف آن در تابستان شده است. در عین سادگی تزئینات، کاشیکاری‌های طرح گل و بوته و گل و مرغی که این مسجد دارد باشکوه است. گچبری، نقاشی، مقرنس کاری، گره چینی، یزدی‌بندی و رسمی ‌بندی‌های بنای مسجد آقابزرگ کاشان درعین سادگی چشم بینندگان را به سوی خود جذب می‌کند؛ حوض بزرگ و باغچه کناری آن به با صفاکردن مجموعه کمک کرده است. آنچه که این مسجد را تماشایی جلوه می‌دهد تزئینات و عناصر نفیس به کار رفته در آن است که هر چشمی را به خود خیره می‌کند. از مقرنس کاری سردر مسجد گرفته تا گچبری‌های ظریف و کاشیکاری چشم نواز همه و همه باعث شده‌اند تا این مسجد مورد توجه قرار گیرد و میزبان گردشگران داخلی و خارجی باشد. مسجد آقا بزرگ  تنها مسجد پنج طبقه دنیای اسلام است و همین موضوع اهمیت آن را چندین برابر می‌کند.
آنچه که مجموعه آقابزرگ را از تمامی بناهای همعصر خود متمایز می‌کند ،نه از معماری سنتی در ساخت آن پیروی شده و نه عناصر غربی در آن حضور پیدا کرده‌اند. در عین حال که این بنا بر اساس اصول معماری ایرانی ساخته شده، تفاوت‌ها و نوآوری‌های غیر قابل انکار نیز در آن دیده می‌شود. این نشان می‌دهد که معمار بنا هم به تغییرات زمانی خود توجه داشته و هم به ارزش‌های پایدارمعماری گذشته، پایبند بوده است.