در شرکت‌های دولتی به روی مردم باز شد

گروه اقتصادی / برای نخستین بار در تاریخ اقتصاد ایران، صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی اعلام عمومی شد. در این رویداد مهم که وعده آن اوایل هفته جاری از سوی وزیر اقتصاد داده شده بود، در راستای تحقق شفافیت، برای اولین‌بار صورت‌های مالی ۳۱۳ شرکت دولتی برای دسترسی عموم، روی سامانه کدال قرار گرفت. بدین‌ترتیب پس از آنکه طی روزهای گذشته برای اولین بار لیست ابربدهکاران بانکی منتشر شد، گام بلند دیگری برای ایجاد شفافیت کامل با انتشارعمومی اطلاعات دقیق مالی شرکت‌های دولتی برداشته شد. در واقع با این دست اقدامات، نور شفافیت به تمام تاریکخانه‌های اقتصاد ایران می‌تابد و همه جزئیات برای مردم روشن می‌شود. براساس این گزارش، از روزگذشته، گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی به انضمام صورت‌های مالی سال مالی ۱۳۹۸، برای ۳۱۲ شرکت دولتی اعم از مادرتخصصی، اصلی و فرعی و گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی به انضمام صورت‌های مالی سال ۱۳۹۹، برای ۳۱۳ شرکت دولتی در سامانه کدال منتشر و در دسترس عموم قرارگرفت. همچنین صورت‌های مالی حسابرسی شده هفت بانک، ۲ بیمه دولتی و چهار شرکت تابعه وزارت امور اقتصادی و دارایی درسال گذشته در سامانه کدال منتشر شد. این درحالی است که در سال‌های گذشته، پس از آماده شدن صورت‌های مالی شرکت‌های دولتی و تصویب درمجامع عمومی این شرکت‌ها، مردم هیچگونه دسترسی به این اطلاعات نداشتند. درصورت‌های مالی شرکت‌ها اطلاعات مفصل و دقیقی از عملکرد مالی شرکت‌ها شامل درآمد، هزینه، سود و زیان و نیز تعداد کارکنان منتشر می‌شود. علاوه‌بر این، در صورت‌های مالی حسابرسی شده، نحوه هزینه کرد منابع مالی که دراختیارشرکت‌ها قرار می‌گیرد یا درآمدهای عملیاتی آنها مشخص است و کارشناسان و عموم مردم می‌توانند ضمن اطلاع، نقاط ضعف و قوت شرکت‌ها را بررسی کنند. با توجه به تأثیرگذاری شرکت‌های دولتی دراقتصاد و زندگی و معیشت مردم، انتشار این اطلاعات علاوه‌بر شفافیت به بهبود عملکرد این شرکت‌ها کمک زیادی خواهد کرد. چرا که درگذشته تمام اطلاعات پشت درهای مدیران آنها باقی می‌ماند و به جز عده محدودی کسی از عملکرد آنها مطلع نمی‌شد. اما اکنون هزینه‌های مدیریت برای مدیران شرکت‌های دولتی با افزایش قابل توجهی همراه شده است، چرا که کوچک‌ترین حرکت و تصمیم و نتایج آنها جلوی چشم مردم و صاحبنظران قرار دارد. برهمین اساس مدیران این شرکت‌ها باید با دقت و وسواس بیشتری تصمیم‌گیری کنند. با این اقدام طی روزهای آینده تحلیل‌ها و گزارش‌های متعددی از عملکرد شرکت‌های دولتی در رسانه‌ها و محافل کارشناسی منتشر خواهد شد که آغاز یک حرکت مثبت و رو به جلو خواهد بود.

یادداشت
اقدامی قابل تقدیر

عباس هشی
اقتصاددان
بازار سرمایه جایی است که همه دولت‌ها مردم را تشویق به سرمایه‌گذاری می‌کنند و به تعبیری می‌توان گفت اقتدار اقتصادی هر کشوری به بازارهای مالی و پولی آن وابسته است. از این‌رو شفافیت مالی جزو لاینفک بازارهای مالی است. از گذشته نیز بازار سرمایه را از جنس اقتصاد شیشه‌ای می‌دانستند برخلاف بانک‌ها و حوزه اقتصاد دولتی که ظرفیت‌ بازار سرمایه در شفاف‌سازی را ندارد. به تعبیر دیگر می‌توان گفت پادزهر اقتصاد، شفافیت است که با توجه به اهمیت آن به‌عنوان یک اصل در جمهوری اسلامی مطرح شده است و به‌صورت مشخص در اصل 49 مورد تأکید قرار گرفته است. در همین راستا باید به اهمیت افشای صورت‌های مالی حدود 300 شرکت در سامانه کدال پرداخت. این اقدام قابل تقدیر است و ادامه روند قانون‌مدارانه‌ای است که توسط آقای میرمطهری در سال‌های 77 تا 80 پایه‌گذاری شد و پس از آن توسط آقای عبدو و صالح‌آبادی ادامه یافت. البته که با مقاومت‌هایی هم روبه‌رو می‌شدند. حال پس از انتشار صورت‌های مالی در سامانه کدال نیازمند افراد متخصص و متعهد هستیم که در نقش بازرس، گزارش‌های مالی را بررسی کنند. با این حال نباید به درج در کدال اکتفا کنیم بلکه این اطلاعات باید توسط حسابرسان مستقل و بازرسان صحت‌سنجی شود. نکته قابل توجه دیگر آن است که اگر به اهمیت شفافیت و افشای اطلاعات پی می‌بردیم آنچه در مهر سال 99 رخ داد، اتفاق نمی‌افتاد. متأسفانه سیاست‌های دولت قبل در قبال بازار سرمایه اعتماد عمومی را از بورس برگرداند و این بی‌اعتمادی به بازار سرمایه ارثیه‌ای است که از دولت قبل به دولت جدید رسید. اما با توجه به اینکه رئیس‌جمهور از سال 79 که رئیس سازمان بازرسی بودند مبارزه با فساد را از منظر پیشگیری دنبال می‌کردند اکنون هم در قامت ریاست جمهوری همان ایده را در بازار سرمایه و به‌صورت افشای اطلاعات در سامانه کدال دنبال می‌کنند. تلاش ایشان برای ایجاد شفافیت همان سیاستی است که در قوه قضائیه هم به آن جامه عمل پوشاندند. در جمع‌بندی نهایی باید گفت برای بازگرداندن اعتماد مردم به بازار سرمایه لازم است خود رئیس‌جمهور شخصاً به مسائل بازار سرمایه ورود پیدا کنند.