تئاتر، بستری برای ترویج شعائر ایرانی اسلامی

امیر امیری
کارگردان تئاتر
بسیاری تئاتر را یک محصول و پدیده غربی می‌دانند که هیچ سنخیتی با فرهنگ و شعائر اسلامی ایرانی ما ندارد در صورتی که چنین باوری نادرست است و ما اگر نگاه فرهنگی به تئاتر داشته باشیم، عمل و اجرای‌مان متفاوت می‌شود چون تئاتر به‌عنوان یک پدیده فرهنگی برای تقویت ارزش‌ها و باورهای فرهنگی است و شکافی که بین تئاتر و فرهنگ جامعه از گذشته بوده مخصوصاً چون آن را یک پدیده وارداتی می‌داند باعث شده نگاه به آن نگاهی متناسب با فرهنگ ما نباشد. این در حالی است که اگر نمایشی باشد که این نمایش در راستای فرهنگ ایرانی و اسلامی باشد خود دیدن تئاتر هم می‌تواند یکی از شعائر فرهنگی و اسلامی باشد و به‌عنوان مثال در این شب‌ها بنشینیم پای نمایشی که درباره زندگی، سیره و سوگ حضرت علی(ع) است و چنین نگاهی باعث می‌شود مسئولان فرهنگی  برنامه‌ریزی کنند تا در این ایام و ایام مشابه برنامه‌ها و نمایش‌های متناسب با این ایام داشته باشند و تئاتر هم نه تنها تعطیل نشود بلکه در چنین مناسبت‌هایی اتفاقاً ایفاگر نقش فرهنگی خود باشد. بی‌تردید نمایش‌‌هایی که رویکردی طنز دارند یا چندان مناسبتی با این ایام ندارند اجرا نخواهند داشت و منطقی پشت این قضیه است که منطق درستی است اما من این سؤال را مطرح می‌کنم که چه مشکلی دارد نمایش‌هایی که متناسب با این ایام هستند  یا دوباره روی صحنه بروند یا اجرای‌شان را ادامه بدهند؟ شب‌هایی که ایام شهادت است چه ایرادی دارد که مثلاً آثاری با موضوعات دفاع مقدس یا... روی صحنه بروند. نمایشنامه‌ای که من این شب‌ها روی صحنه‌ می‌برم پیش‌تر‌ها برای رادیو نوشتم با موضوع شخصیت‌شناسی ابن‌ ملجم. پدیده داعش و... شکل گرفته بود و در داخل کشور هم برخی تفسیرهای شخصی می‌شد از چهره ابن ملجم ملعون و خوارج و... این تفسیرهای عموماً نادرست باعث می‌شد تاریخ اسلام و علت و نحوه شهادت امام علی مکتوم بماند. ما می‌خواهیم بگوییم که جهل و خرافه در دین و توطئه‌های معاویه و... باعث شهادت حضرت علی(ع) شده است و برای این کار در مدتی که به‌دلیل ابتلا به بیماری کرونا شرایط نامناسبی به لحاظ جسمی داشتم و اصلاً امیدی به برگشت به زندگی نداشتم در همان بیمارستان کارهای تحقیقاتی این کار را انجام دادم و تبدیل به نذری شد برای خودم که اگر سر سالم از این بیماری و بیمارستان به در بردم این نذر را ادا کنم. وقتی از بیمارستان مرخص شدم هم باقی‌مانده تحقیقات و نوشتن‌اش را ادامه دادم و تبدیل شد به چیزی که قرار است در قالب نمایشنامه‌خوانی آن را روی صحنه ببریم. شاید برای آن دسته از دوستانی که اطلاع از برنامه این نمایشنامه خوانی ندارند بگویم که نمایشنامه «بازجویی» که همان‌طور که گفته شد به شخصیت شناسی ابن ملجم مرادی از حیث تاریخی و روانشناختی می‌پردازد و همزمان با ایام ضربت خوردن و شهادت مولای متقیان و تعطیلی تئاتر، از ۳۱ فروردین تا سوم اردیبهشت در تماشاخانه ماه حوزه هنری اجرا می‌شود و میلاد جباری مولانا، امیر امیری، فریاد جودی، پوریا فرجی، یاسمن پارسا، علیرضا نامنی و فائزه رضایی خوانشگران این نمایشنامه خواهند بود.