مشهد شهر برتر مناسب‌سازی اماکن مذهبی

سمیه افشین فر
خبرنگار
رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور با اشاره به اینکه شهر مشهد شهر برتر در زمینه مناسب‌سازی اماکن مذهبی است، گفت: مساجد مردمی هستند و هزینه‌های مساجد نیز توسط مردم تأمین می‌شود اما می‌توان مصوبه‌ای ارائه کرد تا مساجدی که ساخته یا بازسازی می‌شوند، رعایت اصول مناسب‌سازی در آنها الزامی باشد.
ابراهیم کاظمی مؤمن‌سرایی‎‌ رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور در گفت‌وگو با «ایران» با بیان اینکه جامعه در حال ورود به سالمندی است و فراهم کردن زمینه حضور معلولان در اجتماع و دسترس پذیر کردن فضاهای شهری و روستایی برای معلولان، سالمندان و جانبازان از اولویت‌های دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور است درخصوص وضعیت مناسب‌سازی مساجد، امامزادگان و بقاع متبرکه کشور، گفت: آمار دقیقی از وضعیت مناسب‌سازی در اماکن مذهبی وجود ندارد.
رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‌سازی کشور با اشاره به اینکه شهر مقدس مشهد و بارگاه امام علی ابن موسی الرضا (ع) چند سال است که به عنوان شهر برتر مناسب‌سازی انتخاب می‌‌شود و این نتیجه همکاری آستان قدس رضوی و شهرداری ثامن است،  گفت: یکی از مکان‌هایی که در چند سال گذشته اتفاق‌های خوبی در آن رخ داده حرم امام رضا(ع) و محدوده اطراف حرم است که تغییرات محسوسی داشته است. اگر معلولان در سال‌های گذشته در شهر مشهد تردد می‌کردند با مشکلات زیادی مواجه بودند اما اکنون به خصوص در محدوده حرم امام رضا(ع) شرایط بسیار بهبود پیدا کرده است. حتی بین خیابان‌ها و پیاده‌روها اگر میله تعبیه شده حتماً محلی برای تردد ویلچر هم ساخته شده است و کاشی‌های علامت‌گذاری شده ویژه نابینایان نصب شده است. داخل حرم هم به طور کامل مناسب‌سازی شده است و امیدواریم این مسأله در همه شهرها و مراکز دینی بسط پیدا کند بویژه مساجد که محل حضور دائمی مردم است. البته در هر استان ستاد مناسب‌سازی استان فعال است و هر دو ماه جلسه تشکیل می‌‌دهند و کمیته‌های تخصصی این ستادها جلسات منظم ماهانه دارند و برنامه‌های مناسب‌سازی را پیگیری می‌‌کنند.
وی یکی از مسائل مهمی را که موجب بهبود شرایط روحی و حتی جسمی افراد دارای معلولیت می‌شود  ارتباط با خدا و حضور در مراسم‌ دینی دانست و گفت: افراد دارای معلولیت، جانبازان، سالمندان و تمام افرادی که دچار محدودیت‌ها و مشکلات جسمی هستند با حفظ مسیر ارتباط‌شان با خدا و انجام مسائل معنوی روحیه خود را تقویت می‌کنند.
مؤمن‌سرایی با تأکید بر اهمیت جایگاه مساجد و زیارتگاه‌ها برای مردم اضافه کرد: توان‌یابان وقتی حال معنوی یا روحی خوبی ندارند با زیارت قبور اهل بیت(ع) یا حضور در مراسم هیأت‌های مذهبی، دعا و مراسم جشن و شادی اهل بیت(ع) روحیه آنها تقویت می‌شود و امید خاصی به زندگی و ادامه فعالیت در آنها ایجاد می‌شود، اما تحقق این مسأله مستلزم این است که مراکز دینی برای آنها مناسب‌سازی و مهیا شود.
مؤمن سرایی با اشاره به اینکه منظور از مناسب‌سازی، دسترس پذیری شخص دارای معلولیت است تا بتواند آزادانه، راحت و بدون کمک دیگران از همه فضاها استفاده کند گفت: متأسفانه برخی از مساجد حتی حداقل امکانات برای تردد معلولان و سالمندان و یا حتی یک سرویس بهداشتی مناسب برای این افراد را ندارند، یا در بسیاری از مساجد شبستان مخصوص بانوان در طبقات بالا هستند که حتی استفاده از آن برای بانوان سالمند هم مشکل است البته طی چند سال اخیر مساجد به این سمت و سو رفته‌اند که این مشکلات را حل کنند اما در همه مساجد این اقدامات محقق نشده است.
رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‎‌سازی کشور به مکاتباتی که با مسئولان امور مساجد برای اجرای مناسب‌سازی در مساجد صورت گرفته است نیز اشاره کرد و گفت: ما حتی خواستار برگزاری جلساتی در این خصوص با امور مساجد بوده‌ایم اما متأسفانه تاکنون این جلسه برگزار نشده است. در این خصوص عنوان می‌شود که مساجد هیأت امنایی اداره و هزینه‌های جاری مساجد توسط خود مردم تأمین می‌شود؛ مساجد با مشکلات مالی مواجه هستند و نمی‌توانند برای مناسب‌سازی هزینه کنند اما این دلیل خوبی نیست. مؤمن سرایی با بیان اینکه نیازمند ایجاد نهضت ملی مناسب‌سازی در کشور هستیم افزود: از ائمه جماعات مساجد می‌‌خواهم که خودشان مردم را توجیه کنند. مطمئن باشید مردم و خیرین خودشان دست به کار می‌‌شوند مجهز کردن یک سرویس بهداشتی یا گذاشتن یک رمپ یا بالابر اینقدر هزینه بر نیست و خیرین زیادی داریم که در مساجد هزینه می‌‌کنند و در واقع نیازمند ایجاد یک نهضت ملی در زمینه مناسب‌سازی مساجد و اماکن متبرکه هستیم. وی تصریح کرد: انتظار نداریم برای مناسب‌سازی مساجد بودجه‌ای درنظر گرفته شود چراکه مساجد مردمی هستند و هزینه‌های مساجد نیز توسط مردم تأمین می‌شود اما می‌توان مصوبه‌ای ارائه کرد تا مساجدی که ساخته یا بازسازی می‌شوند، رعایت اصول مناسب‌سازی در آنها الزامی باشد. البته از امور مساجد درخواست داریم در جلسات برگزار شده یا مکاتبات با ائمه جماعت پیشنهاد شود که شرایط ورود و خروج همه مردم به مساجد فراهم شود. رئیس دبیرخانه ستاد مناسب‎‌سازی کشور تصریح کرد: باید از هیأت امنای مساجد انتظار تحول در این حوزه را داشته باشیم و آگاهی هیأت امنای مساجد می‌تواند در این مسیر تحول ایجاد کند.
مؤمن سرایی با انتقاد از اینکه خیلی از دستگاه‌ها به جلسه با ستاد مناسب‌سازی تمایل ندارند چون فکر می‌‌کنند باید هزینه ای در این زمینه بپردازند افزود: چیزی که خلأ آن در جامعه به چشم می‌‌خورد فرهنگ مناسب‌سازی است اگر فرهنگ مناسب‌سازی بر جامعه حاکم شود تک تک افراد جامعه خود را مسئول امر مناسب‌سازی می‌‌دانند چرا که در بسیاری از مواقع کار مناسب‌سازی نیاز به بودجه و هزینه ندارد و تنها با تغییرات کوچکی اتفاق می‌‌افتد. مثلاً اگر مکانی نیازمند رمپ باشد واقعاً ساختن رمپی استاندارد نه بودجه می‌‌خواهد و نه مکاتبات اداری حتی چند نفر می‌‌توانند یک رمپ بزنند که فرد سالمند یا دارای معلولیت حرکتی به راحتی تردد کند. در واقع با نهادینه کردن فرهنگ مناسب‌سازی می‌‌توانیم در راه توانمند کردن افراد دارای معلولیت در جامعه گام برداریم و از پتانسیل این افراد استفاده کنیم یا اجازه منزوی و فراموش شدن آنها را در جامعه ندهیم.
وی در پایان به سامانه معبر اشاره کرد و گفت هم‌میهنان عزیز می‌‌توانند با شماره ۳۰۰۰۰۱۲۳۲۲ در سامانه پیامکی معبر شکایات خود را در زمینه مناسب‌سازی به ثبت برسانند تا مورد بررسی کارشناسان قرار گیرد البته  در این سامانه متأسفانه پیام‌های غیر مرتبط زیادی دریافت می‌‌کنیم اگر هم‌میهنان عزیز پیام‌های مرتبط با مناسب‌سازی را در این سامانه برای ما ثبت کنند طبیعتاً خیلی بهتر می‌‌توانیم به افراد دارای معلولیت خدمات ارائه کنیم.