کاشان از پس پذیرایی از مسافران عید فطر برنیامد

بیتا میرعظیمی
خبرنگار
در دومین روز از تعطیلات عیدفطر، بساط سفر را آماده کرده و راهی شهر تاریخی کاشان شدیم. در ابتدا جاده بسیار شلوغ و پرتردد بود، اما هرچه گذشت جاده شلوغ و شلوغ‌تر شد. جمعیت زیادی در یکی از مراکز تفریحی بین قم و کاشان برای ادای نماز و استراحتی کوتاه، توقف کرده بودند. وضعیت سرویس بهداشتی و نمازخانه بسیار اسفناک بود. مردان و زنان پیر در گرمای شدید ایستاده بودند و از لابه لای جمعیت تلاش می‌کردند تا جلوتر رفته و وضو بگیرند. هر چه به سمت کاشان نزدیک می‌شدیم، جاده پرازدحام‌تر می‌شد اما مگر ترافیک تمام می‌شد! حتی مأموران راهنمایی و رانندگی این گره ترافیکی را نمی‌توانستند باز کنند. تصور من از این حجم ترافیک این بود که گویا مردم ایران همگی کاشان را به‌عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کرده‌اند! 10 کیلومتر مانده به کاشان، ترافیک به حدی بالا بود که بسیاری از گردشگران از فرط خستگی کنار جاده توقف کرده بودند تا شاید این گره ترافیکی با گذشت ساعاتی، باز شود اما تا چشم کار می‌کرد در جاده ماشین بود و ماشین!

گردشگران عصبانی و خسته بودند!
این جمعیت پرازدحام، بالاخره در ترافیک سنگین وارد شهر کاشان شدند. تا چشم کار می‌کرد، شهر پر بود از گردشگران؛ گردشگرانی از اصفهان، شیراز، یزد و حتی شهرهای جنوبی. آنها یک ساعت و نیم در ترافیک ماندند تا به باغ فین برسند. جمعیت به حدی زیاد بود که پلیس راهنمایی و رانندگی در میانه راه، مسیر را بسته و از گردشگران خواست تا بقیه راه را پیاده طی کنند. مردم در صفی طولانی و پرازدحام ایستاده بودند تا بلیت بگیرند. اما از میان 4 باجه الکترونیکی خرید بلیت، تنها 2 باجه کار می‌کرد و بقیه خراب بود! خلاصه مردم با هر بدبختی‌ای بود بلیت‌ها را خریده و وارد باغ شدند. ورودی باغ چند فرش انداخته بودند تا مردم نماز بخوانند. اما مگر جایی برای خواندن نماز بود! از یکی از مسئولان باغ سؤال کردم چرا این همه جمعیت اینجا است؟ ایشان پاسخ داد ما هم از این حجم زیاد گردشگر بسیار شوکه شده‌ایم! خب چرا از قبل هیچ مسئولی پیش‌بینی نکرده بود این همه گردشگر به کاشان خواهد آمد؟!
 مردم همه جای باغ به‌صورت فشرده حرکت می‌کردند. جمعیت زیاد درون حمام فین موج می‌زد؛ گردشگران دسته دسته وارد شده و با فشار جمعیت، خارج می‌شدند، داخل باغ هم بسیار شلوغ بود. وضعیت داخل شهر کاشان با این حجم زیاد گردشگر، بسیار ناامیدکننده بود. رستوران‌ها و غذاخوری‌ها بسیار شلوغ و درهم و برهم بود. مردم حتی نمی‌توانستند غذا تهیه کنند. خیلی از خانواده‌ها را دیدم که به خاطر تهیه یک پرس غذا برای بچه‌هایشان التماس می‌کردند اما همه رستوران‌ها می‌گفتند غذا ندارند!

امان از پارک‌های شلوغ!
گردشگران حتی جایی هم برای اقامت پیدا نمی‌کردند. مسافران گرسنه، خسته و عصبانی بودند. خلاصه در کاشان تا چشم کار می‌کرد جمعیت بود و شلوغی و گردشگرانی ناامید و عصبانی از حجم زیاد بی‌نظمی‌ها در شهر کاشان. به راستی آیا مسئولان شهری، فرمانداری، گردشگری و نیروی انتظامی و حتی صنف رستوران‌داران و اقامتگاه‌ها نمی‌دانستند که به‌دلیل همزمانی تعطیلات عید فطر با گلابگیری در کاشان، موج سفرها به این شهر زیاد خواهد بود؟! آیا نباید از قبل مکان‌های اقامتی و ارائه خدمات برای گردشگران را تدارک می‌دیدند؟! اگر ظرفیت تکمیل بود، کاش یک بنر در ورودی شهر می‌زدند و می‌نوشتند: «ظرفیت تکمیل است»!

عدم توزیع سفرهای زمانی و مکانی
«محمدرضا رضوانی» استاد دانشگاه تهران و فعال در حوزه گردشگری روستایی و بومگردی در توضیح این حجم بی‌نظمی در شهر کاشان به «ایران» می‌گوید: در فصل بهار و همزمان با آغاز جشنواره گلاب کاشان، گردشگران بسیاری به کاشان سفر می‌کنند. بنابراین قابل پیش‌بینی بود که حجم گسترده‌ای از گردشگران در تعطیلات عید فطر به این شهر سفر کنند. مسئولان و دست اندرکاران در حوزه گردشگری باید پیشتر این وضعیت را پیش‌بینی می‌کردند. آنها باید فضاهای اقامتی موقت برای گردشگران تدارک دیده و با مدیریتی صحیح آنها را برای بازدید دوباره از این شهر تاریخی ترغیب می‌کردند.
این فعال در حوزه گردشگری روستایی و بومگردی ادامه می‌دهد: یکی از مشکلات ما در زمینه گردشگری به عدم توزیع سفرهای زمانی و مکانی باز می‌گردد، یعنی سفرهای ما به لحاظ زمانی به ایام نوروز و تابستان و تعطیلات چند روزه محدود شده و در بقیه سال سفرها بسیار اندک است. گردشگران در زمان‌های کوتاه به سفر رفته و امکانات موجود درون شهرهای مختلف نظیر حمل‌ونقل و اقامت و پذیرایی نمی‌تواند جوابگوی آنها باشد. اما در ایام دیگر، همه جا خلوت شده و کسب و کارهای گردشگری دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شوند.
وی می‌افزاید: ما به لحاظ مکانی نیز با همین مشکل مواجه هستیم چرا که در کشور جاذبه‌های گردشگری و تاریخی بسیاری داریم، اما سفرها عمدتاً متمرکز بر برخی از محورها و مناطق است. متأسفانه برای توزیع متوازن‌تر سفرهای گردشگری تاکنون تدبیری اندیشیده نشده است. در همین راستا نیز شاهدیم که شهری تاریخی همانند کاشان در تعطیلات عید فطر، با حجم زیادی از بی‌نظمی و عدم مدیریت صحیح در توزیع اقامتگاه گردشگری و... مواجه شده و در این بین کام بسیاری از گردشگران تلخ می‌شود.