راه‌اندازی استارتاپ چقدر سرمایه می‌خواهد؟

سوسن صادقی
خبرنگار
اشتغالزایی یکی از دغدغه‌های هر کشور بخصوص کشور ما است. این روزها در دنیا برای اشتغالزایی روی کسب و کارهای اینترنتی متمرکز شده‌اند و کشور ما نیز از این امر مستثنی نیست. اما راه‌اندازی یک کسب و کار اینترنتی در کشور ما به چه میزان سرمایه اولیه نیاز دارد و صاحبان کسب و کارها برای ادامه کار چه برنامه‌ای را باید در دستور کار خود قرار دهند؟ مشاوران راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی به این سؤالات «ایران» پاسخ می‌دهند.

راه‌اندازی کسب و کار با حداقل هزینه
ناصر غانم‌زاده مشاور کسب و کار و مدیرعامل استارتاپ نیوُ به «ایران» گفت: برای شروع یک کسب و کار اینترنتی هزینه زیادی نیاز نیست و می‌توان گفت اگر فردی دارای حداقل‌های دانش فنی مانند برنامه‌نویسی و بالاتر باشد به راحتی می‌تواند با زیر ۱۰ میلیون تومان (به جز مباحث حقوقی، ثبت شرکت و...) کسب و کار اینترنتی را راه‌اندازی کند.
غانم‌زاده افزود: اگر فردی به‌ دنبال راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی است، می‌تواند با ترکیبی از تیم فرد متخصص کسب و کار و فرد برنامه‌نویس با بالا آوردن دامین و ورد پرس با چند میلیون تومان کسب و کاری را راه‌اندازی کند البته به این شرط که دغدغه‌ پرداخت حقوق نداشته باشد. به عبارتی این مبلغ صرفاً برای اعتبارسنجی ایده، راه‌اندازی کسب و کار، بالا آوردن سایت و گرفتن مشتریان اولیه و بدون پرداخت حقوق است.
این مشاور کسب و کار با بیان اینکه ادامه کار مهم‌تر از شروع به کار است، گفت: باید در زمینه راه‌اندازی کسب و کار بحث اعتبارسنجی ایده به‌خوبی صورت بگیرد و به کشش بازار و خواست واقعی (ایده‌هایی که باید از مشتری پولی بگیرند) توجه شود به طوری که اگر بازار کشش ایده را داشت و به درآمد می‌رسید، به سمت استخدام کارمند حرکت کرده و کسب و کار خود را بزرگ کند و توسعه دهد.
به اعتقاد وی، هرچند نباید بسرعت به بزرگتر شدن کسب و کار خود نیز فکر کند، چرا که یکی از بزرگترین اشتباهات راه‌اندازی و توسعه کسب و کار است. چون وقتی کسب و کاری با سرعت به‌دنبال استخدام کارمند فنی و... برود، یک دفعه با اعداد عجیب و غریبی روبه‌رو می‌شود و باید چند نقطه جلو چند میلیونی که برای شروع گفته شده بود، بگذارد.
غانم‌زاده با اشاره به اینکه اگر بازار کسب و کاری دارای کشش باشد، راهکار ادامه کار سرمایه است، گفت: اگر کسب و کاری بتواند سرمایه‌گذار از طریق شتابدهنده یا سرمایه‌گذار خصوصی و... جذب کند و به درآمدزایی برسد بعد از آن باید به فکر بزرگ کردن سایز کسب و کار کوچک خود باشد.
این مشاور کسب و کار افزود: ابزار کسب و کار اینترنتی نیز بحث سخت‌افزاری مانند لپ تاپ، کامپیوتر و... و اینترنت است و داشتن فضای کوچکی برای کار که می‌تواند خانه  یا اجاره فضای کار اشتراکی باشد (که معمولاً به ازای میز و صندلی 500 هزار تا یک میلیون تومان است) باشد. حتی توصیه می‌شود در صورت بزرگ شدن کسب و کار از اجاره دفتر نیز خودداری کنند، چرا که با این کار هزینه‌ها زیاد شده و مقرون به صرفه نخواهد بود.
وی به چالش‌های راه‌اندازی کسب و کارهای اینترنتی نیز اشاره کرد و گفت: چالش‌ها درون و برون اکوسیستمی است که مهم‌ترین چالش در حوزه درون اکوسیستمی سرمایه است، چرا که در کشور ما میزان سرمایه‌گذاری جسورانه یا میزان پول برای توسعه استارتاپ‌های دارای کشش بازار، بسیار پایین است و حتی قابل مقایسه با کشورهای همسایه هم نیست. باید گفت در کشور ما در بهترین حالت 30 میلیون دلار در سال در استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود. این در حالی است که در اروپا گاهی این مبلغ تنها برای یک دور سرمایه‌گذاری یک استارتاپ است.
غانم‌زاده عوامل برون اکوسیستمی را هم شامل مجوزهای بی‌شمار، بیمه، مالیات و... عنوان کرد و افزود: این قبیل مشکلات که گریبانگیر استارتاپ‌هاست باید از سوی دولت حل شود و با قانونگذاری و نظارت دولت و تسهیل، افراد بتوانند به راحتی کسب و کار را شروع کرده و مهم‌تر از آن بتوانند ادامه دهند و رده‌بندی کشورمان را در راه‌اندازی کسب و کار در دنیا بهبود بخشند.
به گفته وی، طبق اعلام doing bussines، رنکینگ کشور ما در میان 190 کشور، 127 است و این برازنده کشور ما نیست. این در حالی است که رتبه کشور همسایه‌‌مان مانند ترکیه 33 است، از این‌رو باید برای بهبود کار، ریشه‌ای در این زمینه در کشور کار شود.

اولویت تیم خوب بر سرمایه
آرش آرمون متخصص ایده‌پردازی استارتاپ و مشاور کسب‌وکار هم معتقد است متأسفانه آمار و ارقامی در زمینه میزان هزینه لازم برای راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی در کشور ما وجود ندارد هرچند اصلاً نباید به‌دنبال آمار و ارقام بود، چرا که تنها با تجربیات و شکست‌ها می‌توان به جوانی که دارای ایده‌ای برای راه‌اندازی کسب و کاری اینترنتی است، کمک کرد.
آرمون با بیان اینکه برای راه‌اندازی یک استارتاپ به سرمایه‌ زیادی نیاز ندارد، به «ایران» گفت: شاید این جواب اغراق‌آمیز و دور از واقعیت به نظر برسد ولی به شخصه بعد از اینکه سال‌ها با کوله‌ای پر از ایده به‌دنبال سرمایه‌گذار بودم و شکست خوردم، این را با جرأت می‌گویم که برای راه‌اندازی یک استارتاپ به جای سرمایه به یک تیم نیاز است، چرا که ساختن این تیم از یافتن سرمایه‌گذار بیشتر جواب می‌دهد.
مشاور کسب و کارهای اینترنتی در ادامه گفت: تیمی که روی یک ایده توافق دارد، این همان ریشه‌ استارتاپ است که می‌تواند از یک گاراژ خانه هم شروع شود. حتی ترکیبی هم برای این تیم می‌توان پیشنهاد کرد که شامل یک کاسب (کسی که شم اقتصادی دارد و فرصت‌ها را تشخیص می‌دهد و پول را به معنای واقعی می‌شناسد)، یک رشددهنده (رشد کسب و کار با صرف کمترین منابع مالی و مدیریت محصول) و یک اهل فن (کسی که ابزارهای فنی را بشناسد و تجربه داشته باشد) است.
به اعتقاد این مشاور کسب و کار، نکته‌ای که باید تمام اعضای این تیم بدانند این است که اگر می‌خواهند پولی که قرار است در 30 سال به‌دست آورند را با شروع یک استارتاپ در 5 سال یا حتی کمتر به‌دست آورند، باید تمام زندگی خود و منابع‌شان را صرف این کار کنند و از همه چیز خود بگذرند.
آرمون در ادامه گفت: سرنوشت یک استارتاپ در 6 ماه تعیین می‌شود، چرا که باید حداقل محصول اولیه راه‌اندازی شده و ترافیکی هم روی آن قرار بگیرد و بعد به فکر حقوق و مزایا باشد.
وی افزود: به هر حال برای این مدت طبق تجربه من بیش از 10 میلیارد ریال سرمایه نیاز است که حدود 70 درصد آن منابع انسانی، 20 درصد آن تبلیغات و روابط عمومی و 10 درصد هم هزینه‌هایی مانند دفتر کار، تجهیزات و غیره است.
به گفته این مشاور کسب و کار، این میزان مبلغ در نظر گرفته شده برای راه‌اندازی یک کسب‌ و کار اینترنتی خدماتی است و اگر کسی بخواهد در زمینه فروش کالا باشد و کسب و کاری را راه‌اندازی کند، قطعاً این عدد بیشتر خواهد شد.