نویسنده‌ای فراسوی مرزهای جغرافیایی

گروه فرهنگی/ نام فرهاد حسن‌زاده برای مرتبه‌ای دیگر میان نامزدهای ایرانی دریافت جایزه‌ آسترید لیندگرن (آلما) سال ۲۰۲۳ جای گرفته، رویدادی بین‌المللی و رقابتی در حیطه ادبیات کودک و نوجوان که جایگاهی مهم میان اهالی کتاب دارد. از آلما، پس از جایزه «هانس کریستین اندرسن» به‌عنوان مهم‌ترین رویداد رقابتی در عرصه جهانی یاد می‌شود.
نام این نویسنده و طنزپرداز کشورمان، امسال از سوی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به فهرست نامزدهای ایرانی دریافت‌کننده جایزه‌ آسترید لیندگرن (آلما) سال 2023 راه یافته است. البته این نخستین مرتبه‌ای نیست که حسن‌زاده از سوی نهادهای معتبر از سوی دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان که به اختصار IBBY نام دارد به فهرست نهایی داوری و حتی برگزیده جوایز ادبی راه یافته است.
طی سال‌های گذشته، در دوره‌ای از برگزاری جایزه «هانس کریستین اندرسن» از فرهاد حسن‌زاده به‌عنوان یکی از پنج نویسنده برتر ادبیات کودک و نوجوان جهان تقدیر شده است. در کنار این تقدیر، بسیاری از نوشته‌های او به زبان‌های انگلیسی، مالایی، چینی، ارمنی، عربی، ترکی استانبولی و کردی نیز ترجمه شده و در کشورهای مختلفی انتشار یافته‌اند.
از میان جوایز داخلی که کسب آنها در کارنامه کاری حسن‌زاده ثبت شده می‌توان به فهرست‌های اعلامی از سوی دبیرخانه جایزه لاک‌پشت پرنده، دبیرخانه شورای کتاب کودک و همچنین فهرست آثار برتر از نگاه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و همچنین دریافت عنوان برگزیده از سوی رویدادهایی مانند جشنواره «شهید غنی‌پور» اشاره کرد. ترجمه آثار این نویسنده در رویدادهای بین‌المللی نظیر فهرست کلاغ سفید کتابخانه مونیخ هم راه یافته و البته منجر به دریافت لوح سپاس از جایزه «هانس کریستین اندرسن» شده و عنوان «برنده دیپلم افتخار IBBY در سی‌وششمین کنگره ادبیات کودک یونان» را هم برای وی به ارمغان آورده است.
در نگاهی گذرا به زندگی این چهره جهانی ادبیات، ردپای پررنگی از خطه جنوب کشورمان دیده می‌شود، آبادان. حسن‌زاده متولد بیستم فروردین ماه 60سال قبل در آبادان است. از همین بابت نیز جنگ تحمیلی و تبعات حمله رژیم بعثی در بخشی از نوشته‌های وی دیده می‌شود.
مهاجرت خانواده از جنوب، حسن‌زاده را که از نوجوانی با نمایشنامه‌نویسی و داستان‌نویسی قدم به این عرصه گذاشته بود برای مدتی از دنیای نویسندگی دور کرد. هر چند از سال 1370 دوباره به طور جدی علاقه‌مندی‌اش را دنبال کرد و همراه با کار روزنامه‌نگاری به شکلی حرفه‌ای، نویسندگی برای کودکان و بویژه نوجوانان را دنبال کرد.
آنچه به گفته منتقدان بیش از همه سبب تمایز نوشته‌های حسن‌زاده از دیگر آثار تألیفی و حتی کتاب‌های خارجی ادبیات کودک و نوجوان شده، نگاه خاصی است که وی به طرح مشکلات بچه‌هایی با نیاز‌های خاص روحی و جسمی در نوشته‌های خود دارد. گاه قهرمان‌های نوشته‌های او ممکن است کودک یا نوجوانی مبتلا به اوتیسم باشد و گاهی نیز شخصیتی که معلولیت جسمی دارد. اینها مواردی است که خود در گفت‌وگویی که پیش‌تر با روزنامه ایران داشته آنها را تلاش برای گسترش دریچه نگاه نسل جدید نسبت به تفاوت‌های‌شان با دیگر هم‌سالان و اجتماع‌پذیری بهتر آنان عنوان کرده است.
«ماجرای روباه و زنبور»، «گاه روشن گاه تاریک»، «انگشت مجسمه»، «خواجه نظام‌الملک» و «زیبا صدایم کن» عنوان برخی آثار منتشر شده به قلم این نویسنده کشورمان است.