بازار در خرداد چگونه گذشت؟

سهام نیروگاهی با ارزش جایگزینی آنها مقایسه می شود بنابراین در مقاطعی مورد استقبال معامله گران قرار می گیرند

رحمت عباسپور
تحلیلگر بازار سهام
اصلاح بازار در خرداد ماه، دو دلیل عمده دارد، نخست آن‌که در اردیبهشت ماه دراکثر نمادها شاهد رشد خوبی از قیمت‌ها بودیم.طبیعی است که عده‌ای از سرمایه‌گذاران شروع به شناسایی سود کنند و میزان عرضه بیشتر از تقاضا باشد.بنابراین قیمت‌ها در بازار به سمت تعادل پیش رفت.
دلیل دوم را نیز می‌توان ناشی از افزایش ریسک بازار دانست.
شرایط سیاسی و اقتصادی درخردادماه به گونه‌ای بود که فعالان اقتصادی ترجیح دادند بخشی از پرتفوی سهام خود را نقدکرده و منتظر بمانند تا تأثیر شرایط به وجود آمده را بررسی کنند.
سپس اقدام به سرمایه‌گذاری مجدد کنند که درنتیجه کاهش قیمت‌ها در چنین وضعیتی دور از انتظار نبود. دراین بین، التهاب بازار ارز را نمی‌توان به عنوان رونق آن بازار درنظر گرفت.
اینکه مردم به دنبال حفظ قدرت خرید خود هستند و برای پوشش ریسک کاهش قدرت خرید، دارایی‌های خود را به طلا تبدیل می‌کنند، لزوماً به معنای رونق آن بازار نیست.
در واقع، همان نگرانی که بربازار سرمایه سایه انداخت و ریسک سرمایه‌گذاری در آن بازار را افزایش داد، منجرشد که سرمایه‌گذاری در دارایی‌های واقعی از جمله طلا افزایش یابد که تأثیر آن در افزایش قیمت واحدهای صندوق‌های طلا در بازار سرمایه مشاهده شد.
انتظار می‌رود که در این شرایط دولت با هدف کنترل و کاهش نرخ تورم، نرخ بهره را افزایش دهد.
بنابراین این امر، مهمترین ریسک حال حاضر بازار سرمایه بوده که منجر به افزایش نرخ بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران و متعاقباً کاهش قیمت سهام می‌شود.
در این شرایط، فارغ از میزان عددی شاخص کل و مباحث تکنیکال، رفت و برگشت شاخص کل یا صعود و نزول آن یک دلیل دارد وآن هم این است که وضعیت بازار سرمایه در سال 1400، بر تصمیمات سرمایه‌گذاران اثر گذاشته و فعالان بازار با اندکی افزایش قیمت سهام، شروع به شناسایی سود و کسب بازده می‌کنند.
فضای توأم با ابهام بازار در شرایط کنونی نیز بر این امر افزوده و اخذ تصمیماتی هیجانی را در بین فعالان بازار سرمایه افزایش داده است.
به همین خاطر، با دو روز مثبت بودن بازار، با فشار فروش و افزایش عرضه مواجه می‌شویم و بعد از افت نسبی مجدداً با افزایش تقاضا برای خرید روبه‌رو می‌شویم.
این شرایط تا جایی ادامه دارد که فضا برای سرمایه گذاران شفاف‌تر شود و ریسک‌های سرمایه‌گذاری قابل اندازه‌گیری باشد.
در نتیجه تا آن زمان به صورت مقطعی شاهد صعود و نزول شاخص هستیم.
درحال حاضر به دلیل سخت بودن اندازه‌گیری ریسک، ترجیح سرمایه‌گذاران به انجام سرمایه‌گذاری کوتاه مدت و کسب سود مقطعی است؛ مهمترین تأثیرنگاه کوتاه مدت به سرمایه‌گذاری، این است که تأمین مالی شرکت‌ها از محل آورده نقدی سرمایه‌گذاران با چالش مواجه شده و مهمترین پتانسیل بازار سرمایه که تأمین مالی بلند مدت برای شرکت‌ها است تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد و شرکت‌ها به ناچار برای تأمین مالی به سیستم بانکی مراجعه می‌کنند.
باتوجه به اینکه سیستم بانکی نیز برای اعطای تسهیلات با محدودیت مواجه است اکثر شرکت‌ها قادر به تأمین مالی از سیستم بانکی نیستند.
اما کدام سهم‌ها درماه گذشته رشد خوبی داشتند؟
افزایش قیمت محصولات فولادی بویژه میلگرد و تیرآهن که در ساختمان‌سازی کاربرد فراوانی دارند منجر به آن شد که فعالان حوزه ساخت مسکن به دنبال کاهش هزینه‌های ساخت باشند.
با تغییر شیوه ساخت مسکن، سیمان جایگزین محصولات فولادی شد، بنابراین تقاضا برای سیمان به عنوان کالای ارزان قیمت افزایش یافت که با افزایش فروش، رشد سودآوری شرکت‌های سیمانی درسه ماه نخست سال‌جاری محتمل بوده که با افزایش تقاضا برای خرید سهام شرکتهای سیمانی، حاصل آن افزایش قیمت سهام این شرکت‌ها در بازار بود.
واقعیت این است که همواره قیمت سهام نیروگاهی با ارزش جایگزینی آنها مقایسه می‌شود و باتوجه به اینکه ارزش جایگزینی نیروگاه بسیار بیشتر از ارزش بازار آن هاست در مقاطعی از زمان با استقبال مواجه می‌شوند.
استقبال اخیر از سهام نیروگاهی را می‌توان به این دلیل دانست که با شروع فصول گرم سال و افزایش تقاضا برای برق انتظار می‌رود حمایت‌های دولت از نیروگاه‌ها افزایش یابد.
هرچندکه صنعت نیروگاهی کشور از پتانسیل خوبی برای رشد برخوردار است ولی باید منتظر ماند تا وضعیت نیروگاهی از منظر قیمت‌گذاری نرخ برق و تسعیر بدهی‌های ارزی از سوی دولت مشخص شود تا بتوان در خصوص انجام سرمایه‌گذاری بلندمدت در این صنعت تصمیم‌گیری کرد.
استقبال از گروه خودروسازی را نیز باید ناشی از اخبار واگذاری سهام دو خودرو ساز بزرگ کشور توسط دولت دانست که تاکنون قطعی نشده و در مراحل قیمت‌گذاری است.
اما بازار به استقبال این خبر رفته و افزایش قیمت سهام این گروه را نمی‌توان به دلیل بهبود وضعیت سودآوری آن دانست و صرفاً واکنش بازار به اخبار پیرامون این گروه بوده است.