یادداشت
اقتصاد دانشبنیان، راه حلی برای افزایش بهرهوری
یکی از محورهای اساسی در تحقق اقتصاد مقاومتی که مورد توجه ویژه مقام معظم رهبری بوده و در سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی و بهطور مکرر در نشستهای اقتصادی مدنظر قرار گرفته، همین مبحث اقتصاد دانشبنیان است. از دلایل مهمی که رهبر انقلاب بر این موضوع تکیه داشته و دارند، این است که راه برونرفت از اقتصاد وابسته و تکمحصولی، تمرکز بر دانش بومی است که منجر به تولید درونزا شود، چون افزایش صادرات، اشتغالزایی، عدم وابستگی اقتصادی و شکوفایی اقتصادی در عرصههای مختلف را در پی خواهد داشت. از نقاط ضعف اقتصاد کشور پایین بودن میزان خلاقیت و نوآوری و ضعف فناوری بنگاههای اقتصادی است. این مسأله اقتصاد و صنعت کشور را مصرفکننده فناوریهای خارجی کرده است که خود زمینه آسیبپذیری اقتصادی کشور را در برابر تحریم بیگانگان فراهم میکند. با شناسایی این نوع آسیبها میتوان به نقش بیبدیل دانش در حل معضلات کشور پی برد.
اقتصاد دانش بنیان بر مبنای تولید، توزیع و کاربرد دانش پایهگذاری شده است. در اقتصاد دانشبنیان دانش کسب، تولید و انتشار مییابد و بهصورت کارا و مؤثر در زمینه توسعه و رونق اقتصادی مورداستفاده قرار میگیرد. بیشک انتقال از «نظام تولید منبعمحور» به یک «نظام تولید دانشبنیان» یکی از مؤثرترین راهحلهای موجود در «افزایش رشد و بهرهوری در هر اقتصادی» است. دستیابی به چنین اقتصادی، نسبت وثیقی با «سرمایهگذاری در حوزه نیروی انسانی و تدوین سیاستهای متمرکز بر تحقیق و نوآوری»، «توسعه و ارتقای مراکز تحقیقاتی»، «توسعه و ارتقای شرکتهای دانشبنیان»، «توسعه خانههای خلاق»، «توسعه و تقویت پارک علم و فناوری»، «آموزش و سرمایهگذاری در سرمایه (منابع) انسانی»، «سیاستهای حمایتی دولت»، «ارتقای سطح کیفی و کمی فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «وجود محیط مناسب سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و قانونی برای سرمایهگذاری» که از ویژگیهای بارز اقتصاد دانشبنیان محسوب میشود دارد، تا بتوان از طریق کارآفرینی و ایجاد صنایع کوچک، متوسط و بزرگ دانشبنیان به اهداف کلان اقتصادی و اجتماعی در مناطق مختلف ایران دستیافت.
در این راستا، دولت سیزدهم مردمی و انقلابی نیز با تمام توان و ظرفیت، سیاستهای حمایتی خود در حوزه دانشبنیان را به کار بسته و با ایجاد تحرک در دستگاههای مختلف برای توسعه اقتصاد دانشبنیان، توجه به دستاوردهای علمی و توسعه فناوری با استناد به فعالیتهای انجام شده در این حوزه، تصویب «قانون جهش تولید دانشبنیان»، «آییننامههای حمایت از تولید دانشبنیان و اشتغال کارآفرین» برای هر وزارتخانه، تشکیل «ستاد رفع موانع، تقویت و توسعه شرکتهای دانشبنیان» با ابلاغ رئیسجمهور و به ریاست معاون اول رئیسجمهور و دبیری معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور در معاونت علمی، توانسته نقش مهمی در پیشبرد توسعه اقتصاد دانشبنیان داشته باشد. به گونه ای که موجبات اشاعه و تقویت فناوریهای جدید در تمامی بخشهای اقتصادی و واحدهای تولیدی مختلف را فراهم و تسهیلگر امر توسعه در زیرساختهای اطلاعاتی شده است.
بیشک با رویکرد تولید دانشبنیان، ظرفیتهای اقتصادی استان همدان در حوزههای کشاورزی، صنعت و خدمات متحول شده و افزون بر افزایش بازدهی و ایجاد ظرفیتهای جدید اشتغال نقطه آغازی برای گذر از تولید سنتی خواهد بود. با توجه به ظرفیتهای فراوان استان همدان در بخش کشاورزی و نقش مهم این استان در تولید محصولات باغی، جالیزی و گلخانهای، امضا و انعقاد یک تفاهمنامه راهاندازی دهکده (پردیس) فناوری کشاورزی استان همدان در دستور کار قرار گرفت. همکاری و همراهی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان جهاد کشاورزی، دومین دهکده (پردیس) فناوری و نوآوری کشاورزی، منابع طبیعی و صنایع غذایی کشور در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان افتتاح و هم اکنون بیش از ۱۳ شرکت دانشبنیان و هسته فناور در آنجا مستقر شدهاند.
نکتهای که در حرکت بنگاههای تولیدی استان همدان در مسیر اقتصاد دانش بنیان بسیار اهمیت دارد، رفع موانع تولید و حمایت قانونی از آنهاست. به همین خاطر، پارک علم و فناوری همدان به کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان در راستای رفع موانع شرکتهای دانشبنیان افزوده شده است.
تشکیل ستاد استانی اقتصاد دانشبنیان با محوریت پارک علم و فناوری و تعریف هفت کمیته تخصصی بهعنوان زیر مجموعه گام دیگر برای تحقق تولید متکی به دانش است، تا با برگزاری جلسات هفتگی طرحها، ایدهها و برنامههای مربوطه برای تصویب در ستاد را بررسی و ارائه کنند.
یکی دیگر از برنامههای استانداری همدان، زمینهسازی برای معرفی یافتههای پژوهشی دانشگاه و محصولات شرکتهای مستقر در پارک برای جلب حمایت و عرضه به بازارهای هدف است. در کنار آن، ایجاد محیط مناسب برای استقرار و حمایت از شرکتهای دانشبنیان با تأکید ویژه بر ظرفیتهای نخبگان، استادان و دانشگاههای استان، حمایت از حضور فعال و مؤثر شرکتهای دانشبنیان استان در بازارهای فناوری داخلی و جهانی،حمایت از ایدههای فناورانه دانشجویان و کارآفرینان استان تا رسیدن به محصول و ورود به بازار کسب و کار و نیاز سنجی و برقراری ارتباط مؤثر با صنایع و حامیان کسب و کارهای نوین با هدف ایجاد زمینه اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاههای استان همدان از برنامههای دیگر برای تحقق منویات رهبر معظم انقلاب برای رسیدن به اقتصاد دانشبنیان است.
اقتصاد دانش بنیان بر مبنای تولید، توزیع و کاربرد دانش پایهگذاری شده است. در اقتصاد دانشبنیان دانش کسب، تولید و انتشار مییابد و بهصورت کارا و مؤثر در زمینه توسعه و رونق اقتصادی مورداستفاده قرار میگیرد. بیشک انتقال از «نظام تولید منبعمحور» به یک «نظام تولید دانشبنیان» یکی از مؤثرترین راهحلهای موجود در «افزایش رشد و بهرهوری در هر اقتصادی» است. دستیابی به چنین اقتصادی، نسبت وثیقی با «سرمایهگذاری در حوزه نیروی انسانی و تدوین سیاستهای متمرکز بر تحقیق و نوآوری»، «توسعه و ارتقای مراکز تحقیقاتی»، «توسعه و ارتقای شرکتهای دانشبنیان»، «توسعه خانههای خلاق»، «توسعه و تقویت پارک علم و فناوری»، «آموزش و سرمایهگذاری در سرمایه (منابع) انسانی»، «سیاستهای حمایتی دولت»، «ارتقای سطح کیفی و کمی فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «وجود محیط مناسب سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و قانونی برای سرمایهگذاری» که از ویژگیهای بارز اقتصاد دانشبنیان محسوب میشود دارد، تا بتوان از طریق کارآفرینی و ایجاد صنایع کوچک، متوسط و بزرگ دانشبنیان به اهداف کلان اقتصادی و اجتماعی در مناطق مختلف ایران دستیافت.
در این راستا، دولت سیزدهم مردمی و انقلابی نیز با تمام توان و ظرفیت، سیاستهای حمایتی خود در حوزه دانشبنیان را به کار بسته و با ایجاد تحرک در دستگاههای مختلف برای توسعه اقتصاد دانشبنیان، توجه به دستاوردهای علمی و توسعه فناوری با استناد به فعالیتهای انجام شده در این حوزه، تصویب «قانون جهش تولید دانشبنیان»، «آییننامههای حمایت از تولید دانشبنیان و اشتغال کارآفرین» برای هر وزارتخانه، تشکیل «ستاد رفع موانع، تقویت و توسعه شرکتهای دانشبنیان» با ابلاغ رئیسجمهور و به ریاست معاون اول رئیسجمهور و دبیری معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور در معاونت علمی، توانسته نقش مهمی در پیشبرد توسعه اقتصاد دانشبنیان داشته باشد. به گونه ای که موجبات اشاعه و تقویت فناوریهای جدید در تمامی بخشهای اقتصادی و واحدهای تولیدی مختلف را فراهم و تسهیلگر امر توسعه در زیرساختهای اطلاعاتی شده است.
بیشک با رویکرد تولید دانشبنیان، ظرفیتهای اقتصادی استان همدان در حوزههای کشاورزی، صنعت و خدمات متحول شده و افزون بر افزایش بازدهی و ایجاد ظرفیتهای جدید اشتغال نقطه آغازی برای گذر از تولید سنتی خواهد بود. با توجه به ظرفیتهای فراوان استان همدان در بخش کشاورزی و نقش مهم این استان در تولید محصولات باغی، جالیزی و گلخانهای، امضا و انعقاد یک تفاهمنامه راهاندازی دهکده (پردیس) فناوری کشاورزی استان همدان در دستور کار قرار گرفت. همکاری و همراهی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان جهاد کشاورزی، دومین دهکده (پردیس) فناوری و نوآوری کشاورزی، منابع طبیعی و صنایع غذایی کشور در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان افتتاح و هم اکنون بیش از ۱۳ شرکت دانشبنیان و هسته فناور در آنجا مستقر شدهاند.
نکتهای که در حرکت بنگاههای تولیدی استان همدان در مسیر اقتصاد دانش بنیان بسیار اهمیت دارد، رفع موانع تولید و حمایت قانونی از آنهاست. به همین خاطر، پارک علم و فناوری همدان به کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید استان در راستای رفع موانع شرکتهای دانشبنیان افزوده شده است.
تشکیل ستاد استانی اقتصاد دانشبنیان با محوریت پارک علم و فناوری و تعریف هفت کمیته تخصصی بهعنوان زیر مجموعه گام دیگر برای تحقق تولید متکی به دانش است، تا با برگزاری جلسات هفتگی طرحها، ایدهها و برنامههای مربوطه برای تصویب در ستاد را بررسی و ارائه کنند.
یکی دیگر از برنامههای استانداری همدان، زمینهسازی برای معرفی یافتههای پژوهشی دانشگاه و محصولات شرکتهای مستقر در پارک برای جلب حمایت و عرضه به بازارهای هدف است. در کنار آن، ایجاد محیط مناسب برای استقرار و حمایت از شرکتهای دانشبنیان با تأکید ویژه بر ظرفیتهای نخبگان، استادان و دانشگاههای استان، حمایت از حضور فعال و مؤثر شرکتهای دانشبنیان استان در بازارهای فناوری داخلی و جهانی،حمایت از ایدههای فناورانه دانشجویان و کارآفرینان استان تا رسیدن به محصول و ورود به بازار کسب و کار و نیاز سنجی و برقراری ارتباط مؤثر با صنایع و حامیان کسب و کارهای نوین با هدف ایجاد زمینه اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاههای استان همدان از برنامههای دیگر برای تحقق منویات رهبر معظم انقلاب برای رسیدن به اقتصاد دانشبنیان است.
ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ویژه نامه