امریکا همچنان ناتوان در تصمیم گیری

گروه سیاسی/  مذاکرات رفع تحریم بار دیگر از بعدازظهر روز سه‌شنبه هفتم تیرماه با گفت‌وگوهای علی باقری، مذاکره کننده ارشد کشورمان و همچنین انریکه مورا، معاون سیاست خارجی اتحادیه اروپا آغاز شد. روز گذشته ناصر کنعانی، سخنگوی ‌وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره گزارش منتشر شده در یکی از رسانه‌ها مبنی بر پایان مذاکرات اظهار داشت: مذاکرات دو روزه هنوز به انتها نرسیده و عصر امروز(چهارشنبه) نشست دیگری میان دکتر باقری، مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران و انریکه مورا، هماهنگ‌کننده اروپایی گفت‌وگوها برگزار خواهد شد. سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: گفت‌وگوها در دوحه از ابتدا دو‌روزه برنامه‌ریزی شده بود و در طول رایزنی‌های دیروز و امروز طرف‌ها در مورد موضوعات باقیمانده به تبادل پیشنهادها و دیدگاه‌های خود پرداختند. 
چرا غرب به میز مذاکرات بازگشت؟
مذاکرات دو روزه دوحه در حالی انجام شد که بیش از سه ماه قبل به دلیل عدم تصمیم‌گیری ایالات متحده امریکا با وقفه روبه‌رو شده بود. در طول این مدت ساکنان اتاق بیضی شکل کاخ سفید با این اندیشه که فشارهای بیشتر می‌تواند به دست کشیدن ایران از مطالبه رسیدن به توافقی پایدار و همراه با شروط اساسی خود منجر شود همچنان به مسیر تحریم و قطعنامه ادامه دادند، این مسیر البته نتوانست پاسخ دهد. ایران اعلام کرد صدور قطعنامه سیاسی امریکا و اروپا علیه ایران با واکنش کشورمان روبه‌رو خواهد شد.
وزیر امور خارجه کشورمان که در سفر ترکمنستان به سر می‌برد روز سه‌شنبه در جمع کارکنان سفارت ایران در عشق‌‌آباد با اشاره به همین مسأله گفت: «طرف امریکایی اعلام کرد که من قطعنامه را ارائه دادم و این موضوع برای من حیثیتی است، ولی آماده‌ام این قطعنامه را از نظر محتوا تغییر دهم و یک قطعنامه با کمترین محتوا علیه ایران صادر شود؛ ما این سطح را هم قبول نکردیم و به طرف امریکایی گفتیم اگر قطعنامه‌ای در کار باشد، ما اقدامات جدید هسته‌ای خود را شروع می‌کنیم.»
وی با اشاره به اینکه اقدامات ایران پس از قطعنامه شورای حکام قانونی بوده تصریح کرد: «ما در یک گام و عمل متقابل به صدور هرگونه قطعنامه احتمالی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به آژانس اعلام کردیم که اولاً چند زنجیره سانتریفیوژ جدید را گازدهی خواهیم کرد و اقدام به غنی‌سازی اورانیوم خواهیم کرد. ثانیاً ماشین‌های سانتریفیوژ نسل جدید را نصب خواهیم کرد و ثالثاً دوربین‌هایی را که بر مبنای برجام، پیش از تعهدمان پذیرفته بودیم که در سایت‌های هسته‌ای نصب شود از مدار خارج خواهیم کرد.» امیرعبداللهیان افزود: «با تصویب قطعنامه و رفتار غیرسازنده طرف امریکایی ما این اقدامات را کلید زدیم و در گام اول هم سازمان انرژی اتمی 27 دوربین برجامی و دوربین‌هایی را که داوطلبانه در سایت‌های ما نصب شده بود از مدار خارج کرد و همچنین گام‌های بعدی نیز اتخاذ شد.»
نگرانی غرب از پاسخ‌های ایران
همین اقدامات منجر به آن شد که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تماس با ایران خواهان راهکاری برای خروج از بن‌بست مذاکرات شود. همین صحبت‌ها و سفر وی به تهران منجر به ازسرگیری مذاکرات در دوحه شد. با این حال همچنان مشخص نیست آیا تیم جو بایدن تصمیم دارد که در عمل از خود حسن نیت نشان دهد یا خیر.
تلاش قطر برای رسیدن به راه حل
در همین زمینه سخنگوی وزارت خارجه قطر با اشاره به اینکه که کشورش تلاش می‌‌کند که مشارکت مثبتی در این مذاکرات داشته باشد، تأکید کرد: ما آماده تداوم تلاش‌های دیپلماتیک خود برای رسیدن به راه حل هستیم. ماجد الانصاری، سخنگوی وزارت خارجه قطر در گفت‌وگو با شبکه الجزیره گفت که نقش دوحه در میزبانی از مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و امریکا خلاصه می‌‌شود و کشور قطر طرفی در این مذاکرات نیست.وی تأکید کرد: دوحه تلاش‌های دیپلماتیک زیادی برای نزدیک کردن رویکردها و تبادل پیام‌ها میان دو طرف انجام داده است و میزبانی قطر از این مذاکرات نشان دهنده این است که همه طرف‌ها به این کشور و تلاش‌های آن اعتماد دارند.سخنگوی وزارت خارجه قطر خاطرنشان کرد که کشورش تلاش می‌‌کند مشارکت مثبتی در این مذاکرات داشته باشد و آماده تداوم تلاش‌های دیپلماتیک خود برای رسیدن به راه حل است. وی تأکید کرد قطر آماده فراهم کردن فضایی مثبت است تا مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا موفقیت آمیز باشد.
دیدار باقری با  وزیر خارجه قطر
علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان نیز صبح دیروز با شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، معاون نخست وزیر و وزیر خارجه قطر دیدار و درخصوص همکاری‌های دو کشور و تحولات منطقه گفت‌وگو کرد. مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران، با تأکید بر حمایت ایران از نقش سازنده قطر در عرصه‌های  منطقه‌ای و بین‌المللی، میزبانی این دور از مذاکرات رفع تحریم‌ها توسط دولت قطر را نشانه حسن‌نیت این کشور در ترویج گفت‌وگو و تعامل دانست.وزیر خارجه قطر نیز با اشاره به سفرهای متقابل رئیس جمهور ایران و امیر قطر، اجرای توافقات به عمل آمده در این سفرها را نشان دهنده اراده جدی رهبران دو کشور برای توسعه روابط در همه زمینه‌ها دانست.
 مذاکرات وین به قطر منتقل نشده است
گمانه‌زنی‌ها درخصوص انتقال دائمی مذاکرات به قطر باعث شد سخنگوی سرویس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در یک کنفرانس خبری توضیحاتی را جهت شفاف‌سازی برگزاری مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و امریکا در قطر ارائه کند. به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری کویت، پیتر استانو، سخنگوی سرویس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به برگزاری مذاکرات غیرمستقیم برجامی میان تیم‌های مذاکره‌کننده ایران و امریکا در قطر، گفت: مذاکرات احیای توافق هسته‌ای از وین به جای دیگری منتقل نشده است.
استانو در یک‌ کنفرانس خبری در بروکسل در این باره بیان کرد: آنچه در حال حاضر در قطر در حال رخ دادن است، مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و امریکا با تسهیل‌گری اتحادیه اروپاست. این چیزی است که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفرش به تهران اعلام کرد و گفت ما توانستیم مانع را از سر راه برداریم و پیش خواهیم رفت.
 اروپا: فرصت موجود به نفعمان نیست
او در پاسخ به این سؤال که مذاکرات وین چه زمانی از سر گرفته می‌شود، گفت: ما همیشه می‌گوییم فرصت موجود به نفعمان نیست و باید بسرعت پیش برویم، اما تعیین کردن زمان آن به جوزپ بورل، نماینده ارشد اتحادیه اروپا بستگی ندارد، چون همه چیز به اراده شرکای مذاکرات بستگی دارد که مسیر رو به جلو را در زمینه تدابیر نهایی پیدا کنند. این مقام اتحادیه اروپا همچنین مطرح کرد: بنابراین، ما مایلیم به سریع‌ترین شکل ممکن پیش برویم اما بگذارید قدم به قدم پیش برویم، همان طور که همیشه در دیپلماسی این کار را می‌کنیم. بگذارید ببینیم که نتیجه این مذاکرات در دوحه چه می‌شود و بعد امیدوار باشیم که امکانش وجود داشته باشد شرکا برای از سرگیری مذاکرات در وین بسرعت گرد هم بیایند.
 حمایت چین از حقوق ایران
چین البته با تأکید بر حقوق قانونی ایران، خواهان رفع تحریم کشورمان شد. براساس گزارش تارنمای وزارت امور خارجه چین، «ژائو لیجیان»، سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: از آنجایی که امریکا آغازگر بحران هسته‌ای ایران است، باید به تعهد خود مبنی بر بازگشت به برجام عمل کند، فعالانه به نگرانی‌های مشروع ایران پاسخ دهد و در جهت از سرگیری زودهنگام مذاکرات برای پیشبرد امور اقدام کند. حال باید دید آیا ایالات متحده در ادامه دادن مسیر دونالد ترامپ تجدیدنظر خواهد کرد یا همچنان از تصمیم‌گیری سیاسی ناتوان است.