بهای سنگینی که آفریقایی‌ها می‌پردازند

کریس هایت زیگ/ پژوهشگر مرکز رشد بین‌الملل
ریچارد تیوفارمر/ نماینده رواندا در مرکز رشد بین‌الملل
مترجم: وصال روحانی

جنگ روسیه با اوکراین تبعات تلخی داشته است. بیشترین هزینه را ظاهراً شهروندان اوکراینی و سربازان روسی پرداخته‌اند، ولی ابعاد آن تمام سطح جهان را درنوردیده، زیرا قیمت مواد غذایی و حامل‌های انرژی چندبرابر شده و جهان به‌سوی یک تورم خیره‌کننده تازه به حرکت درآمده است.
نقطه اوج این بلایا در آفریقا مشاهده شده است. کمبود گندم صادراتی از اوکراین و روسیه که همواره از تولید‌کنندگان عمده آن بوده‌اند، تولید و ارائه مواد غذایی در سطح قاره سیاه را که پیشتر هم کم بود، به نازل‌ترین سطح خود رسانده و امروز و فردا است که قحطی بر گستره قابل توجهی از آفریقا حاکم شود. آنچه اوضاع را تیره‌تر می‌کند، بی‌تفاوتی ملل مرفه‌تر در امر کمک‌رسانی به نیازمندان ازجمله در آفریقا است. در سال 2014 که روسیه شبه جزیره کریمه را از بدنه اوکراین سوا و ضمیمه خاک خویش کرد، دولت‌های اروپایی با بی‌انصافی هرچه بیشتر بخشی از امکانات غذایی و رفاهی اندک موجود در آفریقا را همراه با تولیدات خویش به کی‌یف فرستادند. در آن زمان هم آفریقا بازنده آن ستیز - با ابعاد بسیار کوچک‌تر - بین روسیه و اوکراین بود، ولی آثار جنگ به غایت وسیع‌تر فعلی این دو همسایه و شریک سابق و دشمنان ایدئولوژیک فعلی با ابعاد بسیار گسترده‌تری آفریقا را به‌ سوی فقر و گرسنگی راهی می‌کند.در آن سال (2014) کمک‌های جوامع جهانی به اوکراین به خاطر ستیز نه‌چندان عظیمش با دولت مسکو 145 درصد افزایش یافت و بهای آن را بلافاصله آفریقایی‌ها دادند که کمک‌های انسان‌دوستانه اروپایی‌ها به آنها بین 5 تا 15 درصد (به تناسب بزرگی کشورها و میزان جمعیت‌شان) کاهش یافت. آمارها می‌گویند 42 کشور اروپایی و امریکایی کمک‌های خود به آفریقایی‌ها را در سال‌های 2014 و 2015 به بهانه تحولات کریمه به‌طور متوسط 10 درصد و برای کشورهای جنوب آفریقا که فقیرتر و محتاج‌تر هستند، 20 درصد کاهش دادند. 
امروز بدیهی است که نیاز آفریقا در این زمینه‌ها چند برابر شده باشد، زیرا ابعاد نبرد 135 روزه و تأثیر آن بر شرایط زیستی ملل آفریقا چند برابر بیشتر شده است. امریکا با کمک 54 میلیارد دلاری‌اش به دولت اوکراین بر این باور است که وظیفه انسانی‌اش را در‌ قبال این ملت مغبون انجام داده و لهستان هم که توان کمکی فزون‌تر از 1.6 میلیارد دلار را نداشته، همین باور را دارد اما هر دو و سایر ملل کمک‌کننده به اوکراین فراموش کرده‌اند که در‌ قبال هر دلار پرکشیده به سوی کی‌یف و هر دقیقه صرف شده در راه تقویت ملت و بویژه ارتش اوکراین، شرایط زیستی و امکانات تغذیه‌ای در قریب به 90 درصد از کشورهای آفریقایی تحلیل رفته و پایه‌های یک قحطی تازه گذاشته شده است. تلاش برای پایان دادن به این جنگ مرگبار اقدامی مفید و ضروری است اما نه به قیمت جان‌های فراوان‌تر از دست رفته در نیجریه، سومالی، سودان، ساحل عاج، کنگو، موریتانی و بورکینا فاسو.به گزارش دولت اوکراین، از زمان شروع تهاجم روس‌ها به خاک این کشور 590 میلیون دلار از سوی کشورهای مختلف جهان با هدف تقویت ارتش اوکراین به بانک مرکزی این کشور واریز شده و لابد ایستادگی فزون‌تر از اندازه سربازان اوکراینی مقابل حمله‌وران روسی محصول همین کمک‌ها بوده اما اگر با نگاهی ژرف‌تر شرایط اجتماعی آفریقا را ببینید، نگران یک فاجعه انسانی تازه می‌شوید که در راه است. 
منبع: Project Syndicate