جزئیات طرح هوشمند‌سازی یارانه نان

مشاور وزیر اقتصاد با بیان اینکه در طرح هوشمند‌سازی یارانه نان، عملکرد نانوا سنجیده شده و قابل ارزیابی است، گفت: در طرح هوشمند‌سازی یارانه نان برای مردم اتفاق ویژه‌ای را مشاهده نخواهیم کرد، یعنی افزایش قیمت نان و محدودیت خرید نان و نه حتی ابزار خاصی تحت عنوان کارت نان یا چیزی شبیه این برای مردم نخواهیم داشت.
«محمد جلال» در گفت‌وگو با شبکه خبر اقتصاد و دارایی (شادا)، با اشاره به اجرای طرح هوشمندسازی و مردمی‌سازی یارانه نان، اظهار داشت: یارانه آرد و نان یک تفاوت ماهوی با یارانه سایر کالاهای اساسی و حتی حامل‌های انرژی دارد و اینکه وقتی یارانه را به خود کالا اختصاص می‌دهیم، کسانی از یارانه بیشتر منتفع می‌شوند که بیشتر مصرف می‌کنند، اما در سایر کالاها و حتی حامل‌های انرژی، افراد پرمصرف‌مان، بیشتر افراد متمکن هستند.
وی افزود: در موضوع نان، پرمصرف‌ها، افراد و خانواده‌هایی هستند که تمکن مالی پایین‌تری دارند و به‌دلیل اینکه امکان تأمین کالاهای مصرفی دیگر را ندارند، نان بیشتری مصرف می‌کنند، البته به شرطی که واقعاً نان به مصرف این خانوارها برسد.
 هدف اصلی، جلوگیری انحراف از مصارف گندم و آرد و نان است
مشاور وزیر اقتصاد، هدف اصلی طرح مدیریت هوشمند یارانه آرد و نان یا به اختصار (مهیا) را جلوگیری از انحراف مصارف گندم و آرد و نان عنوان کرد.
مشاور وزیر اقتصاد توضیح داد: در سمت مردم اتفاق ویژه‌ای را مشاهده نخواهیم کرد، یعنی نه افزایش قیمت نان و نه محدودیت خرید نان توسط مردم را خواهیم داشت و نه حتی ابزار خاصی تحت عنوان کارت نان یا چیزی شبیه این برای مردم وجود دارد، به این معنی که مردم با کارت بانکی خودشان از هر بانکی که باشد، مطابق قبل خرید نان را با همان نرخ سابق انجام می‌دهند.
عملکرد نانوا قابل ارزیابی می‌شود
جلال ادامه داد: فقط از سمت کارتخوان‌های هوشمند، یا بستر پرداخت هوشمندی که به این سامانه متصل است، تغییر اتفاق می‌افتد و عملکرد نانوا سنجیده شده و قابل ارزیابی می‌شود، با این رویکرد بحث ما این است که دسترسی به آرد یارانه‌ای یا یارانه آرد، منوط به میزان عملکرد فروش نان به مردم است.
وی اضافه کرد: قبلاً این تخفیف با رایزنی و چانه‌زنی اتفاق می‌افتاد، یعنی یک سهمیه آرد مشخصی به نانوا داده می‌شد ولی اینکه برای آن عملکردی وجود دارد یا خیر، دیگر بررسی نمی‌شد. یعنی ما نمی‌توانستیم خروجی را بسنجیم، این زیرساخت در فاز نخست خودش که بحث استقرار سامانه‌های پرداخت هوشمند است، سنجش عملکرد نانوایان را انجام می‌دهد.
جلال گفت: سهمیه آرد برای نانوایان متعهد و درستکار و توانمند در این طرح بتدریج برداشته می‌شود و هزینه بالای اجاره نانوایی که ناشی از سهمیه آرد بوده است، به آرامی کاهش پیدا می‌کند و همچنین هزینه مجوز به مرور کاهش می‌یابد و به سمت صفر حرکت می‌کند.
پوشش 63 درصدی کارتخوان‌های هوشمند در کشور
مشاور وزیر اقتصاد با اشاره به برآورد صرفه‌جویی 1.5 میلیارد یورویی سالانه با اجرای این طرح تشریح کرد: برآوردهای بیشتر از 1.5 میلیارد یورو هم از محل ذخیره گندم و آرد صرفه‌جویی با این طرح خواهیم داشت که این از طریق بررسی داده‌هایی که از سامانه به دست می‌آید، مشخص شده است، با گذشت حدود 55 روز از این طرح، ما از نظر تعداد کارتخوان بیش از 63 درصد از کل کشور را پوشش داده‌ایم و از نظر تعداد تراکنش‌های فروش نان نانوایی‌ها بیش از 89 درصد نانوایی‌های کشور را پوشش داده‌ایم.
جلال گفت: قبل از شروع طرح، روزانه چیزی حدود 7 میلیون تراکنش فروش نان در کارتخوان‌های نانوایی‌های سراسر کشور داشتیم که مبتنی بر آمارهای بانک مرکزی است و الان بیش از 6 میلیون تراکنش را روزانه در سامانه مشاهده می‌کنیم و تخمین‌های اولیه نشان می‌دهد که این مبنای 30 درصد انحراف، تخمین رو به بالایی نیست، بلکه یک تخمین معمولی و شاید هم رو به پایین باشد و عدد جلوگیری از انحرافات و تقلب‌ها و سوءاستفاده‌ها شاید بزرگتر از این هم باشد. ولی اجمالاً برای طرح موضوع همان 30 درصد انحراف عددی است که روی آن اطمینان حاصل شده است که وجود دارد و امیدواریم که این طرح بتواند تا حد بسیار زیادی از این انحرافات را بدون ایجاد تنش قیمتی یا محدودیتی در خرید برای خریدهای متعارف، مدیریت بکند.
ابزار جدیدی تحت عنوان کارت نان صحت ندارد
جلال متذکر شد: مجدداً تأکید می‌کنم که در راهکار طرح پیشنهادی مدیریت هوشمند یارانه آرد و نان که از سمت وزارت اقتصاد مدیریت می‌شود و وزارتخانه‌های کشور، کشاورزی، رفاه و... همکاری بسیار خوب و نزدیکی داشتند و مسئولان استانی هم همراهی و دقت نظر بالایی داشتند، کار بخوبی پیگیری شد، اما حتماً نواقصی در کار وجود دارد که در طول زمان رفع خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: از مردم هم که صبوری به خرج می‌دهند تشکر و تأکید می‌کنیم که این طرح هیچ گونه افزایش قیمتی در حوزه نان سنتی را به‌دنبال نخواهد داشت و محدودیت‌های خرید هم وجود نخواهد داشت و ابزار جدیدی تحت عنوان کارت نان و... هم یک شایعه و گمانه‌زنی رسانه‌ای بوده و صحت ندارد و مردم با هر کارت بانکی که نزد خودشان است می‌توانند خریدشان را انجام دهند و هیچ گونه تغییری از طریق کارتخوان‌های جدید نخواهیم داشت.