انتقامی که همچنان ادامه دارد

کمیل نقی پور
سردبیر

برگزاری نشست سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در تهران را می‌‌توان فصل جدیدی از اجلاس آستانه درباره حل مسأله سوریه به حساب آورد. در این اجلاس جمهوری اسلامی سرفصل جدیدی را درباره تحولات سوریه گشود و صراحتاً اعلام کرد که مخالف حضور نظامی کشورهای دیگر در سوریه بویژه امریکا است و برای حل این موضوع، راهبرد نیز مشخص کرد؛ موضوعی که مورد تأیید سران دو کشور دیگر نیز قرار گرفت. مهم‌ترین گزاره مطرح شده در این باره که می‌‌توان از آن به عنوان نقشه راهبردی تحولات آتی سوریه یاد کرد توسط رهبر معظم انقلاب مطرح شد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار رئیس‌جمهور روسیه این گونه به راهبرد جدید ایران در قبال مسأله سوریه اشاره کردند: یک مسأله مهم در موضوع سوریه، اشغال مناطق حاصلخیز و نفتخیز شرق فرات به وسیله امریکایی‌ها است که این قضیه باید با بیرون راندن آنها از آن منطقه علاج شود.
رهبر معظم انقلاب درباره نقش مخرب امریکا در سوریه صرفاً به مخالفت جمهوری اسلامی با حضور امریکا اشاره نکردند بلکه تأکید کردند که امریکا باید از منطقه شرق فرات «بیرون رانده شود.» به بیان دیگر بیرون انداختن امریکا از سوریه ناظر به اقداماتی است که برای امریکا ایجاد هزینه کند و این کشور «مجبور» شود که سوریه را «ترک» کند. بنابراین در راهبرد اعلامی از سوی رهبر معظم انقلاب به صورت مستتر بر دو نکته تأکید شده است؛ اول: عملیاتی شدن‌ اقدامات هزینه‌آور برای امریکا و دوم: هزینه این اقدامات به حدی باشد که امریکا نه از روی اختیار بلکه در نتیجه ضربه وارد آمدن جدی به منافعش در سوریه مجبور به ترک این کشور شود.
نکته مهم آن است که تأکید رهبر معظم انقلاب برای آغاز عملیات خروج امریکا از سوریه در راستای طرح راهبردی جمهوری اسلامی مبنی بر خروج امریکا از منطقه است؛ طرحی که پس از ترور شهید سلیمانی توسط آیت‌الله خامنه‌ای مطرح شد و به صورت ویژه در دستور کار ایران قرار گرفت.
ایشان در اولین سخنرانی خود پس از ترور شهید سلیمانی، به موضوع اخراج امریکایی‌ها از منطقه اشاره و از آن به عنوان انتقام اصلی از امریکا در برابر این ترور عنوان کردند. آیت‌الله خامنه‌ای، 18 دی ماه 98 در دیدار جمعی از مردم قم با اشاره به حملات موشکی به پایگاه عین‌الاسد امریکا در عراق گفتند: بحث انتقام بحث دیگری است، دیشب یک سیلی به آنها زده شد (حمله به پایگاه عین‌الاسد) اما در مقام مقابله، این اقدامات نظامی به این شکل کفایت نمی‌کند بلکه باید حضور فسادبرانگیز امریکا در منطقه تمام شود.
رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه ملت‌های منطقه و دولت‌های برخاسته از ملت‌ها بدون تردید ادامه این حضور فسادبرانگیز امریکا را قبول نمی‌کنند، خاطرنشان کردند: حضور آنها در این منطقه و در هر جای دیگر دنیا، جز جنگ، اختلاف، فتنه، ویرانی و خراب شدن زیربناها هیچ نتیجه دیگری نداشته است و آنها همین فساد و ویرانگری را برای ایران عزیز و جمهوری اسلامی هم آرزو و اصرار دارند و مسأله مذاکره و نشستن پشت میز، مقدمه آن دخالت‌ها و حضورها است، بنابراین حضور امریکایی‌ها در منطقه باید به پایان برسد. رهبر معظم انقلاب در سخنرانی معروف خود در خطبه‌های نماز جمعه تهران دو هفته پس از ترور شهید سلیمانی نیز این گونه به این موضوع اشاره کردند: سپاه ایران ضربه‌ متقابلی علی‌العجاله زد و پایگاه امریکایی را با موشک‌های خود درهم کوبید و ابهت و آبروی آن دولت ظالم و متکبر را لگد‌مال کرد و تنبیه اصلی او اخراج از منطقه است.
نکته اساسی این است که طرح راهبردی خروج امریکا از منطقه تاکنون در دو کشور دیگر به اجرا در آمده و اتفاقاً ثمربخش بوده است. پس از ترور سردار سلیمانی و ابومهدی مهندس، دولت و مجلس عراق طرح خروج نظامیان امریکایی از این کشور را کلید زدند. 2 روز پس از ترور، پارلمان عراق با صدور قطعنامه‌ای رأی به خروج نیروهای خارجی از این کشور داد. پس از رأی‌گیری مجلس نمایندگان عراق، دونالد ترامپ، رئیس‌ جمهور وقت امریکا در ابتدا از خروج نیروهای امریکایی از عراق امتناع ورزید، اما با گسترش حملات به نیروهای امریکایی و دوماه پس از مصوبه مجلس عراق، شروع به خروج نیروهای امریکایی از عراق کرد.
فرایند خروج نیروهای امریکایی ادامه پیدا کرد تا اینکه در ژوئیه ۲۰۲۱ (تیرماه سال گذشته) جو بایدن رئیس‌ جمهور امریکا اعلام کرد که مأموریت جنگی ایالات متحده در عراق تا پایان سال ۲۰۲۱ به اتمام خواهد رسید تا اینکه مأموریت جنگی این کشور در عراق 19 آذرماه 1400 رسماً پایان یافت.
در افغانستان نیز فرار امریکا در این کشور شکل فضاحت‌باری به خود گرفت. سراسیمگی و عجله برای خروج از افغانستان شرایطی را رقم زد که بسیاری از تجهیزات امریکایی در خاک افغانستان باقی ماند و شهریورماه گذشته خروج رسمی نیروهای امریکایی از این کشور پس از 20 سال اشغالگری اعلام شد. 
حال و در سومین تکه پازل اخراج امریکا، بیرون انداختن این کشور در سوریه در دستور کار قرار گرفته است؛ موضوعی که علاوه بر ایران، ترکیه و روسیه نیز به آن اذعان دارند. سران سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در گفت‌وگوهای تهران تأکید کردند که اولویت مسأله سوریه، خروج نیروهای امریکایی از این کشور است به گونه‌ای که اردوغان در بدو ورود به ترکیه درباره نتیجه اجلاس تضمین روند آستانه در تهران گفت: امریکا باید همین حالا شرق فرات را ترک کند. این دستاورد روند آستانه است، زیرا امریکا گروه‌های تروریستی را در آنجا تقویت می‌کند. حرف آنها این است که «ایالات متحده باید نیروهای خود را از شرق فرات خارج کند»، نتیجه حاصله نیز انتظار ترکیه است، زیرا این امریکا است که گروه‌های تروریستی را در آنجا تقویت می‌کند و ما با این گروه‌های تروریستی مبارزه می‌کنیم.
به همین موضوع رئیس‌جمهور روسیه این‌گونه اشاره کرد: «منطقه شرق فرات باید تحت کنترل نیروهای نظامی سوریه قرار بگیرد.»
امریکا چه هزینه‌هایی را در شرق فرات متحمل می‌‌شود؟‌ باید در ماه‌های آتی مشاهده کرد.