نگهداری جام زرین مشگین شهر در یک جانونی 63 هزار تومانی

زیست‌بوم_ نگهداری جام زرین مشگین شهر در داخل «یک جانونی» پلاستیکی 63 هزار تومانی با دورچین پنبه، یکبار دیگر پیکان انتقادها را به سمت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برد. این اتفاق همزمان با سفر عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به شهر تاریخی اردبیل اتفاق افتاد. جام زرین مشگین شهر نتیجه دستگیری قاچاقچیانی در دهه 90 بود.
آن زمان مسئولان اداره میراث فرهنگی استان اعلام کردند، این دو جام طلا و نقره منقوش به اشکال حیوانی، با جام‌های مارلیک و حسنلو (دو اثر تاریخی شاخص) برابری می‌‌کنند اما کارشناسانی چون محمدرضا کارگر مدیر وقت اداره کل موزه‌ها احتمال تقلبی بودن آن را مطرح کرد. بعضی از باستان شناسان چون علی اکبر وحدتی براساس تصویرهای نامفهومی که در سایت‌های خبری منتشر شده بود احتمال داد جام‌ها به اصالت نزدیک باشند اما روی بررسی بیشتر آنها تأکید کرد. کارشناسانی هم اعتقاد داشتند تصاویر منتشر شده از جام به سبک فرهنگ مشهور «مارلیک» است اما روی  بررسی‌های صددرصدی آزمایشگاهی تأیید کردند چون جام مارلیک برای قاچاقچیان و متقلبان آثار تاریخی اثری آشناست. معلوم نیست چرا هنوز اصالت این شیء تأیید نشده است اما مسئولان شهر در بازدید وزیر میراث فرهنگی از نمایش این جام خبر داده‌اند که این موضوع هم به اعتراض جمعی دیگر از افکارعمومی منجر شده است. منتقدان اعتقاد دارند که مسئولان میراث فرهنگی اردبیل بدون انجام پژوهش لازم و بررسی باستان‌شناختی و تخصصی در حال تاریخ سازی‌اند و حضور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در استان هم کفه ترازو را به نفع آنها سنگین کرده است. ضرغامی در این سفر جام را شناسنامه اردبیل دانسته است. اگر اصالت جام زرین مشگین شهر مشخص نشود ضرغامی را هدف تیر پیکان انتقاداتی قرار می‌‌دهد که پیش از این روانه  محمدعلی نجفی به دلیل در دست گرفتن شیردال تقلبی بازگشته از امریکا  شده بود. سوای تقلبی بودن یا اصل بودن شیء مشهور به جام زرین مشگین‌شهر، وضعیت نگهداری این شی‌ء دوباره منتقدان حرفه‌ای این حوزه را به تکرار یک جمله مشهور و معروف مجبور کرد: «مخزن موزه‌های ایران، انباری است.» البته وزیر میراث فرهنگی و گردشگری می‌گوید: «شورای تأمین مشکین شهر آثار ارزشمند را در اختیار یکی از شعب بانک‌ها قرار داده. من از این شعبه بانک‌ بازدید کردم. مخازنی که در آنجا قرار داده شده، چند لایه و به صورت امن بوده و در گاوصندوق یک جعبه پلاستیکی است.»  اما در انبارهای شلوغ اشیای تاریخی در جعبه‌های کفش روی هم تلنبار می‌‌شوند و وقتی یک اثر گم می‌‌شود سال‌ها طول می‌‌کشد تا گم شدن آن معلوم شود. پیش از رونمایی جام منسوب به جام زرین مشگین شهر، پلیس از دستگیری نگهبان مخزن موزه بوعلی خبر داده است که 13 شی‌ء متلعق به دوره‌ عیلامی،هخامنشی و ساسانی را در کوله خود به همراه داشت. تا جمله مخازن موزه‌های ایران از انبارهای خانگی شلوغ‌تر و  بی نظم‌ترند و شتر همراه با بار در آنها گم می‌‌شود یکبار دیگر مصداق پیدا کند. البته برای همین است که بعد از چهار دهه مسئولان مختلف موزه گلستان از وجود پرتره مظفرالدین شاه اثر کمال‌الملک اظهار بی اطلاعی می‌‌کنند و اگر رسانه‌ها پیگیر ماجرا نمی‌شدند، هرگز زیر بار وجود چنین اثری نمی‌رفتند. اثری که پژوهش‌های دکتر «رضا کسروی»،‌ پژوهشگر و  مورخ،  نشان می‌دهد در سال 57 از ایران خارجه شده و در کویت نگهداری می‌‌شده است.
وزیر میراث فرهنگی به موزه بوعلی بیاید
فعالان میراث فرهنگی همدان قبل از سفر امروز رئیس جمهور به همدان خواستار بررسی وضعیت موزه بوعلی همدان از سوی عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی شده بودند. آنها احتمال می‌دهند آثار بیشتری از مخزن به سرقت رفته باشد.
یک مجموعه‌دار همدانی نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» خواستار بازدید عزت‌الله ضرغامی از مجموعه آثار تاریخی خود شد. او آثار و اشیا ارزشمندی از تاریخ و فرهنگ ایران در طی سه دهه با هزینه شخصی از کشورهای مختلف جمع‌آوری کرده و به ایران آورده است. این مجموعه‌دار به‌دنبال ایجاد یک موزه شهری در همدان است اما با وجود بستن 28 قرارداد و اخذ 14رأی از شورای شهر، صدور مجوز و مصوبه از سوی شورای شهر و شورای تأمین استان، همچنان پشت درهای بسته مانده و نمی‌داند با اشیایی که داخل کارتن قرار دارند چه کار کند؟
او پیشتر یکبار به همراه نماینده شهر همدان به تهران آمد تا بتواند با وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دیدار کند. ضرغامی به او قول داده بود که علی دارابی معاون میراث فرهنگی کشور موضوع ایجاد موزه شهری را برای این شهروند علاقه‌مند به تاریخ ایران حل کند اما هنوز این وعده به سرانجام نرسیده است. این مجموعه‌دار در تمام این سال‌ها از ترکیه تا آلمان، از فرانسه تا سوئد، از بلژیک تا اتریش، از سوریه تا روسیه و... هرجا ردی از آثار تاریخی ایران دید، هزینه کارشناسی را پرداخت کرد و پس از تأیید تعلق اثر به تاریخ ایران، آن را به کشور بازگرداند. او امیدوار است که سفر هیأت دولت و دیدار وزیر میراث فرهنگی از مجموعه او پایانی بر تلاش‌های بی‌سرانجامش رقم بزند و همدان صاحب یک موزه شهری شود.