جهان های کمتر دیده شده از روابط انسانی

مهدی گنجی
مستندساز
​​​​​​​«پروژه ازدواج» از جذاب‌ترین‌های سینمای مستند ما در سال‌های اخیر است. چرا می‌گویم جذاب و آیا منظورم از جذابیت، کششی است که صرفاً برای علاقه‌مندان جدی این حوزه دارد یا به خاطر  حضورهای فیلم در جشنواره‌های جهانی است؟ خیر، فیلم پروژه ازدواج برای تمام آنهایی که دوست دارند با افقی تازه از روابط انسان‌ها و جهان‌های کمتر دیده شده آشنا شوند، فیلمی جذاب است.
داستان فیلم در محلی اتفاق می‌افتد که از بیماران روانی نگهداری می‌شود و پزشکان بعد از رایزنی‌های مختلف به این نتیجه می‌رسند که شاید بد نباشد تعدادی از بیماران ازدواج را تجربه کنند. اینجاست که گره اصلی فیلم به وجود می‌آید. حالا از بین تمام آدم‌های این مجموعه دو کاراکتر اصلی داریم با داستان‌هایی متفاوت از زندگی که به هم علاقه‌مند شده‌اند. شما چه فکر می‌‌کنید؟ درست است که با هم ازدواج کنند؟تصور عام از فیلم‌های مستند فیلم‌هایی علمی، توضیحی  یا حیات وحش است و شاید فکر کنید «پروژه ازدواج» چون فیلمی مستند است لابد حوصله سربر است اما اطمینان داشته باشید که با دیدن این فیلم با یک قصه کاملاً جذاب مواجه شده و پیگیر لحظه به لحظه آن می‌شوید تا ببینید پایان آنها چه می‌شود، درست مثل یک فیلم داستانی. این ویژگی نتیجه ممارست، زحمت و تیزبینی کارگردان‌های فیلم است. عطیه عطارزاده و حسام اسلامی بیش از یک سال برای فیلمبرداری وقت گذاشته‌اند، این دو کاراکتر را دنبال کردند و با جزئیات به دنیای آنها و شکل‌گیری رابطه‌شان پرداخته‌اند تا ما ببینیم آدم‌هایی که به لحاظ روانی مشکلاتی دارند پایه نیازهای زندگی‌شان با من و شمایی که نسبتاً آدم‌های متعادل‌تری هستیم یکی است؛ یعنی همان اندازه که من و شما به عشق نیاز داریم آنها هم دارند.
حتماً می‌دانید که عشق از مهم‌ترین تم‌های ادبیات، سینما و در مجموع هنر بوده است خیلی از آثار بر اساس عشق شکل گرفتند؛ یعنی تم عشق در آنها گسترده شده تا طعم و رنگ جذابی بگیرند. 
با دیدن این فیلم متوجه می‌شوید که عشق چقدر برای انسان حیاتی است و حتی آدم‌های تک افتاده‌ای که در بخش روانی یک مؤسسه نگهداری می‌شوند هم وقتی پای عشق به میان می‌آید رنگ و عطر زندگی‌شان متفاوت می‌شود. فرقی نمی‌کند شما در خیابان پنجم نیویورک زندگی کنید یا در کاتماندو نپال یا در تهران، همگی نیازمند رابطه عاطفی بر مدار عشق هستیم و «پروژه ازدواج» جذاب و صمیمی این داستان را به ما نشان می‌دهد و به همین خاطر است که با آن همذات پنداری می‌کنیم چرا که همه ما یا در عشق شکست خوردیم یا موفق شدیم  یا در یک رابطه عاشقانه هستیم یا...
«پروژه ازدواج» جدا از مباحث تکنیکی سینمای مستند که جای آن در این نوشتار نیست، آنقدر خوب کاراکتر و رابطه آدم‌ها را دنبال می‌کند که ما لحظه به لحظه با آنها همراه می‌شویم، از کشف دنیای آنها لذت می‌بریم و در پایان برخلاف فیلم‌هایی  که فقط سرگرم کننده‌اند به آگاهی می‌رسیم و با جهان تازه‌ای از آدم‌ها، روابط‌شان، احساسات‌شان و جهان‌بینی‌شان آشنا می‌شویم و به خودمان می‌گوییم چه افق عجیبی در زندگی بشر وجود دارد حتی برای کسی که به لحاظ روانی مشکلاتی دارد پایه و مبنای یکی از حس‌های خوشایند زندگی‌، عشق است.
 همین اتفاق شاید به زندگی شخصی ما کمک کند تا متفاوت به دنیا نگاه کنیم. این تفاوت و تغییر نگاه احتمالاً مهم‌ترین اتفاقی است که ممکن است یک فیلم مستند برای مخاطب ایجاد کند. فیلم مستند «پروژه ازدواج» به ما کمک می‌‌کند تا از تندی زندگی کم کنیم، مکثی داشته باشیم و به خودمان و احوال‌مان بیشتر فکر کنیم، حتی اگر بعد از دیدن فیلم چشممان خیس شده باشد.